Communitysites geven te gemakkelijk toe bij auteursrechtclaims
Communitysites zoals Hyves, Web-log en Myspace geven veel te makkelijk toe aan claims van derden over inbreuk op auteursrechten. Zonder enig overleg met de gebruiker of zelfs maar controle van de juistheid van de claim verwijderen de beheerders materiaal waarover geklaagd wordt. Dat blijkt uit een onderzoek (PDF) onder de zeven belangrijkste communitysites dat (mijn) juridisch adviesbureau ICTRecht in maart en april 2009 heeft uitgevoerd.
Onder het motto “Auteursrecht kan niet zomaar vervallen lijkt me” bleek het geen enkel probleem om een artikel of zelfs een hele blog of profiel verwijderd te krijgen na een duur klinkende klacht van een fictieve jurist. Overleg met de gebruiker? Nergens voor nodig. Heeft u dus nog last van een concurrent met een te mooie site, dan weet u nu wat u te doen staat.
Hoe ging het onderzoek in zijn werk? We plaatsten het Peter Pan-verhaal ‘The Little White Bird‘, waarvan de auteursrechten vervallen waren, op weblogs en profielpagina’s aangemaakt bij communitysites Web-log.nl, punt.nl, Netlog.com, Hyves.nl, WaarBenJij.Nu, Blogger.com en Myspace.com. Vervolgens stuurden we een sommatie namens de fictieve ‘Peter Pan Heritage Foundation’ om verwijdering van deze berichten te eisen.
Vrijwel alle sites, inclusief marktleider Hyves, reageerden direct door het bericht, of zelfs de gehele weblog of profiel, te verwijderen. Het eigen beleid over dergelijke klachten werd niet gevolgd. Klachten van de houder van de weblog/profiel mochten niet baten: er was een claim over auteursrecht, dus de pagina moest weg. “Auteursrecht kan niet zomaar vervallen lijkt me”, aldus een helpdeskmedewerker. Alleen Blogger.com en Punt.nl verwijderden het materiaal niet, om procedurele redenen.
Notice en takedown is een leuk idee, maar in de praktijk blijkt het veel te makkelijk voor een zogenaamde rechthebbende om van alles weg te krijgen. Ik vind dat bijzonder ernstig. Het laat maar weer eens zien hoe makkelijk rechthebbenden het hebben en hoe weinig tegengas ze krijgen. Tussenpersonen zoals providers of hosters van communitysites zouden meer op moeten komen voor de belangen van hun gebruikers, ook als die mogelijk rechten schenden.
(Uiteraard waren we geïnspireerd door het Multatuli-project van burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom uit 2004.)
Arnoud
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, blogger en partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Sinds 2001 beheert hij de site Iusmentis.com met meer dan 350 artikelen over internetrecht.
Herkenbaar! Laatst een eigen video productie met eigen muziek geupload naar Youtube. Binnen een maand een copyright claim wegens de muziek. Inmiddels is de claim weer verwijderd na een counter-claim te hebben ingediend… Maar inderdaad ook hier: geen overleg met de gebruiker.
Niet alleen bij auteursrechtenclaims. Ik heb ook gehad dat iemand de beschuldiging uitte dat mijn video op youtube smaad/laster zou zijn. YouTube heeft direct de video weggehaald. Er was geen sprake van smaad/laster, maar van feitelijke weergave en mening. Dat was te controleren. Ook geen rechtzaak geweest die anders als uitkomst had. Toch is het dan enorm lastig die videos weer online te krijgen. YouTube reageert niet meer.
@Johan: Hyves kan wel van alles in haar voorwaarden zetten, maar dat wil nog niet zeggen dat dat rechtsgeldig is. Speciaal voor notice en takedown heeft Hyves beleid, en dat beleid is niet “iemand klaagt en wij gooien meteen het profiel weg”. Dat is ook het opvallendste uit ons onderzoek, dat die bedrijven zo makkelijk reageren op claims in plaats van hun eigen procedures te volgen.
@arnoud. Misschien is het voor Hyves tijd voor een audit waar ze de uitvoering van beleid eens tegen het licht houden. Indien een verwijderaktie niet is terug te draaien lijkt dat op een ernstige tekortkoming.
Weet jij of vanuit auteursrecht, databaserecht of ander recht het de provider is toegestaan om zomaar data van gebruikers te vernietigen? Dat is wat anders als ’tot nader order’ op zwart zetten van een artikel of profiel wegens een of ander vermoeden of claim. Het gaat ook veel verder dan alleen het gewraakte artikel te verwijderen. Hebben gebruikers sowieso nog bepaalde rechten c.q providers plichten op een communitysite?
@all: Normaliter kijken wij erg nauwkeurig naar dit soort claims, in samenwerking met SOLV, de specialist voor recht & nieuwe media. In dit geval betrof het echter een profiel met 0 vrienden van een niet bestaand persoon, en is daarom besloten om niet een tijdrovende procedure te starten. Dat betreuren wij natuurlijk, maar het is geen representatief voorbeeld en geeft de normale gang van zaken helaas niet goed weer.
@Raymond: ook al is het misschien geen representatief profiel, dan nog verbaast het hogelijk dat de eigen procedures van Hyves niet gevolgd zijn. Hoe veel moeite was het om een mailtje terug te sturen dat bv. de verplichte “verklaring, ondersteund met bewijsmiddelen, dat de informatie in jouw kennisgeving juist is en volledig en, op straffe van meineed, dat je de eigenaar bent van de betrokken intellectuele eigendomsrechten” ontbrak? Het lijkt me dat dat standaardprocedure zou moeten zijn bij dergelijke claims. Eerst de formaliteiten checken en daarna pas actie ondernemen.
Het ware ook netjes geweest om de betrokken Hyver eerst in te lichten. Ook had kunnen volstaan met het verwijderen van de bijdrage in plaats van het hele profiel. Ik begrijp dus niet waarom er besloten is deze ingrijpende stap te nemen zonder kennelijk overleg te hebben gehad met jullie juridische adviseurs.
Heel interessant onderzoekje.
@Raymond
Dat is natuurlijk wel een beetje gek. Iemand met 0 vrienden is net zoveel waard als iemand met 100 vrienden. Standaard procedures zijn er om altijd uitgevoerd te worden.
In ieder geval goed om te horen dat jullie normaal gesproken de claims nauwkeuriger beoordelen 😉
Als webredacteur stoei ik wel met auteursrechten. Het lukt mij ook niet om de oorspronkelijke bronnen om toestemming te vragen. Ik los dit op door alleen stukjes te citeren en altijd de bron te vermelden via een link. Ik loop dus altijd het risico dat iemand misschien niet wil dat zijn artikel aangehaald word op mijn site. Bij klachten zal ik direct verwijderen. Ook ik heb geen tijd voor conflicten uit te vechten. Gerben.
@Gerben: als je citeert met bronvermelding, heb je helemaal geen toestemming nodig. Je bent dus niet verplicht om te verwijderen bij zo’n klacht. Hooguit zou je even kunnen kijken of het citaat getrouw was of misschien een verkeerde indruk wekt.
Ik snap het probleem hoor, voor een individu is het lastig om om te gaan met zulke claims. Dat je dan sneller verwijdert is logisch. Maar voor een groot bedrijf met een vast advocatenkantoor snap ik het niet.
Gerelateerde artikelen
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!