Tips om een goede bedrijfs- of productnaam te bedenken en vast te leggen

6 september 2010, 06:54

Het is afgelopen tijd een aantal maal gebeurd dat ik ben gevraagd mee te denken over een product- of bedrijfsnaam. Erg leuk om te doen, maar vaak lastig om inspiratie te krijgen en tot goede ingevingen te komen. Daarom heb ik voor mijzelf een aantal typen bedrijfs- of productnamen benoemd die volgens mij de meeste soorten namen wel dekken. Vanuit dat vertrekpunt kan ik dan per ‘categorie’ bepalen of deze geschikt is om vervolgens daadwerkelijk namen te bedenken. Ook moeten de verzonnen namen gecontroleerd worden op beschikbaarheid in allerlei systemen. Het is tegenwoordig immers niet meer genoeg om ‘gewoon’ een passende naam te hebben, hij moet ook nog eens communiceerbaar zonder technische moeilijkheden of juridische consequenties.

Typen namen

Er zijn meerdere typen bedrijfs- en productnamen te onderscheiden, allen met hun eigen kenmerken en associaties.

De familienaam

De familienaam is meestal voorbehouden aan, logischerwijze, familiebedrijfen. Dit type bedrijven zijn vaak begonnen vanuit een zelfstandige (kleine) opzet en al dan niet uitgegroeid tot grotere onderneming. De naam is echter altijd gehandhaafd. De naam kan ook samengesteld zijn; soms is er sprake van een partnership waarbij de naam van meerdere partners in de bedrijfsnaam vormt. We zien dit regelmatig bij advocatenfirma’s. Het probleem hierbij is veelal dat als er 1 firmant de organisatie verlaat, de gehele bedrijfsnaam ‘niet meer klopt’.

Voorbeelden: Albert Heijn, Schouten & Nelissen

De beschrijving

De beschrijvende naam heeft in zich een omschrijving van de type dienstverlening of product. Het zijn voor de hand liggende namen, die niets aan de verbeelding overlaten. Duidelijker kan bijna niet!

Voorbeelden: The Consulting Company, Schoenmaker ‘De Hak’

De afkorting

Dit kan een afkorting van van alles zijn. Vaak zien we afkortingen van persoonsnamen, of van een kreet. Ook kan de afkorting slaan op een combinatie van beschrijvende elementen zoals GGD (Gemeentelijke Gezondheids Dienst). Veelal gebruikt bij wat oudere bedrijven, omdat de trend tegenwoordig toch is dat de naam wel een associatie of emotie oproept. Bedrijven zoals KPMG die al zeer groot en bekend zijn hoeven het echter niet meer te ‘hebben’ van de associatie van hun bedrijfsnaam, kleinere en onbekendere firma’s vaak wel.

Voorbeelden: KPMG, UPC, GGD, TNO

De samenvoeging

Als er meerdere woorden zijn die gecombineerd een naam vormen spreken we van een samenvoeging tot 1 woord. De samenvoeging bestaat meestal uit een (al dan niet afgekort) bijvoeglijk naamwoord, met daarna een (al dan niet afgekort) werkwoord of zelfstandig naamwoord. Deze naamvorm zien we vaak bij dienstverlenende bedrijven, die dus inderdaad het werkwoord dat hoort bij hun dienstverlening in de samenvoeging gebruiken.

Voorbeelden: ProAssist, MultiPrint, KernConsult, Movinnio, BeerTender

Het symbool

Het betreft hier een schriftelijke omschrijving van een symbolische naam. Veelal zit het symbool ook in het logo verwerkt. Het kan ook gebeuren dat de naam daadwerkelijk een bestaand symbool betreft zonder tekst. Achter het symbool zit meestal een verhaal waaruit de bedrijfsvisie naar voren komt.

Voorbeelden: Mozilla, The Janeway, Google, Hyves

De subtiele verwijzing

Deze bedrijfsnaam lijkt enigszins op de symbolische naam, met als verschil dat de naam hier al verwijst naar de daadwerkelijke dienstverlening of product, niet naar een symbool daarvan. Het geeft stof tot nadenken, je moet als het ware even ‘doordenken’ voordat je de betekenis begrijpt. De verwijzing kan zijn naar een werkwoord of zelfstandig naamwoord, zoals het voorbeeld van ‘Hydron’ wat verwijst naar ‘Hydro’, een woord dat ‘vloeistof’ betekent. Ook Griekse en Latijnse namen worden hier veelvuldig gebruikt.

Voorbeelden: Hydron, Denk Producties, XS4ALL

De fantasynaam

De fantasynaam is een bedrijfsnaam die meestal verzonnen is vanuit een puur emotionele en visuele associatie. Er is geen verwijzing naar de activiteiten van het bedrijf en ook afkortingen worden niet gebruikt. Het is een vaak ‘lekker bekkende’ naam die ofwel heel goed blijft hangen ofwel zeer lastig onthoudbaar is.

Voorbeelden: Oxxio, NING, Ziggo, Hyves

Mixvormen

In de praktijk kom je ook wel mixvormen tegen. Veel bedrijven proberen een fantasynaam te creeeren vanuit een samengevoegde- of symbolische naam. Dit omdat in hun ogen de fantasynaam ‘lekker bekt’ of ‘hip’ klinkt. En vaak is dat ook het geval. Een voorbeeld is ‘Movinnio’, wat een combinatie van de subtiele verwijzing met fantasynaam is. De naam is opgebouwd uit de worden ‘Move’ en ‘Innovatie’, welk zijn samengesmolten tot een enkel woord dat makkelijk uitgesproken kan worden en ’sticky’ is.

Stap-voor-stap

Als je nu zelf voor de uitdaging staat om een bedrijfsnaam te bedenken, waar begin je dan?

1. Beantwoord eerst onderstaande vragen:

    Wat is je bedrijf?

  • Wie is je bedrijf?
  • Waar staat je bedrijf voor?
  • Wat is je waardepropositie?
  • Wat zijn de USP’s van de product of dienst?
  • Wat voor type uitstraling/imago zou je willen hebben?
  • Welke markt/doelgroep bedien je?

2. Brainstorm

Neem al deze antwoorden mee in een brainstormsessie waarin je bepaalt wat voor type bedrijfsnaam het beste past bij je bedrijf. Ga vervolgens spelen met woorden, samenvoegingen etc totdat je een longlist van zo’n 15 namen bedacht hebt. Je kunt hierbij ook allerlei online tools gebruiken die namen genereren met bijvoorbeeld dezelfde eerste twee lettergrepen.

3. Check

Controleer al deze namen op beschikbaarheid van domeinnamen met de door jou gewenste extenties (bv .nl .com .biz). Gebruik hiervoor bijvoorbeeld SIDN of TransIP

Controleer ook bij de Kamer van Koophandel en merkenbureaus BBIE (Benelux) en OHIM (Europa)

4. Feedback

Leg je nu ontstane schortlist voor aan een aantal klanten (indien je die al hebt), relaties, vrienden en vraag hen wat voor associatie en gevoel ze erbij krijgen; Gebruik bijvoorbeeld een Google Docs formulier of Surveymonkey om respons te verzamelen

5. Besluit

Bepaald op basis van deze informatie, gecombineerd met je eigen gevoel en inzicht, welke naam het gaat worden.

6. Actie

Onderneem nu vervolgacties:

  • Leg de domeinnamen vast (ook met typefouten en verschillende extenties)
  • Voeg de handelsnaam toe aan de registratie bij de Kamer van Koophandel
  • Registreer eventueel bij BBIE
  • Ontwerp een logo en huisstijl

Tot slot

Weten jullie nog andere type namen, methodieken, stappen of tools die dit artikel aanvullen? Graag in de comments!

Mischa Coster MA MSc
Psycholoog - Chief Psychology Officer, gedragsstrateeg, adviseur, spreker. bij Grey Matters & Guideology

Ψ Mediapsycholoog ⌆ Perspectivist ⌬ Dopamaniac Mischa is mediapsycholoog en Chief Psychology Officer bij Grey Matters, een onderzoeks- en adviesbureau dat organisaties helpt inzichten uit de psychologie in de praktijk toe te passen. Ook is hij founding partner en gedragsstrateeg bij Guideology, een adviesbureau dat zicht richt op het begeleiden van klantgedrag in de financiële sector. Mischa gelooft dat psychologie de smeerolie is voor organisaties, zowel op gebied van marketing als ook sales, HR, MD, recruitment, innovatie, security en finance. Hij heeft voor dit gfsedachtegoed de titel ‘Chief Psychology Officer’ bedacht, een rol waar inmiddels meerdere organisaties invulling aan hebben gegeven. Naast psychologie consultant (voor klanten zoals T-Mobile, Capgemini, bol.com, Rotterdam The Hague Airport, Agis, KNMG, NIMA, VvAA, Oracle, Univé, EU council, belastingdienst en diverse ministeries), is Mischa een graag geziene keynote spreker op zowel (internationale) congressen als incompany events. Ook wordt hij regelmatig als gedragsexpert op radio en televisie gevraagd voor actualiteitenprogramma’s als EditieNL, Eén Vandaag, en Radar. In zijn vrije tijd is Mischa gastdocent aan de UU, UvA, HvA, VU, UT, HHS, RU, Nyenrode en UM. Ook is hij bestuurslid van de sectie Sociale en Economische Psychologie van het Nederlands Instituut van Psychologen. Hij is Psycholoog NIP en Certified GAABS Member.

Categorie
Tags

66 Reacties

    remcojanssencom

    Perfecte timing, Mischa. Had ik net nodig zo’n post. Even Evernoten 😉


    6 september 2010 om 08:01
    ArnoudEngelfriet

    Een tip nog over het vastleggen van productnamen: die mogen niet “zuiver beschrijvend” zijn. Bespaar je dus de moeite om “SchoenPoetsPlus” als merk te deponeren voor je nieuwe schoenpoets. Dit kan een afweging zijn als je verschillende namen hebt voor je product.

    Bedrijfsnamen mogen wel zuiver beschrijvend zijn.


    6 september 2010 om 08:50
    Karel Kolb

    Mijn vrouw is vandaag live gegaan met haar webshop. Ik was begin dit jaar verbaasd dat de winkelnaam nog vrij was (dan bedoel ik de domeinnaam). Zeker met het verhaal van Carolina in je achterhoofd. Wil maar zeggen dat je blijkbaar toch altijd ook die namen moet checken waarvan je zeker denkt te weten dat ze allang weg zijn. En dan maar met de billen bloot: Mischa, heb ik het helemaal mis en is haakt.nl gewoon een vreselijk domme naam voor een haakshop?


    6 september 2010 om 09:39
    mcoster

    @Remco Ja daar heb ik wel gevoel voor 🙂

    @Arnoud Goede aanvulling, bedankt! Dit geldt volgens mij ook voor domeinnamen, die te ‘algemeen’ zijn…

    @Carolina Tja domeinnamen zijn schaars… Je beste kans is als je een ‘fantasynaam’ hebt bedacht, omdat dat waarschijnlijk een woord is wat nog niet bestaat…

    @Karel: Inderdaad, altijd checken. Je hebt in veel registratieprogramma’s zogenaamde multi-domeincheck tools. Je maakt in Excel een lijst met bedrijfs/productnamen, bedenkt daar domeinen bij en kopieert de hele lijst in zo’n tool.

    Wat beteft haakt.nl vind ik niet zo heel dom. Hij blijft wel ‘hangen’ en is beschrijven en actief (werkwoordvorm). En al je hem nog even plugt in een comment bij marketingfacts.nl gaat het vast sneller hahaha


    6 september 2010 om 10:26
    Bastiaan

    Hi Mischa, leuk artikel. Ik ben zelf niet zo’n fan van de automatische generatoren om namen te bedenken. Sterker nog – ik denk dat ouderwets papier+pen een stuk beter werkt. Wij doen dit soort dingen vrij vaak met klanten en de ervaring is dat ondanks alle brainstorm technieken en trucs sommige mensen net een lekkerder en breder taalgevoel hebben. Een klein clubje (3 tot 4 mensen) werkt in het geval van namen bedenken een stuk sneller en beter dan een grotere groep (bij andere soorten brainstorms is dit overigens weer anders).

    Namen bedenken is vooral hard werk. Heel hard werk. Soms kost het meerdere sessies om een naam helemaal door te zagen – soms valt ie binnen vijf minuten, maar dan nog moet je door veel opties heen gefantaseerd hebben.

    Ook in je eentje kan je redelijk goed ‘brainstormen’ – de truc is om ergens op het midden van je blad te beginnen met een woord (bijvoorbeeld ‘helder’) en daar zonder veel na te denken heel veel worden om heen te schrijven – bijven schrijven, associëren en variëren en niet te veel oordelen. Een a3-tje kalk ik binnen een half uur helemaal vol – en dan lekker zoeken naar klanken, woorden of delen van woorden die fijn klinken – op die manier werk je naar één of meerdere namen toe.

    Heb nog een heel lijstje tips voor dingen waar je rekening mee moet houden – wellicht dat ik maar ’s een blogpostje schrijf – dan stuur ik de link wel. 🙂


    6 september 2010 om 12:02
    mcoster

    @Bastiaan Goeie tips! Lijkt me een erg interessante blogpost, ook relevant! Ik zie ernaar uit…


    6 september 2010 om 12:08
    evroekel

    Mooi artikel Mischa ik zou er nog aan toe willen voegen doe een check wat de naam in andere talen zou kunnen betekenen of lijkt het misschien op een woord in een andere taal waar je niet mee geassocieerd wil worden.


    6 september 2010 om 13:49
    mcoster

    @Bastiaan Coole post! Ik zie uit naar #2 en #3!


    7 september 2010 om 19:12
    Bastiaan van de Werk

    @ Mischa, belofte maakt schuld. Dat wordt druk schrijven dan dit weekeinde – er liggen nog wat forse andere klussen op mijn bureau.


    8 september 2010 om 18:18
    Kangal

    Ik denk dat na de bedrijfsnaam, de logo en reclame ook van belang is.


    28 september 2010 om 00:10
    Olivier de Lannoy

    Ik heb de domeinnaam http://www.pianocursus.com in mijn bezit.

    Ik wil hm graag verkopen. Waar kan dat het beste?

    Iemand toevallig interesse?


    16 januari 2013 om 02:54
    Joris Visser

    Erg goede post, veel nuttige informatie!

    Via http://www.sculptaal.nl kun je een gratis vragenlijst voor houvast en inspiratie downloaden.

    Ook kun je daar terecht voor tips, advies en professionele naamcreatie. Hoogste kwaliteit, en erg scherpe prijzen.

    Succes!


    6 november 2013 om 14:53
    Smithf358

    Wow! This could be one particular of the most useful blogs We’ve ever arrive across on this subject. Actually Excellent. I’m also an expert in this topic so I can understand your hard work. dbgekcdgdbdggeef


    30 augustus 2016 om 07:17
    Smithe244

    Hey very nice website!! Man .. Beautiful .. Amazing .. I’ll bookmark your website and take the feeds alsoI’m happy to find numerous useful information here in the post, we need work out more techniques in this regard, thanks for sharing. . . . . . becdedcekadebfgf


    4 september 2016 om 07:00
    Charlotte Geernaert

    jowjowjow ik vind dit lit yeye hmu ik zoek een bf -> niet vertellen aan chiandro tho jaja.

    ik ben minder cool dan kaat en dat is een feit


    9 november 2018 om 10:41
    Onel

    Het verzinnen van een nieuwe naam voor je bedrijf of je product is leuk, maar ook best lastig. Commercieel gezien, is een naam die je product of dienst omschrijft wel handig. Maar juridisch gezien heeft een naam meer nodig om daadwerkelijk als merk te kunnen fungeren.

    Om een merk in de Benelux te registreren, moet het aan een aantal eisen voldoen. De belangrijkste is dat het merk onderscheidend vermogen moet hebben. Het mag niet te beschrijvend zijn voor de producten of diensten waarvoor het gebruikt wordt. Zo is EURO RENT A CAR te beschrijvend om als merk te kunnen fungeren voor een autoverhuurbedrijf. Over het algemeen geldt, hoe fantasierijker de naam, hoe (juridisch) sterker de naam is.

    Om een goede merknaam te bedenken, heb ik de service van Onel gebruikt, erg fijn. Ze kunnen je tijdens deze fase al adviseren over de registreerbaarheid van het merk.

    Succes met deze tips!

    Met vriendelijke groet,

    Joost


    22 mei 2020 om 12:00

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!