Wat zijn de voor- en nadelen van Adobe Flash?

Al in 1995 kwam Flash op de markt, toen nog onder de naam FutureSplash Animator. Een jaar later kocht Marcomedia de software en veranderde de naam in Flash. Macromedia zorgde ervoor dat Flash groot werd. In 2005 werd Macromedia gekocht door Adobe en sindsdien heet het Adobe Flash. Wat al die jaren kenmerkend is geweest is de grote controverse die rond Flash hangt. Zeker aan het begin van deze eeuw was Flash enorm populair bij een grote groep designers en wilden veel bedrijven graag maximaal gebruik maken van alle nieuwe mogelijkheden die Flash bood. Maar tegelijk was er een ook grote groep Flash haters die wezen op performance-, en SEO problemen en de schreeuwerigheid van veel Flash-websites. Maar hoe staat dat er nu voor? Wat zijn anno 2010 de voordelen en de nadelen van Flash?

Voordelen van Flash

Flash geeft veel meer mogelijkheden dan HTML

In HTML kun je slechts een beperkt aantal lettertypen gebruiken. Bovendien zijn de beschikbare lettertypen op een Windows computer weer anders dan op bijvoorbeeld een Mac. Hierdoor ziet een site er dus niet bij elke gebruiker het zelfde uit en daarnaast is de designer beperkt in zijn/ haar keuzevrijheid.

Met Flash heb je die beperkingen niet. Elk lettertype is mogelijk en het ziet er op elke computer het zelfde uit. Daarnaast is Flash vector-gebaseerd waardoor het eindeloos vergroot of verkleind kan worden zonder kwaliteitsverlies. Ook ben je met Flash niet gebonden aan de block-level elementen zoals in HTML. Een HTML pagina is (versimpeld) onder water altijd opgebouwd uit rechthoeken, met Flash hoeft dat niet.

Interactie mogelijkheden

Flash biedt allerlei interactiemogelijkheden die in HTML niet kunnen. Denk bijvoorbeeld aan het bewegen van je muis om te navigeren. HTML reageert eigenlijk alleen op muiskliks. Nou moet ik wel direct toevoegen dat de meeste interactie die je in Flash voor elkaar kunt krijgen in HTML wel kan als je JavaScript toevoegt. Maar JavaScript heeft ook weer allerlei nadelen waar ik nu maar niet op inga.

Flash leent zich goed voor (serious) games

Door de combinatie van designvrijheid met interactie leent Flash zich goed voor het maken van (online) games. En daarbij hoef je niet alleen aan FarmVille te denken, maar bijvoorbeeld ook aan serious games. Dit wordt steeds meer toegepast in het onderwijs (educatieve games), maar kan bijvoorbeeld ook uitstekend als interactieve voorlichting op websites gebruikt worden.

Flash leent zich goed voor animatie, video en banners

Je kunt met Flash eenvoudig kleine filmpjes of animaties embedden in een website. Denk bijvoorbeeld aan het insluiten van een YouTube filmpje op een website. Dat filmpje is een Flash animatie. Daarnaast zien we steeds vaker banners met interactiviteit erin. In veel gevallen zijn die banners ook met Flash gemaakt. Het biedt adverteerders de mogelijkheid om interactiviteit toe te voegen aan andere sites, zonder dat ze rekening hoeven te houden met alle verschillende technieken waarin die sites gemaakt zijn.

Nadelen van Flash

Flash is dodelijk voor je vindbaarheid

Een aantal jaren geleden konden zoekmachines helemaal niets met Flash. Maakte je je website toch helemaal in Flash, dan was je dus al je bezoek uit zoekmachines kwijt, behalve het verkeer op je merknaam en varianten daarop. Inmiddels kunnen zoekmachines de tekst in een Flash animatie vaak wel indexeren en bij Adobe doen ze nu net alsof alle SEO problemen daarmee opgelost zijn. Helaas is dat niet waar. Want zoekmachines missen allerlei belangrijke informatie om die tekst te beoordelen op relevantie. Er zijn namelijk geen pagina’s en dus ook geen structuur. Verder is het niet mogelijk om te deeplinken waardoor een zoeker altijd op de homepage zou landen, ook al was hij/ zij op zoek naar informatie dieper in de site. Mede door die problemen is het nog steeds zo dat sites die hun navigatie en hun content in Flash hebben nauwelijks organisch verkeer uit zoekmachines krijgen.

Flash is duur

Het is natuurlijk maar net hoe ingewikkeld je het maakt en de meningen over dit punt zullen dus wel verdeeld zijn. Maar in veel gevallen zijn de ontwikkelkosten van Flash relatief duur. Zeker als er veel interactie en ActionScript bij komt kijken.

Flash is foutgevoelig

In mijn ervaring is Flash verantwoordelijk voor zo’n 80% van de keren dat mijn browser crashed. Nou had ik hier laatst discussie over met een Flash programmeur. Hij stelde dat dit niet door Flash kwam maar doordat veel Flash programmeurs slechte code opleveren. Maar dat maakt mij als gebruiker natuurlijk niets uit. Blijkbaar sluipen er makkelijk fouten in Flash waardoor memory leaks en andere proberen opduiken. Dat is prima als er ook tijd (en dus geld) wordt besteed aan het debuggen zodat het eindresultaat gewoon werkt. Helaas gebeurt dat dus meestal niet.

Flash nodigt uit tot negeren usability conventies

De belangrijkste usabilityregel is “don’t make me think” (wat ook de titel van een van de betere usability boeken is). Gebruikers zijn gewend aan bepaalde standaards. Het menu staat links, de zoekfunctie rechtsboven, vlak onder de taalkeuze en de inlogmogelijkheid. Winkelmandjes staan ook rechts en onderaan heb je een disclaimer enz. Dat is misschien saai, maar het werkt wel want mensen hoeven niet te zoeken en kunnen dus makkelijker hun doel bereiken. Bij de voordelen van Flash noemde ik de vrijheid die het biedt ten opzichte van HTML. Die vrijheid nodigt ook uit om te experimenteren. En experimenteren is ook belangrijk, anders komen we niet verder. Maar als je geld wilt verdienen met je website raad ik aan om het experimenteren aan anderen over te laten en wat betreft usability conservatief te zijn. In de toplijstjes van succesvolle websites staan zelden websites die in Flash gemaakt zijn.

Flash is zwaar

Flash is zwaarder dan HTML. Het kost meer bandbreedte om binnen te halen en het kost meer processorkracht om weer te geven. Op een moderne computer met een goede internetverbinding is dat geen probleem, maar als je met je Smartphone even snel iets wilt opzoeken wel. Met de explosieve groei van het aantal gebruikers van Smartphones lijkt me dat een onacceptabel nadeel voor eigenaars van websites. Je kunt natuurlijk een speciale mobiele versie van je site maken, maar dat brengt weer allerlei extra kosten met zich mee.

Allerlei functies in de browser werken niet meer

Om de interactiviteit mogelijk te maken moet Flash een aantal standaard functies van browsers lam leggen. Dat maakt Flash behoorlijk opdringerig. Een paar voorbeelden: De rechtermuisknop heeft niet meer de functie die je gewend bent. Printen is nauwelijks mogelijk. En de knoppen ‘pagina vooruit’ en ‘pagina achteruit’ werken niet meer naar behoren.

Flash is nauwelijks meetbaar

Webanalytics pakketten werken in de basis op basis van pageviews. Op elke pagina staat een (Java)Script. Als de pagina geladen wordt dan verstuurd dat script wat gegevens naar de server. En zo kan de server de bezoekers tellen.

Maar Flash heeft helemaal geen pagina’s. Een Flash animatie bestaat in feite uit één groot filmpje waarin je vooruit en achteruit kunt spoelen. Hierdoor werken de statistiekentellers dus niet meer. Een goede webanalytics expert kan de schade via wat omwegen wel weer redelijk herstellen, maar dat brengt wel extra kosten met zich mee en blijft een noodoplossing.

Mijn advies wat betreft Flash

Flash biedt veel mogelijkheden, maar veroorzaakt ook een hoop problemen. Daarom raad ik aan Flash alleen met mate te gebruiken. Bouw nooit een hele website in Flash en zeker niet de navigatie en de content. Vindbaarheid en gebruikersgemak zijn te belangrijk om te riskeren. Het is prima om Flash te gebruiken om interactie toe te voegen aan een pagina. Zolang het maar een HTML pagina is waar een Flash element ingesloten wordt. Bijvoorbeeld om video of en animatie te tonen. Onder het motto ‘beter goed gejat dat slecht bedacht’ raad ik verder aan om goed te kijken naar hoe succesvolle websites het doen. De Twinkle 100 is een goed begin, maar je kunt natuurlijk ook naar de VS, UK en Scandinavië kijken. Je zult zien dat er eigenlijk geen Flash websites in die lijstjes voorkomen.

Tot slot kan Flash soms erg goed werken voor actiecampagnes en branding. Een van de leukste voorbeelden van de afgelopen jaren is dit productoverzicht van de Hema. Als je zoiets goed doet, kan het je veel aandacht opleveren en werkt het als prima linkbait. Zorg er dan wel voor dat je die linkbait ook benut door vanaf die pagina door te linken met een HTML link.

Welke voordelen en/of nadelen van Flash mis je in dit overzicht?

Via twitter kreeg ik al de suggestie dat een deel van de voordelen van Flash ten opzichte van html komen te vervallen met html5. Maar nog lang niet alle browsers gaan goed met html5 om en dus is dat in mijn ogen slechts deels waar. Mocht je het daar niet me eens zijn, of mocht je andere voordelen of nadelen van Flash weten die ik vergeten ben, laat dan even een reactie achter!

Dit artikel verscheen eerder hier: Voordelen en nadelen van Flash