Stand out from the wisdom of the crowd

Wat is de strategische waarde van een sociaal intranet? Is een sociaal intranet eigenlijk nog wel een intranet, of is het juist de ideale onmoetingsruimte voor iedereen in en rond je organisatie die zich met jou verbonden voelt? En, hoe ontwerp je eigenlijk een betekenisvol sociaal intranet? De antwoorden op deze vraag beschreef ik afgelopen zomer in een viertal blogposts hier op Marketingfacts naar aanleiding van de ervaringen met de inzet van het Winkwaves Kenniscafe bij zo’n 35 organisaties. Recent heb ik hier een artikel over gepubliceerd met als titel “stand out, from the wisdom of the crowd”. Bij deze een samenvatting en link naar het artikel, voor wie de summerschool over sociale intranetten gemist had, of het geheel graag als leesvoer voor een lange winteravond op een rijtje heeft.

Risico van vrijblijvendheid

Het interessante van sociale intranetten is dat dat ze veelal als “dienst” via internet aangeboden worden, waardoor iedereen in de organisatie, zonder afhankelijk te zijn van de ICT afdeling, het initiatief kan nemen om een sociaal intranet te beginnen. Een risico daarvan is echter dat een sociaal intranet dat bottom up wordt gestart, niet ingebed raakt in de praktijk van de organisatie, en gesprekken blijven hangen in de comfortabele vrijblijvendheid van de kantlijn.

Dat is jammer, want sociale intranetten sluiten naadloos aan op een belangrijk thema op de hedendaagse managementagenda: jezelf als organisatie te kwalificeren voor de toekomst, om je klantwaarde te vergroten of innovatie op gang te brengen. “Kwalificeren voor de toekomst vraagt een goed bewustzijn van de eigen kracht, om vandaar uit de positie te vesterken, een heldere positie te kiezen en een goede verbinding met klanten aan te gaan”, zo schreef het SIOO recent over hun onderzoek naar veranderingstrajecten in organisaties. En laat een sociaal intranet nou heel mooi aansluiten op het bespreekbaar maken van dit soort vraagstukken.

De strategische waarde van een sociaal intranet

Clay Shirky schrijft in zijn boek “Here comes everybody”, dat sociale media kunnen helpen om de kosten om als groep mensen iets gedaan te krijgen te verlagen. Denk bijvoorbeeld aan de rol die sociale media speelden toen door een brand in een controle ruimte het treinverkeer in Utrecht stil lag: doordat iedereen met iedereen verbonden is kwamen vraag en aanbod voor alternatief transport sneller en effectiever bij elkaar, dan als de NS dat zelf had geprobeerd te organiseren. Als je als management een sociaal intranet omarmt en gericht inzet als middel om af te slanken tot een lichtere organisatie met minder overhead en dus lagere kosten, wordt je overlevingskracht versterkt.

In het boek “The wisdom of crowds” schrijft James Surowiecki dat we, verbonden via twitter, linkedin en wikipedia, met elkaar “alles” weten. Maar als alle kennis vrij beschikbaar is voor iedereen, wat maakt jouw organisatie dan nog uniek? Wat maakt dat jij “stand out, from the wisdom of the crowd”? Een belangrijke waarde van het sociale intranet is dat je er als organisatie jouw eigen verhalen kan delen hoe je tegen dingen aankijkt en hoe je ze doet, jouw eigen betekenissen kan geven: wisdom of the crowd binnen en rond jouw organisatie. Verhalen die jouw eigenheid continu maken, bevestigen en bijstellen.

De waarde van een sociaal intranet als omgeving om verhalen te delen wordt nog sterker, als medewerkers er met elkaar verhalen, ideeën en inzichten delen waardoor ze zichzelf continu voorbereiden op gebeurtenissen en incidenten die het voortbestaan van de organisatie in gevaar kunnen brengen. Noem het kennismanagement, noem het continue innovatie. Het is het sociale mechanisme dat mensen al sinds de pre-historie gebruiken om te overleven.

Ontwerpen van een betekenisvol sociaal intranet

En zo blijkt het sociale intranet meer te kunnen zijn dan een verzameling vrijblijvende gesprekken bij een virtuele koffie-automaat. Maar om dat te bereiken, zul je het sociale intranet wel passend moeten ontwerpen en de dynamiek gericht op gang brengen. Daarom beschrijven we in het artikel een tweetal ontwerppijlers voor het sociale intranet:

• Het sociale intranet als platform voor collectieve intelligentie, waar je gebeurtenissen van “buiten” naar “binnen” haalt om te bespreken wat het voor je betekent, waar ideeën voor innovatie met elkaar verrijkt kunnen worden en waar je met elkaar bespreekt wat de “organisatie eigen” manier van doen is;
• Het sociale intranet als dynamische wie-is-wie en expert finder, waar je mensen kunt vinden, leren kennen en waarderen op basis van wie ze zeggen dat ze zijn (hun CV), hun (micro)blogs die inzicht geven in waar ze mee bezig zijn en mee zitten, en op basis van de sociale expert status die de groep aan de persoon toekent.

Samenvattend stellen we in het artikel dat de tijd rijp is om het sociale intranet uit de vrijblijvendheid en experimenteerfase te heffen, tot een instrument om je als organisatie te kwalificeren voor de toekomst en om hogere klantwaarde te kunnen realiseren.

Het artikel “Stand out from the wisdom of the crowd” is gepubliceerd in TIEM, het Tijdschrift voor Management en Informatie, en is te downloaden via Winkwaves.com/geleerd.