Economisch weerbericht (122): Scenarioblindheid

Achteraf bezien was het erg ironisch. Of zeg maar liever confronterend. Zitten we in een internationale scenariotweedaagse over, laat ik zeggen, de impact van een technologisch-maatschappelijk trendonderwerp – komt daar ineens die Sendai-beving langs. We waren net bij STEEP aanbeland: de longlist van drijvende krachten in de domeinen Social/Cultural, Technological, Economic, Ecological/Environmental en Political/Legal. Allemaal zijn we natuurlijk erg slim en kundig, maar vooral STE-gefocust, en dan hangt het EP-duo er toch steeds maar weer zo’n beetje bij.

Via D, die ’s ochtends steevast binnenkomt met het laatste nieuws op z’n smartphone en zich dagelijks verbaast over alle anderen, die in de trein via gratis krantjes de stand van gisteren tot zich nemen, zien we de vloedgolf aan land baggeren. Een tsunami, cool, zal wel loslopen – apparaten uit en aan de slag. De ultieme ironie wil zelfs, dat een van ons tijdens het proces opmerkt, dat de categorie Ecological/Environmental volledig ontbreekt. Maar die interventie wordt vakkundig verwezen naar de ongrijpbare spelbrekercategorie.

Hadden we de moeite genomen om even de Wikipedia op te slaan, dan was vrij snel gebleken hoe onterecht dit is. In de bevingentop24 van meer dan 8,5 staat Sendai op nummer 5 in de tijdreeks 2011-2010-2007-2005-2004. Dan komt het rijtje 1965-1964-1963-1960-1957, daarna 1952-1950-1938-1923-1922, vervolgens 1906-1868-1833, gevolgd door 1755-1751-1730-1700-1687 en 1575 tot besluit. Ook al nemen we aan, dat er in de eerste jaren er misschien her en der eens eentje is gemist – wat met de moderne geofysische wetenschap eigenlijk uitgesloten is – dan nog is de trend volstrekt duidelijk. We leven in een ongekend drukke bevingentijd.

Zeker voor ons STE-nerds is het van belang om nachtmerriescenario’s ten gevolge van bijvoorbeeld bevingen en klimaatverandering een serieuze plek te geven in de toekomstbeelden die we ontwikkelen. Om bij de Sendai-ramp te blijven: die is natuurlijk een harde klap voor de fragiele Japanse economie maar heeft daarnaast mogelijkerwijs direct allerlei bijeffecten, bijvoorbeeld op Silicon Valley. In de Sendai-regio wordt 30 tot 40 procent van wat er wereldwijd aan halfgeleiders nodig is, geproduceerd. Bedrijven als Sandisk en Toshiba zijn niet in gevaar gekomen, maar het had ook maar net wel kunnen gebeuren. Wat de Valley zelf betreft, moeten we er rekening mee houden, dat een beving op de Sendai-schaal er aan zit te komen.