Tweede editie e-Reading event laat ‘gewone’ eReader achter zich

Aan het einde van de dag werd nog even aandacht geschonken aan ‘gewone’ eInk gebaseerde eReaders in de Awardsronde vlak voor de borrel. Maar de rest van de dag was de inhoud van alle spreekbeurten toch vooral gericht op tablets en in het bijzonder de iPad. Ruud Hendriks praatte alles aan elkaar en gebuikte zijn digitale leesplankje ook om de hashtag #ereadingevent te volgen in de trending topics in het Nederlandse Twitter gebied.

• Sfeer op High Tech Campus terrein straalt State Of the Art gevoel uit

• Chaos beste voedingsbodem voor innovatie

• Weinig inhoud over controle door de consument (filters, profielen en push notifications)

• Lees ook het compacte verslag bij nu.nl

• Presentaties worden – voor zover beschikbaar – gepubliceerd op de website

Het volle programma werd door Ruud Hendriks met strakke hand gedirigeerd en ook de parallel sessies liepen niet uit, waardoor het programma soepel door de dag werd geleid met voldoende tijd om de minibeurs te bezoeken, maar ook te genieten van het prachtige weer tijdens deze tweede editie van het event. Hendriks zette de toon met wat cijfers, vooral de dramatische daling van de omzetcijfers in het advertentie segment en de verhouding in eBook omzet in een aantal landen, Nederland behoort qua aantallen tot de onderkant van de markt. Ook noemde hij DRM en dataformats als uitdagingen voor uitgevers, standaarden zijn nog steeds niet gezet en leren van deze muziekindustrie lijken de uitgevers niet te willen volgens Hendriks.

Keyotes

De keynotes waren leuk en informatief, maar helaas te weinig verdeeld over de segmenten uitgevers, adverteerders en consumenten. Ik had het wel leuk gevonden een ‘gewone’ consument zijn belevingen te hebben laten optekenen rondom het gebruik van apps op haar of zijn tablet. Wiebe de Jager van Eburon twitterde nog voor zijn lezing dat hij best wel zenuwachtig was, maar daar was tijdens zijn goede overzichtspresentatie niets meer van te merken. Nauwkeurig tekende hij de verschillen op tussen eReaders en tablets, blikte terug op inmiddels historische namen zoals iRex en Plastic Logic, maar ook nog kansrijke namen als het van oorsprong Nederlandse Liquavista, welke inmiddels is overgenomen door Samsung. Ook belichtte hij de positie van Apple, Google en Amazon als de drie grootste spelers die alleen op de één of andere manier in een haat/liefde verhoudinge het spel rondom de belangen van uitgevers uitspelen. Publiceren in de cloud, de uitgever voorbij en ook nog wat rondjes DRM vormden het slot van zijn inspirerende overzicht. Voor diegenen die in de zaal echt even een update wilden rondom het speelveld van eReading was Wiebe een uitstekende keuze.

André Knol

André Knol van GEA in Weesp was duidelijk de wetenschapper van het rijtje keynote sprekers. Enorme grote – soms te massale – hoeveelheden gegevens, die op den duur het publiek deden duizelen. Relevant waren al die statistieken zeker, dus ophalen die presentatie! Vooral de hypes cycle van Gartner, die overigens meerdere malen werd gepresenteerd, liet een interessant overzicht zien van de plek waarop tablets en eReaders zich op dit moment in de product-life-cycle bevinden. Knol was optimistisch over de komst van de 100 euro tablet, naar zijn mening zal dat in 2012 gebeuren. Verder ging hij in op het machtenveld binnen de uitgeefketen, waarbinnen de grote spelers Apple, Google en Amazon al dan niet de juiste deals zouden kunnen maken met vooral de grotere uitgevers. Het middensegment zou het moeilijk krijgen en de kleine niche speler zou samen met de auteur – die steeds meer aan self-publishing zal gaan doen – een tweede concentratie van macht gaan vormen. Tot slot voorspelde hij dat Apple voorlopig het domein van de tablets zal blijven beheersen.

Klaasjan Tukker

De derde keynote zou oorspronkelijk verzorgd worden door David Linssen van DutchView, die de rol van audivisuele content binnen eReaders/tablets zou presenteren. Helaas was hij door omstandigheden verhinderd en nam Klaasjan Tukker van Adobe zijn rol waar met een redelijk generieke lezing en dus visie van Adobe op het gebied van magazine publishing. Gelukkig betrok hij de rol van de consument in zijn verhaal en maakte duidelijk dat die consument tegenwoordig de snelheid bepaalt waarmee uitgevers rekening dienen te houden. En dan niet alleen qua workflows om magazines op tablets te maken, maar ook qua abonnementsmodellen. Daarover werd overigens in meerdere sessies over gesproken, met name over het vraagstuk waarom zoveel uitgevers zoveel extra geld vragen voor een abonnement op de iPad naast het papieren abonnement. Jammer genoeg waren er te weinig baanbrekende uitgevers van kranten en tijdschriften aanwezig om op deze dag de echte duidelijkheid omtrent hun handelen te verklaren.

Het is altijd opvallend dat bij marketing congressen adverteerders massaal aanwezig zijn om hun verhaal te doen. Dit event met een wellicht wat minder tot de marketeers aansprekende titel trekt enerzijds een ander – meer technisch – publiek, maar zet vooral sprekers neer die veelal in de periferie van het speelveld opereren. Dat terwijl de ontwikkeling van de tabletsmarkt toch vooral een krachtenveld is tussen adverteerders, uitgevers en consumenten. Die rolverdeling zou naar mijn smaak iets meer de rode draad mogen vormen van dit overigens zeer succesvolle congres met meer dan 300 deelnemers.

Thomas Engel

Na de royaal verzorgde lunchpauze met volop mogelijkheden te genieten van het mooie weer en de beurs en natuurlijk het netwerken, werden twee achtereenvolgende parallelsessies verzorgd met steeds drie stromingen qua onderwerpen. In de eerste reeks koos ik voor de ‘do’s en don’ts van applicatie ontwikkelingen’. Thomas Engel van The Saints zette een duidelijke lijn neer waarlangs apps worden ontwikkeld voor smartphones en tablets. In het eerste geval is het vooral de webredactie die de lijnen uitzet, voor tablets is het vooral de printredactie. Beide stromingen functioneren volgens hem min of meer onafhankelijk van elkaar, dus weinig crossmediale synergie. Hij was één van de weinigen die inging op filters en push notifications. Opvallend, want juist deze twee eigenschappen bieden de consument de mogelijkheid een belangrijke rol te gaan spelen naast de rolverdeling tussen uitgevers en adverteerders. Er werd gedurende het gehele congres nog teveel gesproken over kwantitatieve bereikcijfers, terwijl met filters en profielen juist sprake kan zijn van kwalitatieve bereikcijfers, meer gericht op directe conversie. Maar dat was velen kennelijk nog een brug te ver. Leuk waren de cijfers rondom iPhones en iPads in ons land. Volgens zijn zeggen hebben 1 miljoen Nederlanders een iPhone en zijn er zo een 250.000 iPad gebruikers. De meeste succescvolle iPhone apps kennen zo een 350.000 gebruikers, bij de iPad ligt dat tussen de 40.000 en 100.000 gebruikers.

Luc Peeters

De Belg Luc Peeters van DigitMedia zette vooral een verhaal neer vanuit zijn eigen gevoel, hij bleef dicht bij zijn eigen mening en dat voelde goed. Eindelijk iemand die de verschillen optekende tussen native apps, webapps en reader-apps met periodieke content updates. Hij verklaarde de native apps van krantenuitgevers vooral door de aanwezigheid van actuele feeds op websites, waardoor een native app voor de hand ligt. Ten tweede hebben krantenbedrijven doorgaans geen InDesign workflow en werken daarom niet met Adobe of Woodwing plug-ins voor het kunnen maken van reader-apps. Dat wordt juist wel door tijdschriftenuitgevers gedaan. Volgens Peeters komt ook Apple met een dergelijke oplossing onder de naam Apple Magazine Publishing Template. Daarmee betreedt een vierde speler deze markt naast Adobe, Woodwing en onlangs ook Quark. Peeters kon het ook niet laten in te gaan op idiote user interfaces, die kennelijk meer bedoeld zijn voor 50-plussers dan voor digital natives. Als ontwikkelaar voor alle titels van de Persgroep mocht hij vertellen dat uiteindelijk alle apps hetzelfde platform zouden krijgen en vanuit één centraal CMS zouden worden gevoed om de kosten zo laag mogelijk te houden.

Anke Eyck

Tot slot Anke Eyck van Hogeschool Zuyd, welke deel uitmaakt van het 3D project – Designing The Daily Digital, een project in samenwerking met TNO en de Hogeschool Utrecht. Zij tekende vooral de consumptieverschillen op tussen smartphones en tablets. Daarbij stonden breaking news en diepgang centraal als de belangrijkste verschillen tussen beide apparaten. Helaas niets over het gebruik van push notifications en/of filters/profielen bij consumenten. Kennelijk is dit nog steeds een niet onderzocht gebied.

Parallel: Webapps

In de tweede reeks parallelsessies koos ik voor ‘Gebruik sociale media en nieuwe mogelijkheden voor adverteerders’. Jan Dheedene had een heel goede presentatie met een helder visie op wat hij nu nog ‘publishing 0.2’ noemde. Opvallend was echter dat hij niet of nauwelijks inging op het hoofdonderwerp van deze parallelsessie. Maar de inhoud was er niet minder om. Hij was één van de weinige sprekers die Apple achter zich wilde laten met native apps en dito monopolie. Hij zei zelfs dat uitgevers daarmee een strategische fout zouden maken. Hij doelde daarmee vooral op webapps vanuit HTML5, CSS3 en JavaScript. De meningen zijn daar nog over verdeeld, maar dat zou kunnen veranderen als andere tablets met verschillende schermgroottes en resoluties de markt gaan betreden, want dan worden native apps op den duur door alle verschillen onbeheersbaar.

Ashu Maturua | Mads

Ashu Mathura van Mads tekende een reeks fraaie voorbeelden op die wel alles met het advertentiesegment te maken hadden. Maar voordat hij inhoudelijk inging op die voorbeelden, liet hij op voortreffelijke wijze zien hoe complex de huidige keten tussen uitgever en adverteerder in elkaar zit, waarmee hij aantoonde dat het doorbreken van dit soort patronen nog wel even zal duren of door externe partijen wordt doorbroken. Zijn bedrijf MADS verzorgt de gehele advertentie afhandeling in de Telegraaf iPad app en doet dat vooral met respect voor de lezer. De verschillen in advertentie mogelijkheden op smartphones en tablets zijn enorm, maar uitgevers en adverteerders weten dat volledige take-overs op tablets op den duur door de consument niet zullen worden gewaardeerd. Overigens is ook hier nog relatief weinig bekend van de gedragingen van de consument bij het zien van verrijkte commerciële content en haar of zijn doorklik gedrag. Mathura denkt echter wel dat de ‘oude’ modellen CPM, CPC en CPA zullen blijven bestaan binnen het mobiele segment. Ook wanneer filters en profielen advertenties op maat gaan leveren. MADS maakt ook gebruik van HTML embeds in zijn advertentie aanbod en gelooft ook zeker in de opkomst van volledige webapps.

Slotdebat

Tot slot van de inspirerende dag het einddebat, waaraan Alex Beishuizen, Marita van Wijgaarden, Klaasjan Tukker, Frans Kloppert en André Knol deelnamen en werden bevraagd door Ruud Hendriks. Een levendige discussie die alle kanten opging, maar wel als basis werd geleid door het feit dat de huidige on-line advertentie inkomsten op 25% zitten ten opzichte van 2 jaar geleden. En binnen dat bedrag moet de smartphone en tablet markt zich nog gaan bewijzen. Ook nog veel twijfel over de businessmodellen, het metered model werd nog even als voorbeeld genoemd, maar van een overzicht met kritisch succesfactoren kwam het nog niet. Ja, en dan nog wat gesputter over DRM en mogelijke Spotify modellen voor uitgevers. Soms instemmend knikkend, soms zoekende bedenkelijke gezichten zowel bij het forum als in de zaal. Genoeg ruimte voor een derde editie van dit inspirerende event. Ik besloot huiswaarts te keren nog voordat de awards zouden worden uitgereikt voor de beste eReader. Wie dat geworden is, moet je in de loop van de dag maar opzoeken op de website.

Hermen Heinen

Update: Hermen Heinen presenteerde in één van de andere parallel sessies een interessante visie op het gebied van content-context en de rol van de consument.

Dit artikel verscheen eerder op mijn eigen companyblog.