Digitalisering en de toekomst van lesmateriaal op een HBO instelling
De boekenbranche heeft de afgelopen jaren een grote verandering doorgemaakt met de opkomst van online retailers. Bol.com is Nederlands grootste boekhandel, Selexyz heeft haar volgende reorganisatie aangekondigd en het lijkt erop dat Amazon.com nu toch echt naar Nederland komt. De kansen die digitalisering biedt zijn echter nog maar zeer beperkt aangegrepen door uitgevers, en dat is zonde. In mijn baan als coördinator van de Minor Online Marketing op Avans Hogeschool Breda merk ik dagelijks dat er een groot gat zit tussen wat een uitgever biedt en wat studenten & docenten nodig hebben. Er is best wat ‘mis’ met lesmateriaal op het gebied van online marketing, maar de kansen zijn dan ook enorm!
Het probleem met boeken over online marketing
In de Minor Online Marketing maken we gebruik van twee boeken over online marketing strategie: Internet Marketing van Dave Chaffey en de Internetscorecard 2.0 van Geert-Jan Smits en Joost Steins Bisschop. Deze boeken voldoen samen goed voor de strategische basis van een online marketing plan. Voor zaken als SEO, Social Media en Affiliate Marketing zoeken we continu nieuwe literatuur, zowel online als offline.
Wat is dan het probleem? Elk boek dat over Online Marketing wordt geschreven, is bij het uitgeven alweer achterhaald. De onderzoeken die door Chaffey worden genoemd over internetpenetratie, online aankopen, social media gebruik etc. lopen stuk voor stuk een paar jaar achter. Dat is ook niet zo gek, als er elke 3 jaar een nieuwe versie van het boek verschijnt. Het is gewoonweg niet te doen om op deze manier bij te blijven, in een vakgebied dat zich zó snel ontwikkelt.
Dat geldt echter niet alleen voor de strategische boeken, waar bij het probleem nog te overzien is. Dat geldt voornamelijk bij de literatuur die wat meer operationeel van aard is, zoals SEO, Social Media en Mobile Marketing. Google brengt met enige regelmaat nieuwe updates van zijn zoekmachine uit, en Facebook komt wekelijks met nieuwe functies en wijzigingen in haar privacy instellingen. Daarnaast: Wie had vooraf de impact van de iPad op het surfgedrag van consumenten kunnen voorspellen?
Nog een probleem met boeken over online marketing
Wat me echter al geruime tijd verbaast, is dat er nog geen enkel boek over online marketing is dat daadwerkelijk practices wat het preaches: Dialoog, rijke content en samenwerking zijn belangrijk om mensen aan je te binden, maar het enige wat boeken over online marketing nu bieden is een ‘one-way’ boek met url’s of qr-codes naar Youtube video’s. Er wordt in mijn ogen veel te weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheden die het internet biedt, door vast te blijven houden aan het boek.
Een oplossing?
Da’s natuurlijk erg makkelijk, een beetje zeuren over wat er allemaal ontbreekt zonder daadwerkelijk met een oplossing te komen. Daarom heb ik hieronder mijn wensen eens onder elkaar gezet. Onderstaande is niet dé oplossing, maar ik zou hier best blij van worden. Ik ben benieuwd wat andere online marketeers, docenten en studenten hiervan vinden.
Allereerst stappen we af van het boek. Het ‘boek’ wordt een platform, een community zo je wil. Op dit platform is alle content aanwezig die ook in het boek had gestaan, maar aangevuld met video’s, presentaties, podcasts en links naar relevante blogposts. Natuurlijk is dit platform perfect toegankelijk vanaf je mobiel en tablet, zodat je altijd toegang hebt tot alle relevante content.
Online marketing is een breed vakgebied, met vele specialismen. Het platform is daarom opgedeeld in verschillende onderwerpen, met elk hun eigen ‘curator’ expert (denk aan 22tracks), die verantwoordelijk zijn om dat onderwerp up-to-date te houden. Dat betekent het plaatsen van links naar relevante blogsposts, presentaties en video’s, en het regelmatig updaten van het onderwerp met nieuwe inzichten, cases en onderzoeken.
Op dit platform kunnen studenten niet alleen literatuur vinden, maar ook cases en toetsingsmogelijkheden. Kleine en grote toetsen, geïntegreerd in de aangeboden content zodat studenten meteen kunnen kijken of ze de zojuist gelezen/bekeken/beluisterde stof hebben begrepen. De Khan Academy zou hier als inspiratie kunnen dienen.
Interactie en discussie is erg belangrijk in het leerproces, en internet is een geweldige facilitator op dit gebied. Het platform maakt dan ook gebruik links met bestaande communities (Facebook, Twitter, Google+) om discussies te faciliteren. Studenten kunnen zelf artikelen delen, discussies starten en reageren op postings van anderen.
Het businessmodel
Eén van de veranderingen die we nu ook zien bij andere media zoals muziek en film, is de verschuiving van bezit naar toegang. In het geval van deze community zou dit een perfecte match zijn. Studenten betalen niet voor bezit van de content, maar voor toegang tot de leeromgeving. Gezien het wegvallen van drukkosten, distributie van boeken en tussenhandel, zouden op de lange termijn de kosten lager uit kunnen vallen. Een groter voordeel van dit model is echter het opbouwen van een relatie met de eindklant. Dit is iets wat nu nog nauwelijks gebeurt in de boekenbranche, maar wat van onschatbare waarde is.
Het zal veel lef, organisatievermogen en een aanzienlijke investering vergen om het bovenstaande platform op te zetten. Maar… wie dit goed doet zal ervoor worden beloond. De gehele markt is er waarschijnlijk nog niet klaar voor, maar is online marketing niet het ideale vakgebied om hierin voorop te lopen? Wat vinden jullie?
Piet van den Boer is Acquisition Manager bij LivingSocial Australia in Sydney, en werkte eerder bij MediaCom, AEGON Bank en Sunweb. Daarnaast schrijft hij over digitalisering, onderwijs en online marketing op zijn persoonlijke blog pietvandenboer.nl
Beste Pieter,
Allereerst super dat er op marketingfacts (door jou) aandacht aan het onderwerp digitaal lesmateriaal wordt besteed!
Jammer dat je het (met het bedoel ik de digitalisering van lesmateriaal in het algemeen en niet alleen online marketing) niet breder trekt dan HBO. Een probleem waar je in de praktijk namelijk veel tegenaan loopt is de tegenwerking van uitgeverijen van lesmateriaal. Vooral in PO,VO (MBO mindere mate, HBO waarschijnlijk nog minder) is het zo dat uitgeverijen en distributeurs er alles aan doen om hun cashcow (boekenverkoop) in stand te houden.
Een community creëren ala Kahn, kost erg veel tijd. Helaas trekken veel docenten vaak de didactische kant van zulke communities in twijfel (producten hebben zich vaak nog niet bewezen) en hebben vaak veel wensen en eisen. Terwijl aan de andere kant juist deze docenten niet in grote getale bereid zijn een omslag te maken (ze houden liever vast aan bekende methoden en aanpakken dan iets nieuws en onbekends).
Daarnaast is prijs vaak een issue. Je stelt dat op lange termijn (wat is lange termijn?) kosten vaak lager zijn dan bij traditioneel lesmateriaal. Wat je echter vergeet(/weglaat) zijn de hoge initiële kosten. Het ontwikkelen en up-to-date houden van content vergt erg veel tijd (en tijd is geld). Ook de aanloop tijd van het creëren tot het moment waarop je de massa bereikt (waardoor het rendabel wordt) is vaak lang (denk aan jaren i.p.v. maanden)
Ook zit het (nog) niet in de Nederlandse cultuur om voor een abonnement op een “online lesmateriaal community” (en veel andere diensten,) €50 euro per jaar te betalen (in tegenstelling tot boeken, bijles, huiswerkbegeleiding waar bakken met geld in om gaat). Dit in combinatie met hoge kosten zorgt ervoor dat er veel (betalende) gebruikers nodig zijn om zo een community van de grond te krijgen.
Bedrijven die momenteel bezig zijn met digitaal lesmateriaal (bijvoorbeeld het bedrijf SuperConnie Software met het product http://www.smart-s.nl. Lopen vaak voor op de realiteit van de dag waardoor dit soort projecten stranden in schoonheid/erg moeizaam van de grond komen, terwijl opinieleiders (bijvoorbeeld het slo: http://www.slo.nl) vaak erg positief zijn.
Ben benieuwd hoe jij tegen bovengenoemde punten aankijkt en ben benieuwd naar je reactie!
Pieter, dank voor je reactie.
Erg leuke plannen en ambities en ik wens je veel succes en geluk. Hopelijk lezen we in de toekomst meer van je hier op M!.
Pieter, dank voor je reactie.
Erg leuke plannen en ambities en ik wens je veel succes en geluk. Hopelijk lezen we in de toekomst meer van je hier op M!.
Online marketing vereist nieuw nadenken. Check hoofdstuk vier van de Engelstalige versie van mijn boek A Brand New Playground. Gratis te downloaden van brandnewplayground.com
Ik heb daarin vijf generieke doelstellingen gedefinieerd die leidend moeten zijn voor organisatie en merk in de ‘digital era’ en het Cocha model past ook wel in het ‘nieuwe denken’. Ik hoor graag jullie reactie daarop!
Beste Isabelle,
De argumenten die je noemt waarom uitgevers hier nog niet aan willen, klinken me erg bekend in de oren. Het vereist inderdaad meer dan een switch in medium, maar een complete verandering van business.
Het voorbeeld van Benchprep gaf ik ter inspiratie, ik geen voorkeur voor een bepaald platform. Er wordt veel van Sharepoint gebruik gemaakt zeg je, dat zou wat mij betreft ook een optie zijn zolang het maar werkt 🙂
Overigens zie ik de ontwikkeling van het platform wel als taak van één of meerdere uitgevers en niet primair van de Hogescholen (al is hun input natuurlijk van groot belang). Om een dergelijk platform rendabel te krijgen lijkt het me namelijk nodig om er zoveel mogelijk titels in te kunnen ‘hangen’, die niet allemaal op het HBO of op één instelling gericht zijn.
FlatWorld Knowledge is overigens een prachtig voorbeeld, dat ik nog niet kende. Het ziet er erg toegankelijk uit en biedt een aantal handige functies zoals search, quizzen, podcast etc. die een verrijking zijn op fysieke boeken.
@Bart Hufen
Ik heb toevallig net je boek uit (interessant!), zie nu ook dat je laatst op mijn blog over dit onderwerp hebt gereageerd 🙂
Hoi,
Ik denk dat we de term ‘platform’ zuiver moeten definiëren. En dat we een scheiding moeten maken tussen een plek waar content te vinden, beoordelen en te selecteren is door zowel docenten als studenten (‘repository’), en de plek waar die content geconsumeerd wordt door studenten en hun docenten.
De content wordt een onderdeel van een ‘cursus’ (b.v. jouw minor) die samengesteld wordt in een ‘DLWO’, ofwel een Digitale Leer- en Werkomgeving. Daar combineren docenten en studenten bijvoorbeeld links naar enkele artikelen, hoofdstukken uit een boek uit de repository, een onderzoeksrapport en YouTubevideo’s met een opdracht om daar een discussie over op te zetten in een forum of daarover in een wiki een essay te schrijven dat vervolgens beoordeeld kan worden. In de DLWO komen dus bronnen van allerlei aanbieders, zowel aanbieders die er geld voor willen hebben als open content. Op dit moment is de tendens ernaar om dat in een eigen omgeving van de instellingen te laten plaatsvinden en niet in Facebook of Google+ omdat de opleidingsinstelling nu eenmaal verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het onderwijs.
De uitgever kan het voortouw nemen bij het ontwikkelen en vullen van de repository. B.v. volgens het model van Flatworld. De kans dat hij daarbij samenwerkt met andere uitgevers is miniem. Daar zijn wel initiatieven toe geweest maar die zijn gestrand (we zijn concurrenten). 1 uitgever kan natuurlijk wel al zijn aanbod digitaliseren en verrijken en een licentie op zijn complete catalogus geven aan de instelling. Docenten kunnen dan vervolgens bestanden/objecten importeren in hun DLWO. Maar docenten zullen dan in repositories van verschillende uitgevers moten zoeken. Of, er komt een soort Google Search, dat je wel in 1 keer een aantal repositories kunt doorzoeken, maar voor het gebruik van het bestand een licentie op die rep. moet hebben.
Of zoiets…
Ben benieuwd hoe jij dit ziet?
Een erg interessant idee, ik had er nog niet op deze manier naar gekeken.
Zoals jij het verwoordt zie ik zeker voordelen in het bijeenbrengen van de verschillende bronnen door de HBO instelling, waaronder betaalde en gratis bronnen. Een eigen omgeving waar ingekochte content kan worden geplaatst en gecombineerd met andere bronnen. Op deze manier is er vanuit de opleiding meer controle over de content die wordt aangeboden en kan het gemakkelijker worden aangepast aan de eisen van een specifiek vak.
Ik vraag me echter wel af of de HBO instelling dan niet gedeeltelijk de rol van de uitgever over gaat nemen. Er zit immers veel werk en expertise aan het schrijven en vinden van goede content. Nu zijn er wellicht veel docenten die hier goed in zijn of het erg leuk vinden om te doen, maar dat geldt niet voor alle docenten.
Ook is het in mijn ogen voor de flexibiliteit niet persé nodig om dit in-house te doen. Wanneer een uitgever een dergelijke community opstart, kan nog steeds gebruik worden gemaakt van andere bronnen en een eigen DLWO.
Daarnaast is op deze manier nog steeds het probleem niet opgelost dat boeken snel verouderen. De prikkel die uitgevers misschien wel nodig hebben (maandelijks opzegbare abo’s) gelden hier niet. Ook is er geen rechtstreeks contact met de consument, waardoor er geen relatie opgebouwd kan worden. Het consumeren van de content begint bij de start van het semester en eindigt wanneer het semester eindigt. Terwijl het misschien wel waardevol is om juist ook op een later moment (eerste baan?) toegang te hebben tot de kennis die de uitgever biedt.
Het probleem is natuurlijk wanneer je het door elke uitgever apart laat doen, dat je te maken krijgt met vele verschillende communities + je eigen DLWO. Dat zou voor een grote warboel kunnen zorgen.
Lastig… 🙂
Mag ik jou uitnodigen voor een brainstorm over een business model rond digitaal leermateriaal voor algemene vaardigheden in het hbo? We doen het met het business model canvas. Wordt waarschijnlijk gehost door Surf. Kan ik je direct mailen?
Dag Piet,
Interessant artikel. Als docent marketing heb ik er ook mee te maken. Maar ik zie het probleem niet zo.
Het is een interessant idee om een compleet platform te bouwen waar alle informatie op staat.
Stel dat het je lukt zo´n platform te bouwen en te onderhouden tegen acceptabele kosten welk of wiens probleem los je dan op ? Wie (docent/student) heeft er zoveel pijn dat hij of zij bereid is te betalen voor deze extra info ?
De community gedachte wordt volgens mij door de meeste marketingblogs al opgelost.
Boeken lopen zowiezo achter. Zeker bij snelgroeiende jonge vakgebieden. Als docent zoek je dan extra materiaal als aanvulling op boeken, of gastdocenten, Je accepteert dat je voor een gedeelte achterloopt op de praktijk.
HBO studenten moet je ook leren te leren. Welke informatie heb ik nodig voor mijn probleem en waar kan ik deze vinden. Of kan ik het op een andere manier oplossen. De nadruk zou moeten liggen op HBO studenten leren op verantwoorde wijze informatie uit verschillende bronnen te gebruiken.
De educational video’s van de khan academy gaan vooral over statische begrippen. Zodat je ze thuis nog eens kunt bestuderen. Deze video’s zijn over 3 jaar nog steeds geldig. Er zit weinig actueels in. Het updatenvan dynamische informatie bijvoorbeeld over google / facebook kun je meestal online vinden of er zijn specialisten die zich daarin gespecialiseerd hebben
Kom anders op 27 jaunuari langs op ons door studenten georganiseerde state of the art marketing event.
www sam2012 nl. Praten we verder.
Met vriendelijke groet
Sander Janssens
@ Isabelle : zeker, je kunt me bereiken op pvandenboer_at_gmail_dot_com .
@ Sander: Zolang je nog nooit een auto hebt gezien, ben je waarschijnlijk blij met je paard. Echter, nu we de techniek hebben die een auto mogelijk maakt is het zonde om daar geen gebruik van te maken.
Eén van de problemen die worden opgelost noem je zelf: Boeken lopen achter. Een boek over online marketing is zo 1,5 jaar in ontwikkeling, voordat het in de winkel ligt. Dat is in dit vakgebied erg lang, en je loopt dan veel achter.
Daarnaast biedt digitalisering een heleboel mogelijkheden tot verrijking van lesmaterialen. Waarom zou je je beperken tot teksten en afbeeldingen (die achterlopen), wanneer je ook video’s, presentaties, podcasts, discussies, toetsen etc. kunt gebruiken om te leren?
Natuurlijk moeten studenten leren leren, en heel belangrijk is ook de eigen inbreng die studenten hebben: De zelf gevonden bronnen, artikelen, events. Ik zou graag zien dat ze die zelf ook inbrengen in een dergelijke community, waar ze dan ook weer over discussieren.
De belangrijkste verschuiving die ik zie, is de verschuiving van het distribueren van een pak papier naar het faciliteren van kennisontwikkeling op een bepaald vakgebied, bijvoorbeeld online marketing.
De Khan Academy gaat inderdaad over veel ‘statische’ onderwerpen. Die heb je echter óók binnen online marketing, vooral op het vlak van de strategische modellen. Waar het om gaat zijn de learnings die getrokken kunnen worden uit het inventief inzetten van nieuwe technologieën.
@Piet,
Veel infrastructrele projecten mislukken o.a. vanwege een beperkte focus op technische mogelijkheden. Denk aan de betuwelijn, het electronisch patientendossier.
De behoefte aan beter en sneller transport was er in het paardentijdperk De auto was een echte innovatie tov het paard en vervulde een latente behoefte. Nederland is maar een klein land. Als er een (latente) behoefte zou zijn, zou deze niet allang adequaat ingevuld zijn in andere landen die wellicht wat meer voorop lopen. Een nieuw Nederlands digitaal platform in HBO marketing onderwijsland lijkt mij overbodig.
Ook ik laat studenten (met wisselend succes) youtube filmpjes maken, en blogs. Youtube en blogger werken prima. Maar studenten elkaars werk laten commentarieren op een centraal platform moet ik echt didactisch inbedden. Ik schat in dat het onderwijsplatform een kwijnend bestaan gaat leiden, ongeacht het business model.
Beste Sander,
Wat zou jij ‘didactisch willen inbedden’? Hoe zie jij een integratie van digitale leermiddelen met werkvormen waarbij social media moeten worden ingezet?
Hoe zijn nu jouw ervaringen met het laten becommentariëren van elkaars werk en delen van bronnen, even los van de gebruikte techniek?
Beste,
Ik ben eerstejaarsstudent HBO communicatie. Samen met mijn groepje hebben wij een project over ‘Digitalisering van het onderwijs’. Hierover organiseren wij een kleinschalig event voor studenten op Inholland in Diemen. Wij zijn opzoek naar een persoon die over dit onderwerp wilt spreken. Het gaat om een sessie van maximaal 15 minuten op 23 maart 2017 17.00 uur.
Is iemand bereid om dit te doen? kanfou174@gmail.com
Met vriendelijke groet,
Adil El Kanfoudi
Gerelateerde artikelen
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!