De 5 socialmediatrends van 2014 met trendstrateeg Lieke Lamb

Naast de 10 socialmedia- en onlinemarketingtrends voor 2014 heb ik, net als afgelopen jaren, trendstrateeg Lieke Lamb van Bureau Trendwatcher.com gevraagd om een vijftal megatrends te benoemen die naar haar idee een belangrijk stempel gaan drukken op social media gedurende het komende jaar. Veel ontwikkelingen (of trends) staan in nauw verband met elkaar, oefenen invloed uit op elkaar of overlappen elkaar. Lieke maakte een overzicht door de meest prominente ontwikkelingen samen te vatten in de ‘5 socialmediatrends voor 2014’ zoals alleen zij dat kan. Haar 5 megatrends: hypermobile (my phone = my BFF), influencing the influencers, data-dollars, visual = all en creativity of the crowd.

Dit artikel heb ik samen geschreven met trendstrateeg Lieke Lamb, managing partner bij Bureau TrendWatcher.com. Naast haar trendpresentaties (met de focus op future scenarios, converging technologies, education, autism en feminism) geeft zij wekelijks haar trendsverwachting bij BNR Nieuwsradio, schreef zij het trendboek ‘Your Future!’ en voert zij de eindredactie voor Mama.nl, BalanceBabes.com en TrendsVerwachting.nl. Op twitter is zij te volgen via @LiekeLamb.

1 HyperMobile: my phone = my BFF

Vier jaar na de introductie van de iPad in 2010 en de razendsnelle opgang van de smartphone worden mobile devices in 2014 definitief de spil van onze dagelijkse communicatie. Dat gaat ten koste van de desktopachtige PC’s, die snel uit huis verdwijnen, en de laptops die meer en meer vervangen worden door platte 2-in-1-devices, de opgevoerde uitklapbare tablets – met dezelfde rekenkracht als een volwaardige laptop – veelal voorzien van een toetsenbord. Ze zijn er nu dus eindelijk voor de massa: de ‘thin clients’ waar Oracle-oprichter Larry Ellison in 1993 al over sprak. ‘Thin client computing’ noemen we tegenwoordig trouwens ‘cloud computing’.

Anno 2014 zijn we ‘HyperMobile’ geworden. We mogen met recht zeggen: ‘My phone = my BFF’ (best friend forever). Wie wil, is de hele dag onderweg bereikbaar via social media en bezig met zaken als social profiling en social shopping. Ook dankzij de toegenomen snelheid en toegankelijkheid van de verbindingen zoals 4G neemt het gebruik een vlucht. De telefoon is voortaan onze geduldige en 24/7-beschikbare virtual assistant. De Google-dienst ‘Helpouts’ probeert daar mooi op in te spelen. Daarbij kan online per videoverbinding een expert bijgeschakeld worden. Bijvoorbeeld bij het verwisselen van een autoband, het verwijderen van een computervirus, kledingadvies of het bakken van een cake. De intelligentie van een netwerk bevindt zich namelijk altijd nog aan het uiteinde van het netwerk, bij de gebruikers die elkaar helpen. Social media in optima forma!

Buy-on-the-Fly

Online winkelen doen we de komende jaren behalve in webshops steeds meer in de vorm van wat ik noem ‘Buy-on-the-Fly’: richt je telefoon op een product uit het dagelijks leven dat je wilt hebben en op het scherm dringen de aanbieders zich als vanzelf aan je op. Bij bol.com snappen ze goed wat de impact van buy-on-the-fly kan zijn. Door je smartphone op een boek of CD te richten, bijvoorbeeld als je op bezoek bent bij een vriendin, krijg je direct de aanbieding van bol.com op je scherm en hup, klikken is kopen. Een dienst die al langer bestaat overigens, maar nu met de toenemende mobiliteit relevanter wordt.

Herkend worden, persoonlijk geholpen worden en betalen met je telefoon gaat een groot beroep doen op de inventiviteit van bedrijven wat betreft klantencontact en binding, zoals onderstaande voorbeeld van connected vending. Ook zullen er langzamerhand in onze omgeving meer ‘dumb screens’ verschijnen die jouw telefoon herkennen en zich daarmee naar jou conformeren. Van een bushokje dat op maat advertising laat zien, tot een monitor bij de receptie van een bedrijf die jouw telefoonscherm kopieert en je dus tijdelijk van een groter scherm voorziet.

Wearable social electronics

In 2014 zullen de lang verwachte nieuwe verschijningsvormen van onze mobile device voor de massa beschikbaar komen. Denk aan ‘wearable social electronics’ als de Google Glass, smartwatches, devices met gebogen en flexibele displays, sieraden en wearables electronics in textile – zoals een cap die met sensoren rond ons hoofd onze gesteldheid meet – en armbanden die onze hartslag meten. Ja, zelfs afstandsbedieningen worden wearable. We gaan via ‘quantified self’ naar een ‘qualified life’, met kenmerken als preventieve gezondheidszorg door technologie in eigen beheer en het dragen van de eerder genoemde ‘wearable social electronics’. Het verzamelen van gegevens en er dan ook daadwerkelijk mee aan de slag gaan – al dan niet met externe input en advies.

2 Influencing the Influencers

Daar waar uitgeverijen moeite hebben om het hoofd boven water te houden, zijn influencers – meestal in de vorm van bloggers en vloggers – onstuitbaar. Autonoom genereren deze influencers hele specifieke content voor een door henzelf gekozen niche met trouwe volgers. Met hun van meet af aan online insteek zijn ze de traditionele media een slag voor.

Berucht zijn inmiddels de modebloggers die bij modeshows vooraan zitten en ‘front row’ liveverslag doen en travelbloggers die de klassieke travel guides een stoffig en achterhaald imago meegeven. Sterker nog: socialites als Paris Hilton en Kim Kardashian krijgen serieuze bedragen betaald (tot 100.000 dollar) om als fan van Chanel, Louis Vutton en Ralph Lauren front row plaats te nemen en af en toe een tweet te plaatsen, een foto te delen op Instagram of een bericht achter te laten op Facebook voor hun miljoenen volgers.

Voor het bedrijfsleven wordt influencing the influencers 'serious business' in 2014. Ook in Nederland. Een persberichtje of lunch met goed gevulde goodiebag zal niet meer volstaan. Harde cash, dat is wat de belangrijkste influencers verwachten. Het bedrijfsleven geeft daar graag gehoor aan, want die uitgaven staan niet in verhouding tot de dure printadvertenties en radio- en televisiecommercials die zij tot voor kort moesten inkopen om een groot publiek te bereiken.

Bethany Mota

Een voorbeeld van een succesvolle vlogger in Nederland is Bardo Ellens met zijn ‘BanjoMovies’ en ook de 18-jarige Bethany Mota uit Californië met haar ‘Fashion Beauty Fun’. Zij heeft ruim 4 miljoen subscribers op YouTube, ruim 1 miljoen volgers op Twitter en ruim 1,5 miljoen views per video.

Social Authority

Terwijl per januari 2014 in Nederland de ‘Reclame Code Social Media’ een feit is – waarbij het voor consumenten duidelijk moet zijn dat bedrijven betalen voor sommige content – worden er verwoede pogingen gedaan om gelijkgestemde influencers (lees: bloggers en vloggers) onder de paraplu van een uitgeverij of een netwerk van BN-ers te brengen. Denk aan BlogMij.nl en BlogToday.nl. Ook StarsConnect.net probeert BN'ers en influencers een ondersteunings- en samenwerkingspatform te bieden. Het zoeken is immers naar een goed verdienmodel en mogelijkheid tot versterking en schaalvergroting. Iedere succesvolle influencial beschikt impliciet over ‘social authority’. Merken maken daar graag gebruik van in hun zoektocht naar nieuwe kanalen om het publiek te bereiken. Zie ook de cruciale rol die influencers gaan spelen bij het dagelijks groeiende aantal video-on-demand-minuten bij de socialemediatrend ‘Visual = All’.

The making of … an influencer

Zoals producers zich al jaren bezighouden met het creëren van bijvoorbeeld een boyband als Take That en One Direction, worden in de VS en de UK nu ook perfecte vloggers geproduceerd om ingezet te worden als influencer, soms zelfs compleet met eigen modelijn, want dat is hip. Een heel team van specialisten, uiteenlopend van marketeers tot communicatie-adviseurs die gespecialiseerd zijn in body language, leiden potentiële vloggers op tot … influencers. Hier ligt een kans voor bedrijven als Talpa, Eyeworks, TMG, Sanoma, et cetera.

3 Data-Dollars

Vrijwel alle businessmodellen rond social media zijn gebaseerd op het verzamelen van gebruikersprofielen die vervolgens verzilverd worden door adverteerders toegang te bieden tot deze informatie. Gebruikers snappen ook dat zij daarom de app´s meestal gratis mogen gebruiken. De gebruikers van social media krijgen echter steeds beter door dat hun online gedrag echt waardevol is voor derden. Zeker als zij via Apple, Google of anderen ‘in the cloud’ werken en zo ongeveer hun complete identiteit afstaan. Dit wordt onder andere versterkt door de beursgang van socialmedianetwerken als Facebook en Twitter. Enkele gebruikers verspreiden desinformatie of proberen anoniem over het web te surfen om zodoende hun profiel minder waardevol te maken.

Social Currency

Een groeiend deel van de gebruikers zou in de huidige aandachteconomie echter willen meedelen in de waarde van hun profiel. De kans is dan ook groot dat een nieuw (of bestaand) socialmedianetwerk overgaat tot het uitkeren van ‘Data-Dollars’ als ‘social currency’. Denk aan een bonuskaartachtig puntensysteem, kortingscodes of zelfs cash, waarmee men elders op het web inkopen kan doen. Een virtuele munt vergelijkbaar met de Bitcoin zou hier heel geschikt voor kunnen zijn.

Affiliate marketing zal naar verschillende verschijningsvormen zoeken. Natuurlijk doen de socialmediaplatformen zoals Facebook er van alles aan om een toonaangevende ‘facilitator’ en ‘lead generator’ te zijn. Het Koreaanse MinistryOfRetail en het Japanse TokyoBike zijn leuke voorbeelden van bedrijven met een enorme focus op hun uitgebreide Facebook-pagina, alwaar zij – mede dankzij uitgebreide acties – al meer dan 60 procent van hun omzet binnenhalen. De klanten die via de Facebook-pagina uiteindelijk in de webshops terechtkomen, krijgen extra voordeeltjes. Amazon heeft al enige jaren haar Associates Social Network Program. Met de toevoeging van ‘social’ in de naam kan iedereen via social media boeken en andere producten aanbevelen en daar een ‘kickback fee’ voor krijgen.

4 Visual = All

Dat we ons in een visueel ingestelde samenleving bevinden, moge duidelijk zijn. Alles om ons heen kan als een soort ‘life logging’ worden vastgelegd met smartphones, beveiligingscamera’s, drones, smartwatches, et cetera. Cijfers worden met gemak omgezet naar kleurrijke infographics. Futuroloog Alvin Toffler (hij wordt in 2014 86 jaar) sprak in de jaren ’70 al over ‘The Future Shock’, waarbij mensen zich overvoerd zouden voelen met informatie; wat wij nu ‘infobesitas’ noemen. Eén van de oplossingen die hij destijds voorzag, is het visualiseren van data. In dat tijdperk zijn we nu beland. Bedrijven vervangen hun handleiding door een interactief stripverhaal en financiële producten zullen door gamification plotseling wel begrepen worden door (potentiële) klanten.

Impact TV-stations wordt gedecimeerd

In de huidige aandachtseconomie zullen met name de video’s en livestreams van influencers direct ten koste gaan van de tijd die consumenten besteden aan de reguliere programma's van broadcasters als de NPO, RTL en SBS. TV-stations staat een neergang in bereik te wachten en eenzelfde omschakeling als de tijdschriften de afgelopen jaren hebben mogen ervaren. Het is wellicht nu nog wat lastig voor te stellen, maar consumenten zullen via internet-TV, tablet, smartphone en wearable sociale electronics overvoerd worden met videomateriaal.

Video-on-demand zal er in al haar verschijningsvormen voor zorgen dat de impact van TV-stations in de komende jaren wordt gedecimeerd. De manier van consumeren van content wordt decentraal. Zelfs grote live-events zoals sportevenementen en wereldnieuws zullen als livestream rechtstreeks via bijvoorbeeld YouTube worden uitgezonden. Werd de nadruk bij bijvoorbeeld popconcerten eerst nog gelegd op het verstoren van wifi om te voorkomen dat bezoekers zelf het concert via internet doorgaven, nu wordt het betaald live meekijken (via professionele weergave) juist een krachtig nieuw verdienmodel.

Livestreaming user generated content

Het is wellicht nu nog voor velen moeilijk voor te stellen, maar wie alleen al de groei in het aantal beschikbare videominuten van YouTube, Netflix, Pathé Thuis, Ziggo en UPC en andere partijen bij elkaar optelt, ziet een ingrijpende verschuiving in het medialandschap. In 2014 zal het aantal livestreams van influencers exploderen omdat YouTube het sinds december 2013 (evenals Ustream en Livestream) mogelijk maakt dat werkelijk iedereen op een kinderlijk eenvoudige manier live videobeelden kan streamen.

Livestreaming user generated content gaat de doorbraak forceren. Uiteraard altijd gekoppeld aan sociale media. Verwar bovenstaande vooral niet met het onderscheid tussen lean-back media (TV, radio) en lean-forward media (interactieve media), want ook via een medium als YouTube kunnen beide prima geconsumeerd worden.

Pinterest

Een aparte vermelding bij ‘Visual = All’ is weggelegd voor het tot megabeeldbank uitgegroeide Pinterest – ook al is er nog volop discussie over de commerciële toegevoegde waarde voor bedrijven. Inmiddels is de site, die mensen afbeeldingen laat verzamelen en rubriceren, zo groot geworden als foto-database, dat het in bepaalde categorieën niet onderdoet voor bijvoorbeeld zoeken bij ‘Google afbeeldingen’. Een wikipicture als het ware. En een bron voor inspiratie. Zoek binnen Pinterest bijvoorbeeld eens op Christmas tree, Easter egg, bikini, high heels of 3d prints of cars.

En deze ‘cross-inspiration’ brengt ons bij de vijfde trend:

5 Creativity of the Crowd

Socialmedianetwerken zullen steeds vaker ingezet worden om een beroep te doen op de ‘Creativity of the Crowd’. Een website als Kickstarter, waar door middel van crowdfunding innovatieve projecten en producten een duwtje in de rug krijgen, is daar slechts een voorloper van.

Tijdens het organiseren van onze ‘Nationale Brainstormdag’ (2012 & 2013) hebben wij aan den lijve mogen ondervinden wat de kracht van ‘creativity of the crowd’ kan betekenen. Met als spin-off van deze jaarlijkse dag uiteenlopende innovatieve projecten. Maar denk ook aan onder andere Canada, dat vorig jaar zijn inwoners vroeg mee te denken over ‘hun Canada’ en foto’s te maken, waarvan het toeristenbureau een compilatievideo maakte. Een soortgelijk initiatief zag in Nederland al in 2011 het licht.

Crowdsourcing, the next level

Creativity of the Crowd kan echter veel verder gaan. Denk aan het oplossen van mondiale uitdagingen door de denkcapaciteit van duizenden socialmediagebruikers met elkaar te combineren. Zoals Britta Riley, die via RD-I-Y (research and develop it yourself) mensen mee laat denken over haar verticale tuinen.

Vergelijkbaar dus met wat de ‘hackathons’ voor de programmeurs en designers zijn (bijvoorbeeld Autism Daily), maar dan volledig online met de kracht van de wereldwijde massa. Van het verzamelen van feedback (bijvoorbeeld over ziekteverloop) tot ruimte bieden voor creatieve oplossingen. Daar wordt tot op heden weinig gebruik van gemaakt. Grootste struikelblok is het ontbreken van – krachtige en intuïtief te gebruiken – online tools waarmee realtime decentrale brainstormprocessen ondersteund kunnen worden. De kans is groot dat dergelijke tools in 2014 wel beschikbaar komen. Dat zal crowdsourcing naar een hoger niveau kunnen brengen.

Credits afbeelding: Jason Howie (CC)