7 soorten journalisten die het gaan maken in 2014

30 december 2013, 05:59

Er was geen jaar dat de journalistiek zoveel in het nieuws kwam als in 2013. Een jaar waarin het vak van alle kanten werd belicht en binnenste buiten werd gekeerd om te zien wat er allemaal mis was gegaan en hoe het gered kon worden. Navelstaarderij, zou je kunnen zeggen, maar wel noodzakelijk en eigenlijk al veel te laat.

Een jaar van grote tegenstellingen ook. Grote uitgeverijen (Sanoma, TMG, Wegener) kondigden forse ontslagrondes aan, kleinere uitgeverijen werden ten grave gedragen en eigenlijk kwam geen enkel mediabedrijf ongehavend uit de economische en digitale strijd.

Aan de andere kant van het spectrum werden diverse nieuwe journalistieke initiatieven ontplooid. Als startup (De Correspondent, eLinea, Blendl, MyJour, Yournalist, Nine Connections) of dankzij projecten als NUlab, Het Nieuwsatelier en de Persinnovatie Challenge.

Een jaar – kortom – van pieken en dalen, van geboorte en sterfte. Dat de journalistiek zich bevindt op een kruispunt is duidelijk, welke spelers het juiste pad gaan kiezen nog in het geheel niet.

Modellen

Opvallend was wel dat de discussie zich met name toespitste op businessmodellen. Moesten uitgevers wel of geen paywall in het leven roepen? Wat is het model van de toekomst: betalen per artikel (het iTunes-model), per maand (het Spotify-model) of vooraf (crowdsourcing)? Gaat de lezer voor een uitgave betalen of rechtstreeks aan de auteur? Een belangrijke discussie, maar zeker niet de enige die ertoe doet.

Want het zou naïef zijn te vooronderstellen dat kranten enkel in de problemen zijn gekomen omdat adverteerders wegbleven. Ook veel lezers bleven weg, omdat ze hun informatie online bij elkaar gingen sprokkelen. Kranten en bladen zullen dan ook uit een ander vaatje moeten tappen om te zorgen dat mensen 90 cent voor een artikel gaan betalen.

Internet heeft niet alleen de verdienmodellen op z’n kop gezet, maar ook de rol van de journalistiek voorgoed veranderd. Iedereen kan publiceren en zaken aan het licht brengen die anders verborgen zouden blijven.

7 soorten journalisten

De toekomst van de journalistiek zal niet alleen afhangen van de manier waarop geld verdiend wordt, maar ook de manier waarop informatie wordt verzameld en overgebracht. En dat komt uiteindelijk neer op de journalist zelf: zijn talent en vakmanschap. Zijn vermogen om de wereld zo aan ons te presenteren dat wij bereid zijn ervoor te betalen. Direct of indirect.

Dit zijn de 7 soorten journalisten die in mijn ogen de toekomst hebben:

  1. De expert. Dit is de persoon die normaal gesproken wordt geïnterviewd door de journalist. Als hij of zij zelf in staat is om zijn kennis op heldere en onafhankelijke wijze over te brengen aan het publiek, kan hij een cruciale rol spelen in de journalistiek.
  2. De klokkenluider. Dit woord heeft het afgelopen jaar een heel nieuwe dimensie gekregen, maar ook op kleinere schaal kan de goed ingevoerde journalist informatie aan het licht te brengen die anders verborgen zou blijven. Hij is een onderzoeker, een factchecker, maar ook een slimme netwerker.
  3. De mooischrijver. Er zal altijd behoefte zijn aan mensen die de kunst van het verhalen vertellen als geen ander beheersen. De boodschap zelf hoeft niet opzienbarend zijn, maar iemand die zijn mening of visie op onnavolgbare manier weet te verwoorden is altijd waardevol. Hij is de kunstenaar onder de journalisten, degene die een geheel eigen blik werpt op de werkelijkheid.
  4. De duider. Dit is degene die alle ruis in het publieke debat en op sociale media inzichtelijk maakt: wat is hier nu eigenlijk aan de hand? Kloppen de argumenten wel? Wie heeft gelijk en waarom? Iemand die als geen ander trends ziet of verbanden legt tussen ogenschijnlijk triviale gebeurtenissen en toevalligheden. De psycholoog onder de journalisten. De menselijke antenne.
  5. De curator. De persoon die jij vertrouwt om het meest relevante nieuws te selecteren. De menselijke filter, die voor jou een keuze maakt uit de oneindige hoeveelheid informatie. Zelf schrijft hij niet, maar heeft een scherpe neus voor kwaliteit, relevantie en de behoeftes van zijn lezer.
  6. De verrasser. Met zijn unieke kijk of invalshoek kiest hij precies dat nieuws dat buiten de scope van jouw tijdlijn valt. Waar sociale media niet al van overstromen. Hij pikt de verborgen pareltjes van het net of uit zijn omgeving, en weet telkens weer te verrassen. Deze journalist zal zeer waardevol zijn in een medialandschap waar viraliteit en deelbaarheid de boventoon voeren.
  7. De analist. Ook dit type zal onmisbaar zijn voor de journalistiek. Big data is een hypewoord en niet voor niets. Degene die – met behulp van technologie en slimme algoritmes – relevante informatie weet te destilleren uit alle data die internet voortbrengt, is een winnaar.

Uitgevers moeten digital first denken en hun businessmodel op orde hebben. Natuurlijk. Maar uiteindelijk draait het om de inhoud en daar zijn vakmensen voor nodig. Een redactie met een mix van bovenstaande types journalisten is klaar voor 2014.

Credits afbeelding: Wikimedia/Conrad Poirier (CC)

Rebecca Rijnders
Journalist - Online healthWebsite

Rebecca Rijnders is sinds november 2013 hoofdredacteur Apps, Media & Publishing bij Microsoft. Hiervoor heeft zij verschillende functies gehad in de online mediawereld, waaronder chef redactie bij Emerce, pr & communicatie manager bij Hyves en coördinator van het digitale magazine Intermediair. Naast haar werk blogt ze over online media en gezondheid.

Categorie

11 Reacties

    Martijn

    Aan welk soort journalist is er dan geen behoefte?

    Hoeveel soorten zijn er eigenlijk?


    30 december 2013 om 08:43
    Patricia de Ryck

    Volgens mij moet de journalist van de toekomst vooral een ondernemer zijn. Hij/zij zal niet alleen over creativiteit, maar ook over zakelijk inzicht moeten beschikken.


    30 december 2013 om 09:49
    Sander Duivestein

    Wat ik mis is een “beeldend” journalist. Visualisatie wordt de bom in 2014. Niet alleen infographics, maar ook video.


    30 december 2013 om 15:56
    Emma Veenstra

    Perfecte analyse Rebecca, mij uit het hart gegrepen!


    30 december 2013 om 16:12
    Jan Lokhoff

    Hi Rebecca,

    Interessante vraag van Martijn.

    Andere vraag resteert voor mij: publiceert dat 7-tal online, in hard copy of beide?

    Niet te vergeten trouwens is de inkrimping van papieren publicaties per uitgave en qua frequentie.


    31 december 2013 om 03:50
    RebeccaR

    Beide: digitaal of print, het gaat om de inhoud. Uiteindelijk wordt alles digitaal, maar dat kan nog jaren duren. Misschien zijn er wel meer soorten journalisten (bijvoorbeeld zij die alleen in beeld denken zoals hierboven vermeld, maar ik richtte me in eerste instantie op de schrijvende pers), en sommige mensen zullen meerdere types in zich verenigen. Ondernemerschap is in mijn ogen niet voor elke journalist noodzakelijk, ondernemend zijn wel. Maar dat spreekt bijna net zo voor zich als online actief zijn, netwerken en de ontwikkelingen in je vak op de voet volgen.


    31 december 2013 om 07:02
    Karen Romme

    @Rebecca Inderdaad een perfecte analyse. Complimenten! Waarbij ik wel vermoed dat vooral 1 de toekomst heeft omdat die het makkelijkst ook 4 en 7 voor zijn rekening kan nemen en waarschijnlijk ook wel eens 5.

    @Martijn Mijn interpretatie van het artikel is dat de grootste groep van de huidige journalisten dus niet de toekomst heeft. Door de online ontwikkelingen is kunnen schrijven steeds belangrijker voor een steeds grotere groep experts. Doordat steeds meer experts veel schrijven kunnen zij het ook steeds beter (= immers een ambacht).

    Als uitgevers echte experts gaan inhuren voor vakinhoudelijke artikelen, kunnen die voor minder geld betere artikelen schrijven dan de huidige ‘brede’ journalisten. Die hebben door alle bezuinigingen te weinig tijd zich onderwerpen echt eigen te maken, van meerdere kanten te belichten en zo echt kritisch te zijn.

    Als uitgevers dit lichtje gaan zien is de mediatoekomst aan de experts, beeldenmakers, webredacteuren, tekstcorrectoren en de hoofd- en eindredacteuren. De laatste twee om de lijnen uit te zetten en de onderwerpen te kiezen.

    Maar ja, zolang hoofdredacteuren hun status blijven aflezen aan de grootte van de vaste redacties en uitgevers zelden over de invulling van de redacties gaan, zal het zo’n vaart niet lopen…


    31 december 2013 om 13:34
    TvdH

    In 2014 domineert nog steeds de 8e soort: advertorialschrijvers.


    2 januari 2014 om 14:35
    peter

    slappe analyse. Deze archetypes gaan over alle journalisten, nu maar ook 10 en 100 jaar geleden.


    3 januari 2014 om 23:28
    Patrick Steenks

    En zullen dit allemaal journalisten zijn? Of kan hun plek gemakkelijk ingenomen worden door de semi-professionele blogger?

    Ik ben het ook eens met de reactie hierboven dat de journalist zich steeds meer als ondernemer moet gaan gedragen. Wat dat betreft heeft de blogger ook daar een voordeel.


    16 januari 2014 om 06:43
    Ffdfrft

    9 april 2017 om 07:54

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!