Facebook’s nieuwe crowdfunding-dienst laat de evolutie van platformen zien

Facebook introduceerde deze week een nieuwe functie Fundraiser, gericht op liefdadigheidsinstellingen en goede doelen. Hiermee kunnen zij een directe fondsenwervingscampagne voeren en kunnen donaties ophalen, zonder de Facebook-omgeving te hoeven verlaten.

Platformen evolueren voortdurend en breiden hun functies uit op zoek naar nieuwe markten en meer invloed.

Volgens schattingen van Facebook zijn wereldwijd zo’n 150 miljoen mensen verbonden met een of ander goed doel, iets waar zij passie mee hebben. Een logische stap dus voor Facebook, ‘marktleider in het verbinden van mensen’, om deze functie in te bouwen in zijn sociale netwerk zodat fans en relaties, die hun belangstelling nu alleen konden tonen door te ‘liken’ en volgen, worden ‘omgezet’ in donateurs.

Concurrentie voor crowdfundingplatformen

De uitbreiding van de ‘Donate’-knop die Facebook al eerder introduceerde, met een Fundraiser-pagina is een kleine stap voor Facebook met in potentie grotere gevolgen. Facebook betreedt hiermee nog nadrukkelijker het domein van de crowdfunding en dat van de bestaande crowdfundingplatformen.

In de huidige verhoudingen zou het crowdfundingplatform, bijvoorbeeld Kickstarter, de gastheer zijn van de campagne. Daar zou het filmpje dat de campagne uitlegt worden getoond en een teller zou tonen hoe ver de campagne was. Om veel mensen te bereiken maken vrijwel alle crowdfunding campagnes gebruik van sociale netwerken. Dat betekent dus campagne voeren op Facebook en Twitter om mensen naar de Kickstarterpagina te krijgen en daar te laten doneren.

In de nieuwe situatie, met Fundraiser, kan alles zich afspelen binnen de Facebook-omgeving: zowel de website voor de campagne waar donateurs terecht kunnen staat op Facebook, als het campagnevoeren zelf kan via het sociale netwerk. Dit zou de drempel kunnen verlagen om fans te laten doneren en het kan het crowdfunden eenvoudiger maken voor de goede doelen.

Van liken naar betalen

En daarmee is de grens van liken naar betalen een steeds dunnere geworden met mogelijkheden te over. Over enige tijd zou Facebook met weinig moeite de functie kunnen uitbreiden en de beperking tot liefdadigheid en non-profit doelen kunnen opheffen. Eerder bouwde het immers al een ‘buy’-knop in waarmee producten meteen gekocht konden worden.

Bij crowdfundingcampagnes is het bouwen van een goede relatie met potentiële kopers essentieel. Vaak wordt het doneren waarbij gebruikers later een product toegezonden krijgen, zoals de Pebble, een vorm van pre-tailing: het verkopen van een product nog voor het gemaakt is. Dit past in een tijdgeest waarin producten ontwikkeld worden samen met of in nauwe samenspraak met gebruikers; en waarbij vervolgens de productie stukje bij beetje wordt opgeschaald pas naarmate de vraag ook toeneemt.

De evolutie van platformen

De ontwikkeling van Fundraiser door Facebook is vanuit de ene kant bezien een verdere evolutie van het sociale netwerk in nieuwe richtingen, op zoek naar nieuwe vormen van inkomsten. Tegelijkertijd is het ook de volgende stap in de ontwikkeling van crowdfunding.

De concurrentie tussen Facebook en Kickstarter is uiteindelijk nuttig om crowdfunding verder te laten groeien. Daarvoor moeten de drempels om te investeren omlaag, de mogelijkheden voor het vinden en binden van donateurs verder toenemen. Het is de grote uitdaging voor de eigenaren van platformen om de interactie tussen de vragers en aanbieders voortdurend op een hoger niveau te brengen.

Het simpelweg hosten van een campagne met een filmpje is dan niet meer voldoende. Het afhandelen van het betalingsverkeer evenmin: Facebook heeft een bankvergunning aangevraagd. Betalingsverkeer zou relatief eenvoudig een integraal onderdeel kunnen worden van de dienstverlening van Facebook.

Maar het kan ook anders, er zou ook een professionalisering kunnen komen waarbij Apple of Google vanuit de smartphone een nieuwe dienstverlener met betrekking tot het betalingsverkeer worden. De oude marktplaatsen eBay en Amazon, die nu nog een positie hebben, kunnen er dan verder tussenuit. Of gaat het Nederlandse Ayden er mee aan de haal?

Voor Facebook is het belangrijk dat we zoveel mogelijk van onze tijd, aandacht en geld binnen de Facebookomgeving ‘besteden’. Het zou voor Facebook een nachtmerrie zijn wanneer betaal- en doneerfuncties steeds vaker als een ‘knop’ geïntegreerd zouden worden op websites van de bedrijfjes zelf en als de wervingscampagnes via bijvoorbeeld Google Adwords zouden lopen, buiten Facebook om. Ook Kickstarter zal niet stil blijven zitten.

En zo blijven de ontwikkelingen de komende jaren uiterst boeiend. De platformen die willen overleven zullen voortdurend moeten blijven evolueren door zich uit te breiden met nieuwe functies, door functies uit nabijgelegen markten en die van concurrenten te absorberen of te integreren. Met als doel om zo zelf alleen nog maar machtiger te worden. Facebook begint netjes met de liefdadigheidsinstellingen: wie kan daar tegen zijn?