Google Penguin: Past, Present & Future

Wat we weten en kunnen verwachten van Google Penguin

Zoals we gewend zijn van Google, weet de zoekmachine ons SEO’s regelmatig te verrassen door het algoritme eens helemaal als een sneeuwbol om te gooien. Althans, zo voelt het op het moment dat er een update wordt doorgevoerd. Als er vervolgens eens dieper in de materie gedoken wordt, lijkt het allemaal heel logisch te zijn.

Eind april was zo’n moment, want op de 28ste van de maand werd Google’s Penguin update doorgevoerd. Deze update had een redelijk grote impact op de zoekresultaten, waardoor veel SEO’s hun strategieën moesten aanpassen. Al snel werd duidelijk waar het probleem lag: het backlinkprofiel.

Inmiddels zijn we vier maanden verder en heeft Penguin zelfs een update gekregen, welke we gemakshalve maar Penguin 1.1 noemen.

Wat weten we van Penguin?

Zoals elke update van Google is ook Penguin in het leven geroepen om uiteindelijk betere resultaten voor te schotelen aan de gebruiker. In dit geval richt de update zich minder op het naar boven brengen van betere resultaten, maar meer op het omlaag halen van websites die op een spammerige manier aan hun rankings zijn gekomen. En met deze spammerige manier wordt vooral een manipulatie van het linkprofiel bedoeld. Noem het spam, noem het over-optimalisatie; in beide gevallen gaat het om een niet-organisch linkprofiel.

Om het nog maar iets concreter te maken, loop je gevaar in de volgende situaties:

• Wanneer meer dan 60% van de linkteksten van je inkomende links bestaan uit exact match keywords met een hoge concurrentie (zie onderstaande grafiek afkomstig van Micrositemasters.com):

• Wanneer weinig van je inkomende links afkomstig zijn van een websites relevant aan het onderwerp van jouw website. Hierbij geldt: hoe kleiner het aandeel van links van websites uit dezelfde niche, hoe groter het gevaar dat je loopt. Het wordt echter pas echt gevaarlijk wanneer dit minder dan 30% is van je totale linkprofiel:

De “Penguin-penalty” bestaat niet

Hoewel er regelmatig op die manier over is gesproken, bestaat de “Penguin-penalty” niet. Het is simpelweg een kwestie van oorzaak en gevolg. Penguin zorgt niet voor een directe straf voor een bepaalde website die zich schuldig maakt aan spammerige activiteiten. In plaats daarvan worden de spammerige links uit het linkprofiel van deze website gedevalueerd, met als logisch gevolg dat rankings verloren gaan. Het is dus geen penalty maar een indirect gevolg van het niet hebben van een in Google’s ogen organisch linkprofiel.

Penguin heeft linkbuilding veranderd

De invulling van de linktekst van een externe link is altijd een belangrijke factor geweest bij de uitvoer van linkbuilding. Het liefst wil je met je vliegticketsite zoveel mogelijk links hebben waar het keyword “vliegtickets” in voorkomt, hetzij losstaand of gecombineerd met een interessante bestemming. Het hebben van linkprofiel dat voor het grootste deel bestaat uit linkteksten met “vliegtickets” terwijl dit niet in je merknaam voorkomt, oogt echter niet organisch. Dat dit een factor is geworden in Penguin is hiervan een logisch gevolg. Zelfs wanneer je bewust zeer gevarieerde linkteksten hebt in je linkprofiel, maar het gecombineerde aantal van geoptimaliseerde linkteksten (enkel keywords) boven die grens van 60% komt, loop je nog steeds gevaar. Dit is iets wat ik uit onderzoek kan bevestigen, doch niet als praktijkvoorbeeld kan delen in verband met discretie richting de klant.

Penguin richt zich op exacte keyword phrases

Vlak na de release van Penguin 1.1, stuitte ik op een interessant stukje op SERoundtable. In deze post wordt een (niet meer werkende) query hack uitgelegd, waarmee je ogenschijnlijk kon bepalen of jouw drop in rankings een gevolg zijn van Penguin. Door jouw belangrijke zoekopdracht in Google aan te vullen met de uitsluiting van iets irrelevants, zoals in het voorbeeld “amazon.com” wordt genoemd, werden de “pre-Penguin” resultaten getoond. Tegen de tijd dat ik dit las, werkte de hack echter niet meer. Behalve dat het natuurlijk een leuke hack was om een eventuele drop in rankings te diagnostiseren, drong het meest interessante gegeven pas later tot me door: de devaluatie van de waarde van de links voor een website vindt plaats op keyword niveau. De devaluatie van de links heeft dus minder invloed op de totale website, maar meer op het keyword niveau van de keywords die zo veel voorkomen als linktekst van inkomende links.

Wat te doen bij een Penguin-drop?

Het vervelende dat een drop in rankings als gevolg van Penguin geen penalty is, heeft als gevolg dat een snelle terugkeer in de resultaten er vaak niet in zit. Het is namelijk niet zo simpel als het rechtzetten van een foutje, een reconsideration request doen en vervolgens met je fingers crossed gaan wachten op een antwoord van Google. Links uit je linkprofiel, welke het jou mogelijk hebben gemaakt om op jouw belangrijke keywords te ranken, zijn gedevalueerd op keyword niveau en kunnen met een paar simpele acties niet hun waarde terugverdienen. Daarnaast hebben we het over linkbuilding: hetgeen waar veel SEO’s een hekel aan hebben vanwege de afhankelijkheid van derden. Echter zal je toch zoveel mogelijk moeten proberen om recht te zetten wat kan. Begin dus bij het begin:

• Begin bij de links waar je invloed op hebt, zoals andere sites van jezelf en sites van vrienden en/of mensen uit je netwerk. Probeer de linktekst te (laten) veranderen naar een combinatie van je focus keyword met je merknaam of enkel je merknaam.

• Probeer links waarbij het wijzigen niet (gemakkelijk) gaat, te (laten) verwijderen.

• Speel Google’s spelletje mee en haal alles uit de kast om aan een organisch(er) linkprofiel te bouwen door boeiende content te schrijven, interessante insights uit onderzoeken te delen of welke andere manier waarmee jij je met je merk kan onderscheiden van je online concurrenten. Richt je hiermee meer op variatie in domeinen, type links (gastblogs, nieuws-/persberichten, enz.) en linkteksten (merknaam, URL’s als linktekst en zelfs “klik hier” en “website”).

De bottom-line is dat je je strepen terug moet verdienen, omdat je deze volgens Google op een onnatuurlijk wijze hebt verkregen. En ja, dat gaat je veel tijd kosten.

De volgende Penguin update?

Net zoals Google’s Panda update, zal ook Penguin regelmatig een refresh krijgen, welke als finetuning van het algoritme gezien kan worden. Als we Matt Cutts moeten geloven, zal de basis echter hetzelfde blijven. Penguin heeft zich vanaf het begin gericht op de waardebepaling van links, en dit zal ook de komende tijd zo doorgaan:

Cutts zegt hier echter wel dat er voornamelijk naar links wordt gekeken. Feitelijk zegt hij dat Penguin zich in mindere mate ook bezighoudt met on-site factoren. Dit zal waarschijnlijk te maken met de interne linkstructuur, welke vooral op de gebruiker gericht moet zijn en blijven. Denk hierbij aan footers overmatig gevuld met een dosis spammy links. De hoofdfocus van Penguin zal echter de externe links blijven.

Penguin’s updatecyclus is vergelijkbaar met Panda

In een reactie op een blogpost van Barry Schwartz reageert Matt Cutts op wat we kunnen verwachten van Penguin updates in de toekomst. Hierbij vergelijkt hij Penguin vooral met Panda, waarbij de eerste maanden ook tijd nodig was om deze herziening van het algoritme aan te passen naar de maatstaven van Google. Bij Penguin ziet hij hetzelfde gebeuren en verwacht hij ook een vergelijkbare updatecyclus. De eerste maanden van Panda zagen er als volgt uit:

• Panda 1.0: 23 februari 2011

• Panda 2.0: 11 april 2011 (na 1,5 maand)

• Panda 2.1: 9 mei 2011 (na 1 maand)

• Panda 2.2: 21 juni 2011 (na 1,5 maand)

• Panda 2.3: 23 juli 2011 (na 1 maand)

• Panda 2.4: 24 augustus 2011 (na 1 maand)

• Panda 2.5: 28 september 2011 (na 1 maand)

Als we dit patroon vergelijken met Penguin, komt het begin al overeen. Penguin 1.0 werd gelanceerd op 24 april, met de eerste update (Penguin 1.1) een maand later op 25 mei. Daarna is het echter al enige tijd stil. Inmiddels zijn we twee maanden verder en hebben we nog geen Penguin 1.2 of 2.0. Het zal dus niet lang meer duren, denk ik. En nog iets: de volgende update wordt niet een kleintje…

“De volgende Penguin update wordt groot!”

Zonder jullie allemaal meteen bang te maken, wil ik toch een opmerking van meneer Cutts aanhalen. Tijdens SES in San Fransisco beantwoordde de beste man namelijk enkele vragen over de volgende Penguin update met niet de meest rustgevende woorden. De volgende Penguin zal namelijk stoten en schokken veroorzaken bij SEO’s en webmasters. Of zoals Cutts precies zei: “You don't want the next Penguin update. Engineers have been working hard on this update. The next few updates will be jarring and jolting!”.

Keiharde woorden uit Google’s mond zelf. Natuurlijk moeten we eigenlijk alles wat Google zegt, in dit geval Matt Cutts, met een korreltje zout nemen. Hij zou ons natuurlijk een beetje aan het stangen kunnen zijn. Het zou aan de andere kant ook een echte waarschuwing zijn. Hoe dan ook, als het goed is, zou dit geen verschil moeten maken in de manier waarop je SEO uitvoert. En toch is het altijd spannend…

Hoe zal Penguin 1.2 eruit zien?

De volgende Penguin update gaat dus wat teweeg brengen. Moeten we ons al zorgen gaan maken? Misschien. Het vervelende is echter dat we pas echt weten waar we aan toe zijn als de update reeds is doorgevoerd en de eerste klappen zijn uitgedeeld. Daarom kan het geen kwaad om te speculeren over wat ons te wachten staat.

Strengere marges omtrent linktekstoptimalisaties

Eerder had ik het over een belangrijke factor van Penguin, namelijk dat je niet meer dan 60% van je linkteksten gevuld waren met enkel belangrijke keywords. Dat is al best een groot deel van je linkprofiel wat dus uit geoptimaliseerde linkteksten kan bestaan. Het zou mij niets verbazen dat ze hier strengere marges op loslaten en misschien al vanaf 50% gaan devalueren. Probeer dus niet de grenzen op te zoeken, maar wees kritisch over je eigen linkprofiel en realistisch over wat jij er zelf organisch uit vindt zien.

Organisch deeplinkratio

Een link naar je homepage geeft aan dat de linkende website je merk ziet zitten. Een link naar een dieperliggende pagina binnen je website geeft een ander signaal af, namelijk dat die specifieke pagina waardevolle content bevat. Hierbij maakt het in principe niet uit welk merk er bovenaan de pagina staat. Als we het hebben over een organisch linkprofiel, dan is het logisch dat een zeker percentage van je backlinkprofiel bestaat uit deeplinks. Dit geeft een sterk signaal over de waarde van de inhoud van je website en daarbij ook van de bekendheid van je merk. Om die reden zou ik verwachten dat dit een factor is van de komende Penguin update, als dit niet al het geval was. Blijf dus werken aan linkbuilding in de vorm van content die op de eigen site geplaatst is. Dit is een goede manier om het percentage deeplinks naar je site te verhogen.

Site-wide links

Vroeger wilden we niet anders. Een link vanaf elke pagina binnen een website is immers een teken dat je site autoritair is en het bezorgt je vaak een bak links. Mooi toch? Fout. Het geeft een totaal ander signaal, namelijk één van de volgende:

• Vriendjespolitiek: je zal degene die de link vanaf elke pagina plaatst wel persoonlijk kennen. Anders gebeurt dat niet zo snel.

• Eigen netwerk: je zal zelf invloed hebben over de links en hoe deze geplaatst worden, omdat je zelf eigenaar bent van de website of dat dit onder hetzelfde bedrijf valt. Either way, the link is niet verdiend.

• Link buying: is het geen van de twee bovengenoemde redenen? Dan zal je wel voor de link betaald hebben. En nee, dat is zeker geen goed signaal.

Denk dus goed na over de aanwezigheid van site-wide links in je linkprofiel. Een enkele van een kleine tot middelgrote website zal niet erg zijn, maar is je linkbuildingstrategie hier op gericht, of heb je een site-wide link van een site met honderdduizenden pagina’s? Dan zou je binnenkort wel eens voor een flinke verassing kunnen komen te staan.

Forum & comment spam

Hier hoef ik denk ik niet heel veel woorden aan vuil te maken. Natuurlijk wordt er wel eens uit een reactie op een blogpost of vanuit een thread op een forum naar je website gelinkt, echter gaat het hierbij wederom om verhoudingen. Het vervelende is echter dat ik toch nog regelmatig deze strategie zie werken. Hoewel dat me blijft verbazen, bedenk ik me wel elke keer dat het uiteindelijk zijn waarde gaat verliezen.

Domeinen kopen en redirecten

Sterke domeinen zijn gewild bij SEO’s. Ze bevatten vaak enkele of soms veel sterke links, waar veel SEO’s van dromen. En omdat een 301 redirect deze linkwaarde door kan zetten, koop ik het liefst veel van deze domeinen en heb ik snel een sterk linkprofiel te pakken. Ja, het werkt, maar ook hierbij verwacht ik niet dat het van lange duur is. Ook dit is namelijk een onnatuurlijke verandering in je linkprofiel. “Officieel” is het niet verboden. Je bent vrij om elk domein te kopen die je maar wilt, en de techniek laat nu eenmaal toe om met de juiste redirect linkwaarde door te zetten. Toch is dit een indirecte manier van links kopen, wat in mijn optiek de grootste reden is voor een mogelijke devaluatie van deze strategie.

En hoe nu verder?

Penguin zal blijven veranderen en updates zullen met enige regelmaat op ons afgevuurd worden. Het enige wat we kunnen doen is afwachten en logisch nadenken over of je website “gevaar” loopt. Laat ik echter wel het volgende even heel duidelijk maken: Als je je zorgen maakt over de volgende update, of het nu Penguin of Panda is, dan is het misschien slim om je SEO strategie eens goed onder de loep te nemen. In the long run draait het allemaal om de gebruiker en dat weet Google maar al te goed. Voor ons SEO’s betekent dat maar één ding: doe hetzelfde! Richt je site op de gebruiker met goede content en formuleer een duurzame SEO- en linkbuildingstrategie. Verzin geen shortcuts of trucs, als je van plan bent op de lange termijn nog steeds resultaat te gaan behalen. Houd je bij de SEO-basics, want dat zijn ze niet voor niets…