Manipuleerde Zembla de tv-kijkers?

31 maart 2006, 14:09

Manipuleerde Zembla de tv-kijkers?Het was gisteren het onderwerp van gesprek in de Nederlandse blogosfeer: de tv-uitzending van Zembla. In de uitzending werd niet alleen zware kritiek geuit op Google maar werden ook zoekmachinespecialisten neergezet als een soort criminelen.

Het lijkt er echter steeds meer op dat Zembla heel bewust een negatief beeld heeft willen schetsen van Google. Paul Aelen, één van de zoekmachinespecialisten die door Zembla is geinterviewd, gaf gisteren hier in de reacties al aan dat van het half uur durende interview slechts een fractie is gebruikt in de uitzending. Waarschijnlijk omdat hij te positief zou zijn over Google.

Door Wouter werd ik zojuist gewezen op de weblog van Jos van Helvoort. Van Helvoort is docent aan de opleiding Informatiedienstverlening en Informatiemanagement van de Haagse Hogeschool. De school waar het team van Zembla opnames heeft gemaakt voor de betreffende uitzending. En wat blijkt? Zembla heeft helemaal niets van deze opnames gebruikt:

(…) Maar dat was niet waar het Zembla-team naar op zoek was. In een kort gesprek voor de lopende camera na afloop van het half uurtje opnamen werd mij één vraag gesteld en die luidde: of het ook niet mijn ervaring was dat studenten (door de interviewer steevast aangeduid met ‘scholieren’) alles wat met Google gevonden wordt voor zoete koek slikken. Daar sta je dan als docent die zojuist heeft laten zien dat jonge mensen ook heel volwassen kunnen omgaan met wat ze op het internet vinden. Het paste dus niet zo in hun straatje en van de Haagse Hogeschool was (behalve de lector HRM Sylvia van de Bunt) dan ook niet meer te zien dan het sfeerbeeld van de computerwerkplekken en de boekenkasten van onze hogeschoolbibliotheek. (…)

Het is voor mij inmiddels duidelijk dat Zembla heel bewust een negatief beeld heeft willen schetsen van Google en zoekmachinespecialisten. Een kritische documentaire is prima; maar denkt Zembla nu werkelijk dat de tv-kijkers dom zijn?

Marco Derksen
Partner bij Upstream

Oprichter/partner Upstream, Marketingfacts, Arnhem Direct, SportNext, TravelNext, RvT VPRO, Bestuur Luxor Live, social business, onderwijs, fotografie en vader!

Categorie
Tags

34 Reacties

    Arash

    TV-makers, nieuws zenders, journalisten enz enz denken inderdaad dat tv-kijkers dom zijn. En 9 v/d 10 keer hebben ze gelijk! Vroeger was dat 10 v/d 10 keer. Die 1 weet hoe die informatie moet vinden en gelooft niet alles wat gezegt wordt op TV!


    31 maart 2006 om 14:47
    Kasper Katje

    Deze week hot: “Manipuleerde Zembla de tv-kijkers?”.

    En dat met slechts 1 reactie? Manipuleer je nu zelf ook Marco? 😉

    Er is inderdaad een bepaalde sfeer opgeroepen maar dat van bepaalde mensen weinig materiaal is gebruikt is schering en inslag in TV-land hoor.


    31 maart 2006 om 15:08
    media

    Haha, ja ik had het bericht eerst op sticky gezet waarmee het bovenaan bleef staan. Ik had niet in de gaten dat het daarmee ook bovenaan in de ‘deze week hot’ zou komen. Inmiddels aangepast!

    Ik begrijp dat ze niet al het materiaal (kunnen) gebruiken, maar dat ze heel bewust de andere kant van het verhaal er uit hebben laten vind ik op zijn zachts gezegd zorgwekkend.


    31 maart 2006 om 15:21
    Kasper Katje

    Ik weet niet waarom maar ik vergelijk dit qua discussie en kritiek met die onstond na Fahrenheit 9/11. Hier werd Michael Moore ook stemmingmakerij verweten terwijl het eindelijk eens een duidelijk geluid van ‘democratische’ kant kwam tussen het dagelijkse bombardement aan republikeinse propaganda door.

    Wel heeft Zembla het grotendeels over zichzelf afgeroepen en was de kritiek minder geweest wanneer ze meer in het midden waren gebleven en daardoor sneeuwt de boodschap onder en wordt die niet of nauwelijks meer besproken.

    Ik zie het al met al toch als tegengeluid ipv negatieve stemmingmakerij.


    31 maart 2006 om 15:38
    Peter Bonjernoor

    Laat ik het kort samenvatten: ik heb me dood zitten ergeren.


    31 maart 2006 om 16:05
    media

    Kasper, ik kijk bijna nooit tv laat staan Zembla maar ik heb inmiddels begrepen dat Zembla altijd heel subjectief een onderwerp brengt. Begrijp niet dat mensen in dat geval uberhaupt nog willen optreden in dat programma.


    31 maart 2006 om 16:32
    Robert Gaal

    Zembla vind ik echt prachtig om te kijken, maar sinds deze uitzending maak ik me zorgen over de integriteit van dit programma. Dit is namelijk een onderwerp waarvan ik in zekere mate iets af weet, net zoals de rest hier. Ik vrees echt dat al die documentaires over bv. “Nederlanders naar Afghanistan” of “de CIA op Nederlandse vliegvelden” allemaal populistische bullshit waren…

    Hopelijk pakken meer blogs dit op, zodat we gelijk kunnen zien of de blogosphere in Nederland nog een beetje voor opschudding kan zorgen 🙂


    31 maart 2006 om 17:13
    Kasper Katje

    Marco, natuurlijk kun je je een beeld vormen op basis van meningen van anderen maar hoe objectief is dat?

    BlueAce, de bril waadoor het getoond wordt kan wellicht licht getint tot een degelijke zonnebril zijn maar het gaat uiteindelijk wel om de boodschap erachter. Met reportages als “de CIA op Nederlandse vliegvelden” wordt de aandacht op zaken gevestigd die door andere media en instanties en/of de overheid in de doofpot worden gedrukt. Er is even ophef en verder horen we niks meer, alsof er niks gebeurd is. Om in dit geval de woorden van Remkes erbij te halen: “er is geen aanleiding om aan te nemen dat er vluchten hebben plaatsgevonden…”. Aannemen? Dit is een kwestie van weten of niet weten.


    31 maart 2006 om 17:45
    ironhorse

    Zonder de comments te lezen, want waarschijnlijk te inhoudelijk, kan ik zeggen dat tv de mens zoiezo beinvloedt: Geloven jullie ook goede tijden, slechte tijden? Geloven jullie nova? Geloven jullie al-jazeraa? Geloven jullie Ferry Mingele? Geloven jullie überhaubt iets?

    Het is een volkomen irrelevante kwestie of zembla maar een deel van de door hun getoonde werkelijkheid laat zien of daadwerkelijk objectief en volledig probeerde te zijn. Zoals met alle tv en alle andere media gaat het om andere zaken: Verkoopt het, wordt er de volgende dag nog over gepraat, hoeveel kijkcijfers gaan we next time trekken. Ik dacht dat jullie hier beter opgevoed waren.

    Iemand weleens FoxNews gezien?


    31 maart 2006 om 18:33
    boudewijn

    stn, volgens mij is het morgen 1 april


    31 maart 2006 om 19:15
    Jacobien

    Hum, ik kreeg vooral het idee dat de documentairemakers gewoon te weinig verstand van de materie hadden om er een goed verhaal van te maken. SEO, de manier waarop google indexeert etc. werden op een hoop gegooid. Mensen kriskras geinterviewd zonder dat er een duidelijke rode draad was.

    Of de documentairemakers bedoelde het goed, maar de editor was dronken en knutselde wat in elkaar 😉

    Ik denk in elk geval dat het gros van de mensen het dus ook snel weer zal vergeten.


    31 maart 2006 om 19:37
    Casper Gijzen

    Beste Marco, Je onderschat jezelf. Breek uit! Beperk jezelf niet tot op je eigen internethoekje een beetje kniezen. Leg je veronderstelling even voor aan de redacteuren van Zembla. Verrijk internet. Succes, ben benieuwd.


    31 maart 2006 om 20:08
    Walter Mulder

    Kijk, wij prikken hier nog wel door heen…Maar de gemiddelde internet gebruiker zal misschien toch wel wat geschrokken zijn. De trein discussies zijn altijd een goed platform, zo hoorde ik vandaag een man tegen een collega zeggen “weet je wat google allemaal doet…. ik gebruik het niet meer hoor.” Donderdag heb ik met gekromde tenen zitten kijken. Ik heb al een tijdje een onderbuik gevoel over berichtgeving op de publieke omroep en dit maakt het beeld er niet mooier op. Research wordt niet echt gedaan en alleen resultaten die in het straatje passen worden uitgezonden. “Google is evil” was kennelijk de vooronderstelling waarmee de programmamakers een smeuig programma dachten te maken. Ik vind de vraagstelling boven dit bericht perfect. Ik zou willen zeggen “Zembla manipuleerde tv-kijkers!”


    31 maart 2006 om 20:29
    chi666

    Ik heb me ook dood zitten ergeren. Het was duidelijk stemmingmakerij. Natuurlijk moet je bij een aantal zaken van Google je twijfels hebben, en gezond kritisch is niets mis mee. Maar het hele manipuleren van resultaten is onzin. De discussie: maar als ‘Amev je klant is staan ze dus bovenaan’ is natuurlijk triest, want waarom zou Amev niet bovenaan mogen bij zoektermen als verzekeringen? Waarom Aegon wel? omdat die een betere web developer heeft in plaats van een SEO?

    Waar ik me echter nog het meest voor schaam… is dat dit gemaakt wordt van onze belastingcenten. Dit zijn de momenten dat ik denk: laten we in hemelsnaam de publieke omroep af gaan schaffen, want ze gedragen zich al jaren niet meer als publiek domein.


    31 maart 2006 om 21:15
    media

    Casper, wellicht heb je gelijk; moet er even over nadenken. Heb inmiddels wel de uitzending gedownload zodat ik het nog eens rustig kan analyseren en alle missers van Zembla op een rijtje kan zetten.


    31 maart 2006 om 21:54
    Erwin

    Door dit soort uitzendingen neemt het negatieve beeld over Google en de veiligheid van het internet, en dan vooral wat betreft persoonsgegevens, toe. Jammer, de mensen die hier reageren kijken er misschien anders naar dan de mensen die af en toe op internet komen. Die krijgen het beeld dat hun hele hebben en houden met de wereld gedeeld wordt. Google biedt diensten aan, de meeste mensen vergeten daarbij dat ze hun privacy vaak zelf in de hand hebben. Je hebt uiteindelijk zelf in de hand wat je voor je wilt houden en wat niet. Tuurlijk moet je kritisch kijken naar bepaalde diensten, maar hierin kun je ook overdrijven en mensen onnodig bang maken voor nieuwe ontwikkelingen.


    31 maart 2006 om 22:31
    Igor

    Ja dit had duidelijk helemaal niets te maken met objectieve journalistiek. Erg jammer.


    31 maart 2006 om 22:36
    René Zonneveld

    Hoog tijd voor een ander geluid dus: kennelijk voelen de meeste dames en heren zich hier in hun kuif gepikt. Er was niet zo veel mis met die Zembla-uitzending. Natuurlijk worden er opnames gemaakt die niet worden uitgezonden, Marco, dat is altijd zo. (hoezo ‘laat staan Zembla’?). Je maakt een programma met een doel voor ogen en daarvoor zoek en selecteer je materiaal. Hallo! Hoe denk je dat andere tv-programma’s, kranten of weblogs werken? Iedere journalist weet: objectiviteit bestaat niet.

    En zelfs wat ze uitzonden van de mediagenieke SEO-specialist (?) Aelen was bedroevend. Uitgangspunt bij het interview met deze meneer die van manipulatie zijn beroep heeft gemaakt was de vraag of er bij het intikken van een zoekterm altijd het meest relevante resultaat bovenaan staat. Nee dus. Lang niet altijd. Volgende vraag: denk je dat websurfers dat altijd beseffen? Nee dus. Maar dat vind je niet erg? Nee dus. Kan hem wat schelen, zeg! Dat wist ik al, maar het was fijn dit ontredderd persoon nu ook op tv te hebben gezien.


    1 april 2006 om 00:00
    Pierre

    Ik heb een rode knop op mijn afstandbediening. En gelukkig ben ik voor mijn eigen informatievoorziening al lang niet meer aangewezen op één bron.

    Maar als je dit programma als zoete koek slikt, of als dit je enige referentiekader is, dan neem je ook de zoekresultaten van Google voor absoluut waar aan. En dan moet je dit programma vooral bekijken. Dus vanuit dat standpunt gezien was het een prima programma.


    1 april 2006 om 03:46
    Robert Gaal

    Vanochtend heb ik de uitzending nog een keer bekeken en tja… het wordt er niet beter op. Wie de neuk is die “computer programmeur” die aangehaald wordt en waarom houdt dit heldere licht niet gewoon z’n klep dicht? Hij praat zo overduidelijk z’n eigen ego na dat ik er rillingen van krijg.

    Er moet echt een duidelijke reactie komen van de experts, want dit was te belachelijk voor woorden. Of misschien moeten we gewoon nu compleet de oude media negeren…


    1 april 2006 om 10:51
    alternet

    Enkele weken geleden werd ik ook door Zembla benaderd met maar 1 vraag: kun je laten zien op welke wijze er misbruik wordt gemaakt van Google – m.a.w. zoekmachine spam -. Nadat ik had aangegeven dat het geen schering en inslag meer is zoals vroeger in zoekmachines, en dat de misbruik die je nu nog ziet het standaard gevecht tussen black-hat SEO’r en Google is, is het daarna stil gebleven. Uit de eerste 10 minuten die ik zag van Zembla kon alleen geconcludeerd worden dat ze Google afschilderden als Big Brother. Tja, Google is meer transparant dan andere organisaties. Misschien iemand recentelijk het verhaal gelezen over de misbruik met klantenkaarten? Of wat er gebeurt als je Skype hebt? Wie weet wordt alles wat je doet met Skype wel vastgelegd om gedrag te meten….en zo kun je wel uren doorgaan… nee, het Zembla verhaal past goed in de komkommer periode…


    1 april 2006 om 12:18
    Kasper Katje

    stn, als je zie hoe vaak er op diverse weblogs (en dus ook hier) wel erg positief en veel over Google gepost wordt dan zou je het evrhaal haast gaan geloven. Ik zou er in ieder geval niet vreemd van op kijken.

    En als we dan toch objectiviteit aan de kaak stellen: die is in deze gevallen ook ver te zoeken met al die reacties van SEO mensen.


    1 april 2006 om 13:20
    media

    Kasper, heb je aandelen Zembla of zo? 😉

    Even zonder gekheid, ik heb inmiddels ook de betreffende uitzending nogmaals bekeken. Subjectiviteit is inderdaad niet alleen van vandaag of voor een bepaald medium, wat veel erger is dat de andere kant van het verhaal bewust is weggelaten (terwijl deze kant wel is belicht door de geinterviewden; de bewijzen stapelen zich op). Nog erger zijn de twee fouten die al dan niet bewust zijn gemaakt in de uitzending. De eerste betreft de suggestie dat je via een IP-adres een woonadres kunt achterhalen. Pertinent onjuist, daarvoor heb je altijd nog een extra stap nodig (via de ISP). De tweede fout betreft de suggestie dat de bedrijfsoplossingen van Google via internet toegankelijk zouden zijn. Het gaat hier om een intranet (of extranet) toepassing waarbij de zoektechnologie van Google wordt gebruikt. Mogen we in dat geval ook geen medische dossiers meer verwerken met Office-producten, via email versturen naar collega’s of in een intern informatie managementsysteem opbergen?

    Twee hele storende fouten die niet-ingewijden behoorlijk hebben misleid (ook in mijn omgeving) en een verkeerd beeld hebben gegeven van Google. Nogmaals, kritische zijn op Google is prima (ben ik ook), maar ze moeten geen onzin vertellen en dat hebben ze nu wel gedaan!


    1 april 2006 om 13:38
    Kasper Katje

    Nee Marco, volgens mij heeft eerder een aantal hier aandelen Google of is er qua werkzaamheden en inkomsten (deels) afhankelijk van. 😉

    Wat in dit geval denk ik de grootste fout is geweest is om alles aan Google te koppelen. Ook al zouden alle SEO praktijken manipulatie of zelfs fraude zijn dan is Google in dat geval natuurlijk niet de boosdoender.

    Verstandiger was geweest het in 2 a 3 onderwerpen te splisten en verder uit te lichten en af en toe ook nog een positieve noot te laten klinken.


    1 april 2006 om 14:08
    Ronald ter Voert

    Aangezien ik time-shifted TV kijk, heb ik zojuist vol goede moed de bewuste Google-Zembla aflevering gezien. Wow, wat een verschrikking. Gelukkig is er hier al het een en ander over geventileerd, ik ga er niet al teveel woorden aan vuil maken. Als ervaren programmaker kan ik alleen maar concluderen: terug naar de schoolbanken en leer eens uberhaupt een goed interview te doen! Een dieptepunt in de historie van Zembla. Tijden veranderen…


    1 april 2006 om 14:57
    wilco

    Nou ik zie hier niet een echt bewijs dat NOVA dit bewust gedaan heeft.

    Wat een journalist gebruit in een uitzending is volgens altijd maar een klein deel van alles wat men bij elkaar gezocht/gemaakt heeft.

    Het lijkt er een beetje op dat men hier met vooringenomenheid NOVA wil beschuldigen van vooringenomenheid.

    Heb bij dit artikel een sterk pot verwijt de ketel gevoel.


    2 april 2006 om 07:52
    media

    Wilco, het is niet NOVA maar Zembla en vwb de beschuldiging, het gaat niet alleen om de subjectieve mening van Zembla maar vooral ook om de pertinente onjuistheden die het heeft verteld aan de kijker.


    2 april 2006 om 07:56
    Arash

    Heb het eindelijk gezien. Haha prachtig!

    Ze hadden echt beter research moeten doen! Er zaten erg veel onjuistheden en oppervlakkige punten in. Ze vergeleken het met een bibliotheek… wat ze vergaten te vertellen is dat een bibliotheek ook zelf bepaalt welke boeken er wel en niet in komen.

    Vanuit een bredere perspectief hadden ze echt dieper research moeten doen. Nieuws, informatie, geschiedenis, antwoorden op vragen enz enz enz… worden al eeuwen geoptimaliseerd / gemanipuleerd. Juist met internet en o.a Google, hebben mensen de vrijheid om verder te gaan zoeken en een panorama view voor zich zelf te creëren.

    Journalisten creëren vaak onjuiste percepties, dit gebeurt bewust en onbewust. In dit geval denk ik dat ze onwetend waren en niet genoeg tijd hebben genomen om dingen te (onder)zoeken. Erg jammer voor Zembla.

    Misschien komt hier een vervolg op, waarbij andere mensen geïnterviewd worden en er een objectiever beeld gecreëerd wordt. Er is al imago schade en dit kan beperkt worden!


    2 april 2006 om 08:08
    chi666

    @arash: helemaal gelijk met je opmerking: “Ze vergeleken het met een bibliotheek… wat ze vergaten te vertellen is dat een bibliotheek ook zelf bepaalt welke boeken er wel en niet in komen.” Dat dat ik ook meteen. Het was gewoon een in en in trieste documentaire waarvoor ik me als belastingbetaler schaam dat dit met mijn geld (publieke middelen) wordt gemaakt.


    3 april 2006 om 06:59
    Henk van Ess

    Zes uur geinterviewd door Zembla… tja zo gaat dat dus voor tv.


    3 april 2006 om 19:11
    Eelco de Boer

    Qua geloofwaardigheid heeft zembla een grote deuk opgelopen, maar idd een prachtige actie van traffic4u, petje af!


    4 april 2006 om 10:06
    Peter

    Marketing en reclame zijn fascistische middelen om mensen te kunnen overheersen, dat zal op deze site geen populaire wetenschap zijn maar helaas marketing-kindertjes het is absoluut de waarheid.

    Nou gebruik die grijze massa daarboven eens; verras jezelf.

    En ga nou niet boos worden ,kindertjes.

    Groeten Peter


    19 februari 2007 om 18:27

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!