Maurice de Hond (O4NT): “Het businessmodel van de Steve Jobs-scholen? De software!”
Ruim een jaar geleden sprak Maurice de Hond in Top Names over zijn plannen voor een nieuwe vorm van onderwijs. Inmiddels zijn de eerste zogenaamde Steve Jobs scholen een feit, lonkt internationale uitrol en gaat geld verdiend worden met software.
Op 7 scholen verspreid door het land krijgen kinderen inmiddels individueel onderwijs ondersteund door een iPad. Na de zomervakantie loopt dit aantal op tot meer dan 20, waaronder twee in Amsterdam. Zodat ook de dan 5-jarige dochter van De Hond kan overstappen naar een nieuwe vorm van onderwijs. En daar was het hem van meet af aan allemaal om te doen.
“Het kan toch niet zo zijn dat je kinderen anno nu in feite hetzelfde leert en op dezelfde manier als de kinderen in 1980. De wereld is zo aan het ingrijpend aan het veranderen. En mijn dochter is weer een nieuwe generatie, die is al vanaf dat zij anderhalf jaar oud was bezig met een iPad. En dan moet ik haar dus vanuit die digitale wereld plaatsen in een volledig analoge wereld en dat onder het mom dat ik haar daarmee op de toekomst voorbereidt.” De Hond kan er bijna kwaad om worden. Maar gelukkig kunnen zijn ideeën op steeds meer enthousiasme rekenen, zodat hij zijn voornemen om zijn dochter thuis te houden niet hoeft uit te voeren. “Ik had haar anders niet naar school gestuurd, dat meen ik serieus. Het zit heel diep.”
De iPad is slechts een hulpmiddel
Opzetten van de nieuwe scholen blijkt relatief makkelijk. Een groep enthousiaste ouders met een goed plan. zorgt voor opname in het scholenplan en ondersteuning van de gemeenteraad. Wat weer leidt tot steun van het ministerie met financiële steun tot gevolg. Mits aan een aantal eisen wordt voldaan. Zo moet de school binnen 5 jaar 300 leerlingen weten te werven. Maar daar maakt De Hond zich geen zorgen over. “Wanneer je kijkt naar de school in Sneek: die groeit en heeft na de zomer zelfs een wachtlijst. (…) Je merkt gewoon dat er ruimte is voor de ideeën. Wanneer je 5 of 10 jaar geleden met dit verhaal kwam werd je er met pek en veren uit gegooid. Nu zie ik bijna iedereen beamen dat er problemen zijn. Ik had laatst een groep van 500 leerkrachten en die moesten reageren: op de stelling ‘wij bereiden de kinderen goed voor op de toekomst’. Daar zei maar 20% ja op. Dus een groot deel van de leerkrachten ervaart zelf ook dat er een probleem is.”
Leraren hebben het ook niet makkelijk. “Het is ook heel moeilijk als je 25 leerlingen hebt en 1 leerkracht: hoe kan je dan op het individuele talent en mogelijkheden van een leerling inspringen? Het onderwijs kent een nogal industriële aanpak, dat was vroeger ook het enige dat mogelijk was.” Technologie heeft dat veranderd. Hierdoor is het mogelijk leerlingen zelfstandiger te laten werken op hun eigen niveau. Zodat de waarden waar het in de toekomst werkelijk om gaat, creativiteit, flexibiliteit en samenwerken ook internationaal, meer aan bod komen. Waarbij moet worden aangetekend dat de iPad niet heilig is. “De iPad is slechts een hulpmiddel, het kan ook met een ander apparaat. De vaardigheid is de juiste informatie vinden en die te gebruiken voor het doel wat je hebt. Soms alleen en soms met anderen en soms ook met mensen uit andere landen.”
“Scholen die meedoen willen dolgraag onze tools gebruiken”
Blijft de vraag: wat is het business model? De scholen worden, na te zijn goedgekeurd, door de overheid gefinancierd. Waar verdient De Hond geld mee? Hij heeft in samenwerking met een aantal Nederlandse softwarebedrijven tools ontwikkeld die handig zijn bij de nieuwe vorm van onderwijs. Zo is er een agenda-programma dat exact bijhoudt waar leerlingen in een gebouw zijn en welke lessen ze volgen. Ook kunnen scholen een virtueel schoolplein met augmented reality aanschaffen. En bestaat er een app voor ouders waarmee ze de vorderingen van hun kinderen in de gaten kunnen houden. “Het was niet het uitgangspunt, maar een logische consequentie van wat wij doen.” Waarbij gebruik van de tools geen verplichting is. “Je hoeft ook niet iedere school te bedienen, maar als je de markt bekijkt: er zijn in de westerse wereld ongeveer 10 miljoen basisscholen. Wat ik merk is dat de scholen die bij ons komen en meedoen, ook dolgraag onze tools willen gebruiken. We wisselen ook ervaringen uit.Deze week hebben we bijvoorbeeld een groot directeurenoverleg en in het najaar met alle leerkrachten. Het is ook een soort community die met elkaar deelt.”
Een community die niet bij de grenzen van Nederland moet stoppen. “We zijn nu bezig met een financieringsronde om het te kunnen opschalen en internationaal te kunnen uitrollen.” Dat is nog geen gelopen race. Het is investeerders soms lastig te overtuigen van het feit dat met onderwijs ook geld verdiend kan worden. Maar De Hond blijft positief. “Het zou me niks verbazen als over 2, 3 jaar meer dan 200 honderd scholen volgens onze methoden werken en het aantal scholen waar intensief tablets wordt gebruikt zal nog veel sneller stijgen.(…) Het is een transitieproces, je komt van hier en wilt naar daar. Wij zeggen tegen leerkrachten: wees open, probeer niet alles te controleren, vertrouw die kinderen. Wanneer je een uitdaging ziet dan zoek je naar een oplossing en zo ga je vooruit.”
Aha. Dus tot zover de principes van meneer De Hond. Die zitten blijkbaar heel diep, totdat ie er geld mee kan verdienen. Wat een gotspe. Hoe kun je als school in godsnaam objectief bepalen wat de beste lesmethode is, als de directeur een leverancier is?
Ik mag hopen dat het ministerie hier vandaag nog een stokje voor steekt. Ik heb niks tegen nieuwe lesmethoden, maar deze schaamteloze belangenverstrengeling kan nooit goed gaan.