Tweede Kamerleden op Twitter: tijdens en na de verkiezingen

Zoals we op deze plaats al vaker hebben laten zien, zijn politici behoorlijk actief op sociale media in verkiezingstijd. Iedere stem telt tenslotte. Het leek ons interessant om te meten of dit buiten verkiezingsperiode ook zo is. Zetten politici sociale media in voor de permanente campagne? Zien ze sociale media als een manier om in contact te staan met de kiezer? We zijn eens in de data gedoken.

Deze analyse is uitgevoerd samen met Martijn Kriens, aan de hand van data vanuit Coosto. Er is gekeken naar de huidige Tweede Kamer-leden. Er is alleen gekeken naar Twitter, veruit het meest gebruikte sociale medium van de huidige Tweede Kamer-leden. Van de 150 Kamerleden hebben 137 een Twitteraccount (7 PVV’ers, 3 SP’ers, 2 VVD’ers en 1 PvdA’er hebben geen Twitteraccount). Van deze 137 hebben acht Kamerleden tijdens verkiezingstijd niet getwitterd. In dit onderzoek is de data tijdens de verkiezingen (12 augustus 2012 – 12 september 2012) vergeleken met de afgelopen twee maanden (begin januari 2013 – nu).

Activiteit

Om te beginnen analyseren we het aantal tweets. In de onderstaande grafiek is onmiddellijk te zien dat politici beduidend meer twitteren in campagnetijd. Na de verkiezingen was er een adempauze. Het drukke verkeer tijdens de verkiezingen zal niemand verbazen, omdat steeds meer politici merken dat Twitter een handig middel kan zijn in verkiezingstijd. De hoeveelheid tweets van de afgelopen periode valt ons overigens zeker niet tegen:

Klik op de grafiek voor een grote weergave.

Mate van (inter)activiteit per partij

Zoals bekend kunnen sociale media op verschillende manieren gebruikt worden. Je kunt het gebruiken om je boodschap de wereld in te zenden, om te communiceren met je collega´s in de Tweede Kamer of je kunt het gebruiken om in contact te staan met de kiezer.

Om te beginnen hebben we gekeken naar het Twittergedrag per partij in verkiezingstijd. We hebben per partij de gemiddelden berekend van alle twitterende politici in de Kamer. Het getal is dus de gemiddelde hoeveelheid per Kamerlid. De eerste kolom toont de gemiddelde hoeveelheid tweets in de maand voor de verkiezingen, de tweede kolom de gemiddelde hoeveelheid interacties met kiezers en de derde kolom de gemiddelde hoeveelheid interacties met collega-kandidaten.

We zien dat in de maand voor de verkiezingen de PvdD de partij was die het meest actief was op Twitter met gemiddeld 1.013 tweets per kandidaat. Toegegeven, er zijn maar twee Kamerleden van de PvdD, waardoor de kans op uitschieters groot is. Het gemiddelde van GroenLinks is ook noemenswaardig hoog. Opvallend is dat de PVV-fractie in de verkiezingsperiode gemiddeld acht tweets per persoon plaatst, waarvan gemiddeld één tweet interactie is met de kiezer (een @-mention).

Hoe is dit veranderd als we kijken naar de afgelopen twee maanden?

Bovenstaande tabel gaat over de afgelopen twee maanden. Zoals we zagen in het eerste figuur, is het volume van tweets een stuk lager dan in verkiezingstijd. Ook nu is de PvdD de partij die gemiddeld de meeste tweets verstuurt. Er is een opvallende verandering in de manier waarop men Twitter gebruikt: alle partijen zoeken meer de interactie op en gebruiken Twitter niet meer slechts als een medium om te zenden (het percentage in de laatste kolom is de groei in percentage mentions tussen verkiezingen 2012 en de afgelopen periode). Dat duidt erop dat er steeds serieuzer gebruikgemaakt wordt van Twitter om in contact te komen met de kiezer. De PVV blijft uit de toon vallen door niet of nauwelijks gebruik te maken van Twitter. Niet alleen omdat bijna de helft van de fractie Twitter niet gebruikt, maar ook omdat degenen die wel een account hebben, dit niet actief gebruiken.

Fractievoorzitters

Het is extra interessant om te kijken naar de aparte Kamerleden. We hebben alle Kamerleden gerangschikt op hoeveelheid verzonden tweets. In de periode voor de verkiezingen zagen we dat @mariannethieme de meest actieve kandidaat was, gevolgd door @meilivos, @GroenLiesbeth, @SvVeldhoven en @gertjansegers. Na verkiezingstijd zien we dat @diederiksamsom het meest actieve Kamerlid is, gevolgd door @paululenbelt, @GroenLiesbeth, @estherouwehand en @gertjansegers.

Extra opvallend is dat Samsom tijdens verkiezingen slechts de 43e plaats van alle Kamerleden noteerde qua hoeveelheid tweets (te druk destijds?), terwijl Thieme na de verkiezingen slechts de 37e plaats behaalt (geen aandacht meer voor de kiezer?). Bekijk in deze spreadsheet de scores per Kamerlid. De onderstaande grafiek toont de aantallen tweets van de fractievoorzitters tijdens en na de verkiezingen en het percentage interacties van deze tweets (van de data na de verkiezingen).

(NB: Zijlstra en Rutte hebben beiden niet getweet tijdens en na de verkiezingen.)

Het is duidelijk dat met name Samsom Twitter gebruikt om met de kiezer of de achterban in gesprek te gaan (92% van zijn tweets zijn @mentions!). Bij Pechtold, Slob en Roemer zijn ongeveer de helft van de tweets gericht aan een ander persoon. Alle anderen zitten daar ver onder en gebruiken dus Twitter meer om te zenden dan om te communiceren. Geert Wilders valt het meest op met 0 interacties.

Interactie na de verkiezingen

Gemiddeld over alle Kamerleden is de hoeveelheid interactie op Twitter gestegen ten opzichte van de verkiezingsperiode (toen was het 45%, nu is het 55%, waarvan in beide gevallen 10% interactie is met een collega-Kamerlid). Kortom, gemiddeld gebruiken de Kamerleden Twitter steeds meer als middel voor interactie met de kiezer.

Als laatste kijken we naar de relatie tussen de activiteit van een Kamerlid op Twitter en het percentage tweets dat dit Kamerlid aan een persoon richt. Onderstaande afbeelding toont aan dat er een relatie is: hoe actiever een Kamerlid is op Twitter, hoe vaker het Kamerlid Twitter ook gebruikt om in gesprek te gaan met de kiezer (in percentage van de tweets met een @-mention).

Klik op de grafiek voor een grote weergave.

Ook geldt, zoals in de onderstaande afbeelding te zien is, dat hoe vaker een Kamerlid een tweet aan iemand richt, des te vaker dit iemand is buiten de Tweede Kamer. Kamerleden die weinig interactie voeren via Twitter, tweeten (de keren dat ze het doen) met Kamerleden onderling. Koudwatervrees?

Klik op de grafiek voor een grote weergave.

Al met al een hoop interessante inzichten over de manier waarop Kamerleden Twitter gebruiken. Desalniettemin zijn er nog een hoop andere zaken te onderzoeken, zodat al deze data kan leiden tot een strategie voor twitterende politici. Suggesties daarvoor zijn van harte welkom!

Credits afbeelding: risastla (CC)