Rob Wijnberg (De Correspondent): vijftienduizend leden, meer dan een miljoen euro en nu van start!

Nee, hij is geen male chauvinist pig, “bij nrc.next (waar Wijnberg hoofdredacteur is geweest – red.) bestond de redactie voor 60% uit vrouwen.” En nee, geen van de beoogde redacteuren van De Correspondent woont op de Amsterdamse grachtengordel, “ze wonen in Oost of in West”, maar initiatiefnemer Rob Wijnberg is wel heel blij wanneer tijdens de uitzending van Top Names het doel van 15.000 leden wordt gehaald.

Dit verslag is geschreven door Leonieke Daalder (@daalder).

15.000 mensen die allemaal 60 euro of meer betalen voor “een online platform voor kwaliteitsjournalistiek”. En dat binnen acht dagen. Een historisch moment. Zelfs op de bekende Amerikaanse crowdfundingsite Kickstarter halen grote journalistieke projecten bij lange na niet dit soort aantallen supporters. De champagne ontbreekt, maar de vreugde is er niet minder om. Het streven is nu dat in september dit jaar een redactie is gevormd, het platform in de lucht is en De Correspondent kan beginnen. Het budget voor het eerste jaar is daarmee meer dan een miljoen euro.

“Eigen agenda”

Hoe De Correspondent er precies uit komt te zien zal in hoge mate afhankelijk zijn van welke auteurs voor het platform gaan werken. “Het is niet zo dat we een fomat in gedachte hebben en daar mensen bij gaan zoeken. We gaan uit van mensen en wat zij brengen.” Dus of de De Correspondent gaat berichten over sport of cultuur zal afhangen van de betrokken auteurs.

Vast staat dat het platform niet wil doen wat iedereen al doet. Niet vertellen dat iets gebeurt, maar uitleggen waarom het gebeurt. “Weg van de waan van de dag, iets dieper graven, iets langere adem, niet de noodzaak voelen om overal over mee te praten, over alles wat er maar in het nieuws is. Al die onderwerpen zie je overal tegelijk en ook nog vaak op dezelfde manier. Volgens mij vinden mensen het vooruitzicht fijn dat er ergens een plekje is op het web dat zegt: negeren we, doen we niet aan mee, we hebben een eigen agenda.”

Ook worden de bekende namen die zich op voorhand al, “niet exclusief”, aan De Correspondent hebben verbonden niet per definitie ingezet op het terrein waar iedereen ze van kent. Zo zal Femke Halsema bij de Correspondent de politiek misschien wel compleet links laten liggen, maar wel gaan berichten vanuit haar kennis als criminoloog.

“Revolutionair ander product”

Hoewel de insteek ‘niet doen wat iedereen al doet’ anders is, de benadering van journalistiek is redelijk klassiek. De journalist staat centraal: die zoekt uit en vertelt hoe de wereld in elkaar zit. Wijnberg laat desgevraagd weten ook wel een rol voor de lezer te zien, maar die lijkt bescheiden uit te pakken. ”Voor inspiratie, ideeën, suggesties, bronnen allemaal prima. Maar een journalist weet precies wat daarmee te doen, hoe het aan te pakken.”

Wat wel wezenlijk anders zal zijn dan veel bestaande journalistieke producten is het feit dat De Correspondent alleen online zal verschijnen. Hierdoor zal het productieproces er anders uit zien. “Omdat het online is kun je op een andere manier aanpakken. In de tussentijd communicatie hebben met je lezers, gefaseerd dingen vertellen, langer bezig zijn, geen deadlines, tussentijds dingen toevoegen/uitbreiden, andere media toevoegen.” Met name door de technische mogelijkheden zal De Correspondent volgens Wijnberg een daadwerkelijk ander product worden.

“Gratis delen”

Blijft de vraag over: hoe nu verder. Het is zeker dat het binnenhalen van de eerste 15.000 leden, hoe knap ook, makkelijker zal zijn dan ze een tweede jaar vasthouden. Dan is het niet meer spannend en nieuw, maar wordt de titel op de inhoud afgerekend. Is die goed genoeg? Daarbij moet de Correspondent nog de nodige hobbels overwinnen. 15.000 leden is heel veel, maar niet genoeg om langdurend op te kunnen draaien. Daarbij zorgt het ledenmodel er ook voor dat inhoud niet makkelijk en vrij deelbaar zal zijn, waardoor verhalen niet snel gesprek van de dag worden. Oftewel: betaalde inhoud werkt de virale werking van het internet tegen.

Dat is een dilemma dat Wijnberg herkent en daarom ook graag met zijn leden wil bespreken. “Ik kan me voorstellen dat we deze vraag eens voorleggen aan onze 15.000 leden: zou jij er moeite mee hebben dat we de helft of driekwart van de inhoud gratis weggegeven gaat worden? Het kan best dat mensen dat niet erg vinden.” Maar zover is het nog niet. Eerst maar van start. Bouwen aan een platform en een redactie zoeken. Binnen een half jaar weten we meer.