TEDx Utrecht 2012: full creative potential

Inspirerende sprekers van hoog niveau met internationale allure

De eerste editie van TEDxUtrecht, op 8 november 2012 in de Stadsschouwburg, was een groot succes. Inspirerende sprekers van hoog niveau en met internationale allure, vulden vier thematische blokken binnen het thema: 'full creative potential'. “Dat zit in ons allemaal”, stelde Arjan Haring, namens de organisatie van TEDx Utrecht, in het voorwoord van het programma: “In wat we doen, hoe we communiceren, hoe we over mensen en hun ideeën denken en wat we leuk vinden. Tijdens dit event hebben mensen de mogelijkheid hun creativiteit naar een hoger niveau te tillen.”

Think big

Blok 1 werd afgetrapt door Reint Jan Renes, professor cross media communicatie in Utrecht, met zijn idee over communicatie via 'touch points'. Reint Jan stelt dat 'het moeilijk is om goed te doen': je weet dat je moet sporten, maar kruipt toch op de bank met een zak chips. Een campagne voor 'meer bewegen' helpt dus niet, want je wéét het wel, maar doet het niet. Door op dat soort ultieme beslismomenten (eet ik de zak chips wel of niet leeg?) slimme communicatieuitingen (touch points) te presenteren, kun je gedrag beïnvloeden. Een koker met chips waarbij na een aantal chips een rode (touch point!) tevoorschijn komt, laat sommige mensen de chips wegleggen.

Kars Alfrink sprak over games en ging daarbij verder dan de hype van gamification. “Ik praat liever over 'new games', waarbij out of the box iets nieuws bedacht is waar mensen of teams zich mee kunnen ontwikkelen.” Kars liet onder andere een spel zien waarbij mensen en varkens de confrontatie aan gaan…

Cristina Cassandra Murphy was architect voor het OMA van Rem Koolhaas, maar vond het ontwerpen van mooie panden niet bevredigend. Ze startte een nieuw project waarbij ze in El Salvador met lokale bewoners aan de slag ging om een nieuwe woonwijk te ontwerpen. Vol passie vertelde ze over de workshops die ze ter plaatse organiseerde om oplossingen te vinden voor wateroverlast, ontbrekende infrastructuur, het kunnen houden van varkens en de gewelddadige gangs die de straten terroriseren. “De klassieke 'urban planner' heeft z'n langste tijd gehad”, was haar stelling.

Het blok werd afgesloten door Dolf Jansen die in Afrika heeft geleerd om wat meer te 'chillaxen' zodat je om je heen kunt kijken. “Doe je horloge af en neem eens wat meer tijd voor alles”, gaf Dolf als advies, terwijl hij zelf ook een stuk rustiger sprak dan we van hem gewend zijn. Terloops demonstreerde hij het nieuwe handgebaar van zijn dochter, toen zij hem een keer niet zo 'chillaxed' vond: What Ever Major Loser!

Creative solutions

“Hoe groot is een pixel?”, vroeg de 'director of design' van Twitter, Andrei Herasimchuk, bij het begin van blok 2, aan de zaal. “Inderdaad, een pixel is zo groot als de pixel zelf; de eigenschappen van een pixel worden immers bepaald door de waarden die we eraan toekennen.” Wat even een technisch verhaal leek te worden, ontpopte zich tot een ode aan het digitale tijdperk en dan vooral het digitaal vormgeven, al sprak Andrei zeker ook, met gepast respect, over de donkere kamer waar hij vroeger zijn foto's ontwikkelde.

Robin Hoenkamp legde nog maar eens uit dat we echt een slimmer netwerk voor onze energie nodig hebben. Veel opgewekte stroom gaat nog verloren of wordt niet duurzaam geproduceerd. De ontwikkeling van het slimme energienet is volgens Robin te veel in handen van de partijen die er geld aan willen verdienen. Ze was een van de weinige sprekers die een concrete oproep deed om haar te helpen: “Doe mee, meld je aan voor discussiegroepen en zorg, als dit onderwerp jou ligt, dat je meepraat zodat wij, de consumenten, aan tafel komen bij de stappen die gezet worden richting de toekomst van onze elektriciteit.”

Een van de meest concrete, inspirerende talks kwam van Massoud Hassani, een Afghaan die zo'n 15 jaar geleden met zijn familie naar Nederland vluchtte en zich nu inzet voor het opruimen van landmijnen. Massoud is geen natuurtalent als spreker, maar zijn bevlogenheid en even simpele als geniale vondst om mijnen op te ruimen (een soort bal die door de velden rolt en mijnen laat ontploffen), sprak tot de verbeelding en leverde hem een gul applaus op.

Topspreker Stephen Anderson was overgekomen uit Dallas om ons te wijzen op de kracht van infographics. Zijn persoonlijke verhaal over zijn zoontje die diabetes heeft en gebaat is bij een overzichtelijke uitleg van zijn dagelijkse routine als patiënt (bloedsuiker meten, insuline spuiten etc.) onderstreepte zijn theorie en bevestigde wat we eigenlijk al wel wisten: een goede infographic zegt veel meer dan duizend woorden.

Embrace the weird

Koud terug van de lunch, mochten de aanwezigen hun maag testen: wat gebeurt er als je een poot uit een kakkerlak trekt en die aansluit op een stroomdraadje? Omhels het vreemde dus… Yuri Landman is experimenteel instrumentbouwer en demonstreerde enkele van zijn creaties. Hij sleutelde aan een 'eigen' alternatieve toonladder die, zo bleek, 4.000 jaar geleden ook al door de Chinezen werd gebruikt: “I guess I was a little late”, zei Yuri met gevoel voor understatement.

Dimitri Goossens, een Belgische historicus en filosoof ging op zoek naar de achtergrond en definitie van het woord 'sacred' wat, zo stelde Dimitri, van 'sac' kon komen, of van 'sanctus'. Iets dat etymologisch gezien nogal een verschil bleek te maken. En passant nam hij zijn publiek mee in een zoektocht naar de dood als motief in de kunst met als kernvraag: ís dit kunst, of is het slechts bedoeld om te shockeren? De Belg stelde dat er een causaal verband ligt tussen de afstand die wij in onze moderne maatschappij innemen ten opzichte van God en deze vorm van expressie in de kunst.

Wat is een 'glitch'? Rosa Menkman had niet het meest samenhangende verhaal, maar haar creativiteit die werkelijk 'out of the box' spatte, uit zich in glitches. Bugs, programmeertaal die conflicteert, compressies van bestanden: Rosa ziet er de schoonheid van in en transformeert het tot kunst. “En dan wil zo'n museum per se een jpeg-bestand van je ontvangen”, verzuchtte ze: “weet je wel wat er dan allemaal van een bestand verloren gaat!?”

En toen was daar professor Todd Kashdan, die helemaal niet zo vreemd was, maar hooguit een opvallend standpunt deponeerde: “Stop met proberen gelukkig te worden; ik heb een beter alternatief”. Hij bracht een flink deel van de zaal in vervoering met zijn simpele boodschap: het nastreven van geluk, leidt niet tot een gelukkiger leven – in tegendeel, je wordt er hooguit depressiever van omdat het niet lukt. “Stay curious and open minded; that's a better road to happiness”, gaf Todd als advies. En zorg dat je nooit ergens expert in wordt, als je dat eenmaal bent, stop je met opletten en leren. Dat geldt voor je werk, vakgebied, hobby, maar zeker ook voor je relaties!

Free your mind

Even leek het laatste blok te beginnen met een 'moetje': het praatje van 'TEDx Utrecht founding partner' Ziggo, maar John Burger, die daar directeur corporate communicatie is, bleek een mooie talk in petto te hebben. “Ik probeer vanuit het breedste perspectief naar communicatie te kijken”, vertelde hij: “Communicatie verandert, dat zie ik bijvoorbeeld aan mijn dochters”. John stelt dat we van steeds betere online zoekmachines bewegen naar 'gevonden worden'. De vraag is dus hoe je je hand uitsteekt naar die digitale wereld, zodat je beter gevonden wordt. Zijn uitsmijter én een van de quotes van de dag: “We confuse wat something ís with what something dóes: we often don't need a lamp, we need a light.”

Rebecca Bortman, user experience designer bij YouTube, bleek bijzonder innemend en vertelde enthousiast over haar scala aan projecten en bezigheden. Haar belangrijkste boodschap: zorg dat je tijd maakt voor je passie, hobby, 'side project' of wat het dan ook is: succes!

In acht stappen legde Ann Mehl uit hoe je succesvol kunt zijn. Naast een gevierd life coach, liep ze 50 marathons, schreef vele artikelen en is ze een veel gevraagd spreekster. Een van haar belangrijkste adviezen: “Er zijn altijd excuses en je zal er nooit klaar voor zijn, dus… moet je gewoon beginnen.”

Tot slot kwam Brendan Dawes op het podium, de enige Brit in het diverse gezelschap van deze dag. “Mijn moeder snapt niet precies wat ik doe”, begon hij: “En als taxi-chauffeurs vroegen wat ik deed, zei ik altijd: 'ik maak websites'; wat meewarige blikken opleverde. Nu zeg ik: 'ik vul rechthoeken'…” Dawes maakt mooie, alternatieve interfaces voor websites en ontsluit bijvoorbeeld de teksten van Shakespeare op geheel eigen wijze. Brendan Dawes inspireerde zijn toehoorders met zijn creativiteit en gaf een mooie quote mee: “If you rush from A to B, you'll miss the in-between”; een waardig slotakkoord van deze TEDx Utrecht.

Benieuwd naar het hele programma en de deelnemers van TEDxpo, de expositie van Utrechtse kunstenaars tijdens dit evenement? Klik hier voor de website! Andere TEDx events vind je hier…

Video

Hieronder vind je een YouTube-playlist met alle talks van TEDxUtrecht.