Wat komt er na het informatietijdperk?

“In de komende 20 jaar, gaat de manier waarop we werken net zoveel veranderen als in de afgelopen 2000 jaar”. Zo begon Jeff Kowalski, de CTO van Autodesk, op 30 november 2015 zijn presentatie voor zo’n 10.000 designprofessionals in de Autodesk Universiteit (AU). Volgens Kowalski arriveert de toekomst van het werk met de snelheid van het licht. Het voelt alsof we aan het begin van een nieuw tijdperk in de geschiedenis van de mens staan.

Kowalski vertelt over de vier grote historische tijdvakken die gedefinieerd worden door de wijze waarop we ons werk verrichten. Het allereerste is het jager-verzamelaars tijdperk, dat een paar miljoen jaar duurde. Hierop volgden de landbouwrevolutie (neolithische revolutie), die enkele millennia besloeg, de Industriële Revolutie, die een paar eeuwen duurde en het informatietijdperk dat pas enkele decennia bestaat.

“Nu staan we aan het begin van een nieuw tijdperk van menselijke arbeid: welkom in het augmented tijdperk. In dit nieuwe tijdvak worden de natuurlijke menselijke vermogens radicaal verbeterd dankzij computersystemen die ons helpen na te denken, robot systemen die ons helpen te creëren en een digitaal zenuwstelsel dat ons helpt om verbinding te leggen met een wereld die zich buiten onze natuurlijke zintuigen bevindt. […] We worden uitgebreid op cognitief, fysiek en perceptueel gebied. Deze technologieën gaan ons niet vervangen, ze gaan ons juist helpen om dingen te doen die we voorheen niet konden.”

Technologie heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van de mens. Het vuur, de stenen bijl en het wiel hebben ons gevormd. De mens en technologie hebben een symbiotische relatie, de een kan niet zonder de ander. We co-evolueren gezamenlijk met de technologie die we zelf in het leven hebben geroepen. Visionair Marshall McLuhan verwoordde het ooit als volgt: “We worden wat we waarnemen. We maken onze gereedschappen en dan vormen onze instrumenten ons.”

Het punt is dat tot op heden ons brein de ontwikkelingen gemakkelijk heeft bij kunnen houden, maar met de introductie van het informatietijdperk heeft ons brein afgehaakt. Onze hersenen kunnen de enorme stortvloed aan digitale informatie niet langer aan.

Steeds vaker vertrouwen we blindelings op de technologie. We besteden ons geheugen uit aan de cloud. Onthield ik vroeger nog meerdere telefoonnummers, tegenwoordig bewaart mijn digitale adresboek alle belangrijke nummers. En weet mijn smartphone het nummer niet, dan zoek ik het even snel op internet op. Zelf de weg vinden met behulp van een stratenboek, wie doet dat nog? Veel makkelijker is het om Google Maps de weg te laten wijzen. En is dit erg of niet? Worden we nu slimmer of dommer van het internet?

Het idee is natuurlijk niet nieuw. Sinds de allereerste computers wordt er al nagedacht over hoe ons intellect ‘augmented’ kan worden. Een van de stokpaardjes van Eric Schmidt, de voormalig CEO van Google, is ‘Augmented Humanity’. In 2010 gaf Schmidt een roadshow in verschillende landen. Het thema van zijn presentaties borduurt voort op het gedachtengoed van Microsoft oprichter Bill Gates:

“So in this notion of augmented humanity, of Google helping, computer companies helping, it´s not a new idea. It´s been around along time, Bill Gates in 1990 in Comdex called it ‘Information at your Fingertips’. All the information someone might be interested including information thay they can’t get today. And we’re nearly there, which is what’s so profound. An literally, you can know literally everything. It’s fantastic right? And this is only going to become more pervasive. Think about it as hearing, speaking, thinking, augmenting the way you understand things, all of it literally available to you now. That’s the big change, because of the combination of the mobile device, the network and these supercomputers.”

Sergey Brin, een van de oprichters van Google, gaat zelfs een stapje verder. Het is zijn natte droom dat in de toekomst iedereen Google direct in zijn brein kan pluggen:

“Why not improve the brain? Perhaps in the future, we can attach a little version of Google that just plug into your brain.”

Verbeterde technologie in het verleden onze spierkracht, nu versterkt het onze denkkracht. Het is een boodschap die in de media over de rug van het boek The Second Machine Age enorm ‘gehyped’ is. De robots nemen ons werk over. Wie heeft er straks nog een baan? Hebben we straks allemaal een basisinkomen?

Elon Musk, Bill Gates en Stephen Hawking waarschuwen voor de gevaren van kunstmatige intelligentie. Ze stellen een Terminator-achtig scenario voor. A.I. roeit de mensheid uit! Persoonlijk denk ik niet dat het allemaal zo’n vaart zal lopen. Wel is de geest uit de fles. De technologische ontwikkeling is niet tegen te houden. En dus ook de verdere ontwikkeling van de mens niet. De angst hiervoor regeert en dit moeten we doorbreken. Het is tijd om de angst voor automatisering om te buigen in een kans voor verbetering.

Of zoals Kowalski het al eerder zei: “Welkom in het Augmented tijdperk!”