We leven in de Google Matrix

Mensen zijn de batterijen die de machine voeden

Op 19 augustus 2004 stond voor het eerst het aandeel Google op de Amerikaanse technologiebeurs Nasdaq genoteerd. Bijna was de beursgang van Google niet doorgegaan omdat Larry Page en Sergey Brin vlak voor de introductie een interview aan het tijdschrift Playboy hadden gegeven. Een schending van de zogenaamde ‘rustige periode’ vlak voor de notering van een nieuw aandeel. Om de gemoederen te sussen, namen Page en Brin in allerijl het interview op in hun prospectus en kon de emissie van de aandelen Google alsnog plaatsvinden.

Inpluggen op het brein

In het bewuste interview lieten Brin en Page zich uit over hoe zij de toekomst van Google voor zich zagen. Met name Brin maakte een memorabele uitspraak: “Je wilt toegang tot zo veel mogelijk informatie, zodat je kunt onderscheiden wat het meest relevant en correct is. De oplossing is om de hoeveelheid ontvangen informatie te beperken. Uiteindelijk wilt je alle kennis van de hele wereld direct verbonden hebben met je gedachten.” Een uitspraak die Brin later in 2005 nog eens dunnetjes overdeed: “Waarom verbeteren we niet de hersenen? Misschien kunnen we in de toekomst een kleine versie van Google inpluggen in het brein.”

Medeoprichter Larry Page heeft een soortgelijk idee, alleen hij praat niet over een plugin, maar over een A.I., een kunstmatige intelligentie, die de mens op allerlei manieren helpt en ondersteunt. De weg hier naartoe is nog lang. Eric Schmidt, de voormalig topman van Google, vertelde ooit dat de heren onderling hadden berekend dat drie eeuwen verstreken zouden zijn voordat Google haar missie “het categoriseren en doorzoekbaar maken van alle informatie ter wereld” heeft gerealiseerd. Gezien de recente aankopen van het bedrijf lijkt dit moment echter dichter bij te liggen dan verwacht.

Begin december maakte Google bekend dat het in de nabije toekomst robots gaat bouwen. Aan het hoofd van dit aanstaande robotleger van Google staat Android-vader Andy Rubin. In het afgelopen jaar heeft hij uit naam van Google acht robotbedrijven opgekocht. Deze maand kwam ook het nieuws naar buiten dat Google een overeenkomst heeft gesloten met een viertal autofabrikanten. General Motors, Audi, Honda en Hyundai gaan aan het eind van 2014 al hun autosystemen voorzien van Android.

Begin vorige week kondigde Google aan dat ze het bedrijf Nest Labs heeft overgenomen voor een bedrag van 3,2 miljard dollar. De intelligente thermostaat Nest en de slimme rookmelder Protect komen uit de kraamkamer van dit bedrijf. Het is een van de grootste aankopen die Google ooit heeft gedaan. Als klap op de vuurpijl maakte het gisteren bekend dat het een slimme contactlens voor diabetici heeft ontwikkeld.

Bron: Google Official Blog

Intenties

Op de vraag waarom Google zich zo diversificeert, heeft het bedrijf tot op heden geen antwoord gegeven. Een directe link met haar core business, het verkopen van advertenties, is niet één op één te leggen. Of toch wel? Larry Page, een van de oprichters en de huidige ceo van Google, liet op zijn Google+-pagina weten hoe enthousiast hij is over nieuwe robotproject van Andy Rubin: “Zijn laatste grote weddenschap, Android, begon als een krankzinnig idee dat uiteindelijk resulteerde in een supercomputer die in honderden miljoenen broekzakken belandde. We staan met [het robotproject] nog maar aan het begin, maar ik kan niet wachten om de vooruitgang te zien.”

En in deze woorden schuilt de grote visie van Google. Dankzij de vele sensoren die de Android-smartphone en de daaraan gekoppelde Glass bevatten, verschaft het de zoekmachine een enorme schat aan informatie en een uniek inzicht in de intenties van de eigenaar. Daarmee zijn deze intelligente apparaten niet alleen een extensie van de menselijke hersenen, maar tegelijkertijd ook een uitbreiding van het elektronische brein van Google.

Om de mens echter op maat te kunnen bedienen, is meer informatie uit de fysieke omgeving van het individu vereist. Informatie die de smartphone niet kan leveren. Het bedrijf is dan ook naarstig op zoek naar andere extensies van de mens die aanvullende informatie verschaffen.

Deze gedachtengang verklaart waarom Google zoveel interesse toont in de auto en de huiskamer. Het zijn beiden exoskeletten van de mens. De potentie van een robot is nog vele malen groter. Deze mechanische metgezel overstijgt met zijn sensoren al snel de beperkingen van de menselijke zintuigen en neemt de omgeving van zijn menselijke wederhelft op een compleet ander niveau waar.

Dus nog meer informatie over het individu die in de datacentra van Google opgeslagen en bewaard wordt. Met iedere zoektocht, iedere klik, iedere +1, iedere knipoog, iedere stuurbeweging, elk televisieprogramma, elke temperatuurverhoging voeden we de kunstmatige intelligentie die schuil gaat achter ’s werelds grootste zoekmachine.

De mens als batterij

In de oprichtingsbrief voor de aandeelhouders schreef Page dat het Google’s doel is om het leven van de mens te verbeteren. Technologie moet niet alleen de mens bevrijden van geestdodend werk, maar ook een hogere kwaliteit van leven geven. Dit alles onder het mom van “Don’t be evil”, het onofficiële mantra van Google. De vraag is hoe lang Google dit nog met droge ogen kan beweren. Computer-pionier Alan Kay zei ooit het volgende: “De beste manier om de toekomst te voorspellen, is door deze uit te vinden.” Met al haar projecten creëert Google de toekomst waarin wij mensen de rest van ons leven spenderen. In dit toekomstscenario zijn mensen de batterijen die de machine voeden.

Bron afbeelding: DisneyParks Blog

Google is overigens niet het enige bedrijf dat zich op dit vlak begeeft. Klokkenluider Snowden waarschuwde de wereld voor de NSA die met behulp van PRISM zonder ons medeweten en toestemming een beeld heeft gevormd van onze diepste verlangens en bedoelingen. Een wereld die door velen wordt verafschuwd.

Commerciële organisaties bedrijven echter een zelfde politiek. Disney stuurt tegenwoordig de aanstaande bezoekers van haar entertainmentpark een slimme armband op, die het bedrijf in staat stelt om onze ‘meatspace‘-ervaring in het park actief te monitoren en te sturen. En wat te denken van een intelligent armbandje dat elke beweging van je kind in de gaten houdt? Ook Apple bewandelt met haar iBeacon-programma een zelfde pad. Iedere beweging van een klant in een van de vele winkels wordt in de gaten gehouden om de verkopen naar een nog hoger niveau te krijgen.

De vraag is of zo’n dystopisch toekomstscenario wenselijk is. “Dit is onze laatste kans. Na dit, is er geen weg meer terug. Het is nu zaak om te kiezen. Slik je de blauwe pil en leef je verder in onwetendheid, of neem je de rode pil, spring je in het konijnenhol en ga je de confrontatie aan met de harde werkelijkheid?”

Dit artikel verscheen in verkorte versie als opinie in het dagblad Trouw.