Zaken doen met algoritmes

Naar een Internet van ‘Smart Agents’

Vorige week vond in Orlando de jaarlijkse Gartner Symposium/ITxpo 2015 plaats. Naast de 10 belangrijkste technologietrends voor 2016, maakt het beroemde analistenbureau tijdens dit evenement ook haar visie voor de komende jaren bekend. Net als voorgaande jaren trapte Peter Sondergaard, senior vice president en global head of research, het symposium af. In zijn openingskeynote las hij in heldere woorden van de teleprompter voor hoe de toekomst van bedrijven eruit ziet.

“Big data is not where the value is. […] Data is inherently dumb. It doesn’t actually do anything, unless you know how to use it, how to act with it. Algorithms is where the real value lies. Algorithms define action. […] Algorithms define business. […] Algorithms define the way the world works.”

Zaken doen met algoritmes

In het huidige digitale tijdperk vormen dynamische, digitale algoritmes de kern van de nieuwe klantinteracties. Coca-Cola creëerde vroeger een geheim recept, in wezen een algoritme, voor een koolzuurdrankje dat de bouw van een imperium mogelijk maakte. Vandaag de dag zet het aanbevelingsmechanisme Amazons consumenten aan om nog meer producten te kopen, voorzien de algoritmen van Waze auto’s van betere routes op basis van hun app die door duizenden forensen wordt gebruikt en bepalen de algoritmes achter Spotify en Netflix wat we luisteren en kijken.

Trekken we deze lijn door, dan worden bedrijven in de toekomst niet alleen op basis van hun verzamelde big data gewaardeerd, maar veel meer op basis van de algoritmes die al deze gegevens omzetten in acties teneinde de klant te beïnvloeden. Algoritmes vormen de bouwstenen voor de nieuw te bouwen bedrijven. Sommige algoritmes bevatten een geheim recept zoals Coca-Cola, andere algoritmes kunnen publiekelijk gedeeld worden. Sondergaard ziet een toekomst voor zich waarin een marktplaats voor algoritmes bestaat. Een plek waar algoritmes elkaar beconcurreren. Het is Digitaal Darwinisme alom.

Het post-apptijdperk

Niet alleen bedrijven laten zich leiden door allerlei algoritmes. Steeds meer consumenten vertrouwen blindelings op wat ‘kunstmatige intelligentie’ hen aanbeveelt. Volgens Gartner zijn zogeheten ‘smart agents‘ in 2020 verantwoordelijk voor 40 procent van de interacties. Slimme stukjes software die op basis van persoonlijke data allerlei beslissingen voor de mens nemen. Nu al zien we overal virtuele persoonlijke assistenten in het leven geroepen worden om ons met raad en daad bij te staan. Niet meer met een aanraking van de vinger een app beroeren, maar middels je stem de cloud instrueren en bevragen. Een nieuwe interface die nauw aansluit op onze zintuigen. ‘Cognitive computing’ noemt IBM dit: van apps naar cogs dus.

Instead of interacting with menus, forms and buttons on a smartphone, the user speaks to an app, which is really an intelligent agent.

Google Now, Apples Siri, IBM’s Watson en Microsofts Cortona zijn de allereerste exponenten van deze trend. Gartner gaat zelfs zover dat het beweert dat in 2020 Microsofts strategie zal draaien om Cortona in plaats van Windows.

Een ding is ook een mens

Tot zover de officiële lezing van Gartner. Vele malen interessanter is het om te kijken in de kraamkamer van het analistenbureau. Middels hun Maverick-rapporten proberen de onderzoekers ‘onconventioneel te denken’ teneinde het mainstream-gedachtegoed achter zich te laten. Een van de meest vooruitstrevende rapporten is eind september 2015 gelanceerd: When Things Become People. In dit rapport gaat Gartner duidelijk een stap verder dan er in Orlando besproken is:

As “things” become more intelligent, they will become independent businesses that buy and sell as people — with rights and responsibilities — just as corporate entities are today.

In het rapport wordt beschreven hoe ‘dingen’ steeds zelfstandiger worden. Het internet van dingen wordt verrijkt met algoritmes die autonoom te werk gaan. Als voorbeeld wordt een frisdrankautomaat in 2020 genomen, die zelf zijn voorraad beheert en mensen betaald aan het werk zet om de voorraad op tijd bij te vullen. Gartner stelt zelfs dat ‘dingen’ dezelfde rechten en plichten moeten krijgen als bedrijven en mensen.

Gartner believes things will eventually become equal entities with businesses and people in all manner of transactions and interactions with the rise of algorithmic business within the next 10 years. Algorithms are the intelligence, the connectedness, the interplay and the exchange between people, things, processes and information that define the value of your business. This means new opportunities for revenue and efficiencies for all types of enterprises, but also new ways of managing customer relationships.

Dingen worden op deze manier gepositioneerd als een nieuwe economische entiteit. De digitalisering van de wereld zorgt ervoor dat een nieuw tijdperk aanbreekt waarin nieuwe relaties tussen mensen, bedrijven en machines ontstaan die voorheen niet mogelijk waren. Het speelveld voor bedrijven wordt hiermee niet alleen dynamischer, maar ook complexer. Hoe ga je als bedrijf immers met al deze relaties om? En welke rol speelt jouw bedrijf in dit spel?

Frappant zijn overigens de overeenkomsten die het verhaal van Gartner vertoont met een artikel dat ik reeds in december 2013 publiceerde onder de titel ‘De toekomst van bedrijven: Alles en iedereen wordt een eenmanszaak‘. Ook hierin praat ik over een autonome frisdrankautomaat en kom ik met een soortgelijke figuur op de proppen.

Een Cambrische explosie van digitale persoonlijkheden

Software-entiteiten die uit naam van een bedrijf of een persoon zelfstandig beslissingen nemen en ook deelnemen aan het economisch verkeer, dat is de toekomst die Gartner ons voorschotelt. Met de huidige technologieën zou zo’n scenario in 2020 al gerealiseerd kunnen worden.

De evolutie van informatietechnologie laat zien dat ‘smart agents‘ inderdaad de volgende stap zijn. Slimme-agenttechnologie die uit mijn naam (onder)handelt. Mijn belangen behartigt en vertegenwoordigt. Niet verwonderlijk ook dat Google vorig jaar een patent aanvroeg (en kreeg) voor digitale avatars. Alles en iedereen heeft straks een of meerdere digitale persoonlijkheden. Zijn er volgens Cisco in 2020 meer dan 75 miljard (10^9) apparaten verbonden met het Internet, dan moeten er in 2030 een biljoen (10^12) aan digitale persoonlijkheden in ‘leven’ zijn.

Technologie wordt intelligenter, intiemer, persoonlijker, intuïtiever en meer anticiperend. Technologie wordt een wezenlijk onderdeel van onze identiteit. We kunnen niet meer zonder. Technologie is onze alleskunner, onze steun en toeverlaat, het is de moeder die voor ons zorgt en en de vader die ons beschermt, het is onze beste vriend die altijd voor ons klaar staat, het is de partner die ons liefheeft. Wie wil zo’n toekomst niet?

Op basis van bovenstaande ideeën is Sander Duivestein onlangs genomineerd voor de Trendwatcher of the Year Award.