Trend: Social Information Architecture

Vanaf gisteren ben ik aanwezig op het IA Summit in Las Vegas. Het is één van de meest prestigeuze conferenties op het gebied van informatie achitectuur. De komende dagen zullen verschillende bekende keynote speakers zoals Peter Morville en Victor Lombardi de nieuwste ontwikkelingen en ideeën presenteren tav informatie architectuur.

Het seminar wat ik vandaag bijgewoond heb gaat in op het relatief nieuwe gebied van IA: Social Information Architecture. Volgens Gene Smith gaat deze nieuwe discipline vooral in op de complexe sociale processen die ten grondslag liggen aan de opkomende ‘social software’.

Het probleem van de huidige social sofware sites is dat in steeds belangrijkere mate de structuur en de content bepaald word door gebruikers. Bij sites zoals YouYube, Hyves en Myspace is dit al zeer duidelijk aanwezig. Gebruikers kunnen hier o.a content uploaden, content delen, commetaar geven, taggen en waarderen. Dit fenomeen zal op den duur ook andere sites gaan beinvloeden, denk daarbij bijvoorbeeld aan bedrijven met een online-shop, productcatalogus, nieuwsportal, publicatie database. Gebruikers zullen namelijk vooral de omgevingen waarderen waarbij deze gebruikersfunctionaliteten aanwezig zijn.

Op dit moment overwegen sommige bedrijven al sociale functionaliteiten zoals bijvoorbeeld: social rating, customer reviews, folksnomies, tagging toe te voegen aan hun sites. Om te begrijpen wat bedrijven moeten doen om hun sites hierop in te richten heeft Gene Smith een uitgebreide presentatie gegeven om uit te leggen wat Social Information Architecture (SIA) is.

Gene Smith een van de presentatoren van de workshop geeft aan dat de volgende punten het belang van social information architecture aangeven:

• de groei van ‘online collaboration’

• Opkomst van het web als sociale infrastructuur

• Opkomende interesse van het gebruiken van social media voor bedrijfs doeleinden

• De druk om verder te kijken dan traditionele informatie architectuur

Verder zijn er een aantal grote trends die de grondslag vormen voor de nieuwe discipline:

• Mass amateurization

• Mass collaboration

• Online collaboration

• Expolsie van web-based social technologieen

Gene maakt verder het verschil tussen traditionele IA en SIA duidelijk door de omschrijving aan te passen. De omschrijving van informatie architectuur is: ‘Structural design of shared information environments’. De omschrijving van SIA is als volgt: ‘Shared design of semi structured information’. Deze omschrijving geeft al aan dat we hier te maken hebben met omgevingen waar men niet compleet de controle over heeft.

Opkomst van sociale functionalitetien in websites

Gene laat aan de hand van een voorbeeld van de iPod product pagina in Amazon zien dat de opkomst van sociale functionaliteiten in de inteface enorm is. Er zijn maar liefst 16 sociale functionaliteiten te vinden op de iPod product pagina. Voorbeelden hiervan zijn: ‘product ratings’, ‘submit a product manual’, ‘ share your own product images’, ‘tag this item’, ‘rate this item’…etc.

Beheersbaarheid social software portals

Het zijn vooral de websites die zich gebouwd rondom co-creation die moeilijker te managen zijn omdat deze vooral gedreven worden door de input van consumenten. Bij ‘delicious’ kan men bijvoorbeeld zelf webpagina’s ‘taggen’. Maar zijn deze tags eigenlijk wel begrijpbaar voor het grote publiek? Vaak tag je namelijk pagina’s om ze zelf te kunnen onthouden en niet omdat je andere mensen wilt helpen. Bij Wikipedia doet zich het probleem voor dat iedereen zijn eigen content kan uploaden en ook andermans content kan veranderen. Dit gaat natuurlijk in lang niet alle gevallen goed. Om sites te bouwen die al dit soort problemen kunnen beheersen en handhaven moet men dus dieper gaan nadenken over hoe groepen willen en kunnen omgaan met dit soort sociale functionaliteiten. Buiten dat is het natuurlijk belangrijk voor bedrijven om te kunnen inschatten welke gevaren er schuilen achter het socialer maken van hun portals.

Social Building Blocks

Gene heeft een heel aardig model gemaakt op basis van het honeycomb model van Peter Morville. Het model geeft aan wat de bouwstenen zijn van een social applicatie oftewel : social software. Het is zeker van belang om bij het bouwen van een ‘social software’ site te kijken in hoeverre de site aan deze elementen voldoet en in welke mate. Om effectief te zijn in dit gebied zal men deze elementen goed afgedekt moeten hebben.

Creators, synthesizers and consumers

Ook een interessant model is het model van ‘creators, synthesizers and consumers’ (zie ook: Van passant tot evangelist). Dit model van Bradley Horowitz laat zien dat er op 100 community leden er ongeveer 1 schrijver is van content, 10 leden die hierop reageren en ongeveer 100 leden die het consumeren. Dit betekent dat de schrijvers van content ontzettend veel macht hebben over de onderwerpen van de community en dat dus de macht dus zeer geconcentreerd is. Dit is belangrijk om te weten voor bedrijven als zij aan de gang gaan met het implementeren van ‘ social features’ in de website. De meningen van consumenten komen dus vaak van een hele kleine groep en vertegenwoordigen dus zeker niet de mening van de massa.

Hoe in te spelen op het gedrag van mensen

Onderzoek laat zien dat mensen zich totaal anders kunnen gedragen als zij dingen op de site doen voor zichzelf dan dat zij dingen doen die andere mensen ook kunnen zien. Dit is op zichzelf niet verwonderlijk zou ik zeggen. Maar het is wel belangrijk tav het ontwerpen van sociale omgevingen. Men heeft namelijk ook een ethische verantwoordelijkheid tov het individu. Niet alle acties van mensen moeten zomaar publiek gemaakt worden. Verdere verdieping in de dynamiek en gedragingen van groepen is dus belangrijk.

Ingedienten van Social Information Architecture

Belangrijke ingredienten van SIA zijn:

• Verzamelen van gebruikers acties

• Agreggeren en visualiseren

• Feedback

Het verzamelen van gebruikers acties is belangrijk om inzicht te krijgen in het gedrag van gebruikers om hierom vervolgens weer in te kunnen spelen in het site ontwerp. Belangrijke bouwstenen hierbij zijn:

• Populariteit

• Community

• Reputatie

De aggregatie van gegevens is belangrijk om verbanden tussen acties en bijvoorbeeld profielen van gebruikers te kunnen weergeven. Verschillende vormen van agrregatie zijn oa.:

• Linking

• Ranking

• Clustering

• Collaborative filtering

• Andere algoritmes..

Verder is feedback van belang omdat juist feedback de websites helpt de content te contoleren, perfectioneren. Denk daarbij vooral aan sites als Wikipedia, Digg of YouTube.

Misbruik van sociale functionaliteiten

Er zijn inmiddels al een heel aantal voorbeelden van misbruik van de mogelijkheden van social functionaliteiten bij grote sites. Digg.com (een invloedrijke nieuws site, waarbij gebruikers nieuwsfeiten uploaden), heeft bijvoorbeeld nogal wat problemen gehad met gebruikers die het systeem misleid (gaming) hebben en daardoor op plaats 1 komen te staan met hun bericht, en op 1 staan is op Digg.com de ultieme beloning omdat dat betekent dat een hele hoop mensen op je bericht hebben gestemd. Ook sites als Youtube and Myspace hebben met dergelijke problemen te maken. Social Information Architecture kan helpen om dit soort problemen te voorkomen doordat het een focus legt op het sociale karakter van dit soort websites.

Hieronder een aantal methoden om in te grijpen als gebruikers misbruik maken van sociale functionaliteiten op een website:

Hoe en waar kun je ingrijpen?

• Introduceer vertragingen

• Pas de sterkte van de feedback loops aan

• Wie krijgt toegaan tot welke informatie

• Programmeer een beloning en straf systeem

• Verander het systeem

Uitdagingen voor de toekomst

Gene Smith geeft verder aan dat websites met sociale functionaliteiten de volgende uitdagingen voor de boeg hebben:

• Hoe om te gaan met ‘Spam’

• Hoe om te gaan met ‘Gaming’

• Hoe verkrijg je een goede balans tussen regels en vrijheid

• Relevantie van content

• Onvoorziene consequenties

Persoonlijk denk ik dat de huidige ontwikkelingen tav social networks zo snel gaan dat de meeste interactieve bureau’s nog niet de kennis in huis hebben om dit soort omgevingen effectief neer te zetten voor klanten. Je moet namelijk ervaring hebben met het bouwen en onderhouden van dit soort portals, daarbij is ook een behoorlijke portie kennis van sociologie nodig.Dit gebied is echter wel een zeer uitdagend gebied om in te investeren, gezien de huidige ontwikkelingen.

Het onstaan van nieuwe disciplines rondom deze social software zoals bijvoorbeeld Social Information Architecture is dan ook geen wonder. Het zal alleen wel wennen zijn voor traditionele informatie architecten. Veel zaken zullen namelijk op een andere manier benaderd moeten worden doordat allerlei social processen hun intrede doen. Dit geldt overigens ook voor andere disciplines binnen het web spectrum, denk daarbij aan online marketing, content management, development…

Hierbij de link naar de presentatie van Gene Smith: Social Information Architecture (pdf)