Economisch weerbericht (67): Verlichting 2.0
De afgelopen tien jaar is het web geëxplodeerd. Digitale mondigheid heeft het medialandschap totaal getransformeerd. Helaas kunnen we aandacht maar één keer uitgeven. In de nieuwe mediamassa moeten de massamedia daar nu om knokken. Een ongelijke strijd, want we communiceren liever actief, dan dat we voor de buis hangen. Zonder keuze wint het bewegende beeld, getuige de dominantie van de televisie in de afgelopen decennia. Maar als we met behoud van kwaliteit zelf achter de knoppen kunnen zitten, dan geven we daar de voorkeur aan. Voor een vergelijkbare revolutie, zegt mediatycoon Rupert Murdoch, moeten we bijna vijf eeuwen terug, naar de uitvinding van de drukpers in West-Europa. Steeds meer “gedrukte media” worden gratis, en voor we het weten, zijn ze veranderd in online-belevingen waarin wijzelf acteren via digitale identiteiten. Second Life, maar dan anders.
Renaissance 2.0
Met de vergelijking van Rupert Murdoch in het achterhoofd ligt het voor de hand om de start van een echte Bitscultuur in het eerste decennium van deze eeuw te positioneren. De explosie van digitale mondigheid laat zich heel goed aanduiden met Renaissance 2.0. Behalve dat webmedia veel vertier opleveren en onzin, dragen ze ook bij tot een grotere “geletterdheid”, tot socialisering en tot verbreiding van informatie en kennis. Bij de opkomst van gedrukte media was het effect niet anders. Aldus werd in de Renaissance de basis gelegd voor de Verlichting: een nog grotere bloei en groei van cultuur, wetenschap, technologie en economie. Check: Methemedia.com.
Verlichting 2.0
Het is inherent aan vergelijkingen, dat ze altijd ergens mank gaan, en dat geldt ook voor de Verlichting 2.0, die we, volgend op de Renaissance 2.0, mogen verwachten. Immers, de intensiteit van digitale data heeft niets te maken met de mediamondigheid van onze Renaissance 2.0. Daarnaast is het zo, dat de nieuwe Renaissance en de te verwachten Verlichting met een klein faseverschil in de komende decennia samen zullen oplopen. Sinds de originele Renaissance en Verlichting zijn de tijden fundamenteel veranderd. Check: Fourthparadigm.org.
Een cruciaal punt in de ontwikkeling richting een bitscultuur en een Bitseconomie is de opmerkelijke versnelling van de afgelopen 250 jaar en met name van de laatste halve eeuw. Met de komst van ICT, en later internet, nam de digitale datastroom onverwacht grote vormen aan. Aanvankelijk dachten we samen met Bill Gates bijvoorbeeld nog, dat 640 kilobyte intern geheugen meer dan voldoende zou zijn voor elke denkbare applicatie. Maar de kilobytes (10^3) werden al gauw megabytes, gigabytes en terabytes. Tegenwoordig kopen we gedachtenloos een externe harddisk van 1 terabyte. In de eerste fase van de Bitseconomie/Bitscultuur voorzien we exabytes (10^18) als data-intensiteit. Daarna volgen de zettabytes en uiteindelijk jottabytes (10^24). Verder dan dat kijken we nu concreet nog niet, maar voor de zekerheid zijn al wel de zebi- en yobibytefasen gedefinieerd. Voor de volledigheid: tussen de tera- en de exabytes zitten nog de petabytes.
1,44 MB-diskettes
Dit is wat datavloed betreft het vooruitzicht voor de aankomende Verlichting 2.0. Ten aanzien van de digitale mondigheid van de huidige Renaissance 2.0 is het gangbaar om het feit aan te halen dat we tegenwoordig samen jaarlijks meer informatie creëren, dan de afgelopen 5000 jaar, sinds de uitvinding van het schrift. Daar kunnen we ons ook niets bij voorstellen, behalve dat het onvoorstelbaar is en dat de digitale ontwikkeling vandaag de dag onvoorstelbaar hard gaat. Over yottabyte meldt Wikipedia, dat we zoiets moeten zien als een stapel 1,44 MB-diskettes met een omvang van twee maal de afstand van de aarde naar de zon. Grapje zeker, want wat is eigenlijk een “diskette”?
Jaap Bloem is in IT since the PC and now a Research Director at Sogeti/VINT. In his days at KPMG Consulting he co-founded the IT Trends Institute. Jaap was a publisher of IT books and editor in chief of IT magazines at Wolters Kluwer. Before coming to VINT, Jaap was the Marketing Executive for the Dutch Chapter of ISOC, the Internet Society. Jaap has co-authored many books and articles, and loves to develop and evangelize ground-breaking thought and insight together with colleagues and partners. Jaap Bloem is in augustus 2018 overleden.
Ha Jaap,
‘Een ongelijke strijd, want we communiceren liever actief, dan dat we voor de buis hangen.’ Wat mij opvalt, is dat er procentueel gezien maar zeer weinig mensen inhoudelijk reageren op een blog. Ook op hier op MF. Blijkbaar hangt men liever passief achter het beeldscherm en leest men liever een column dan zelf te reageren met een eigen mening, een ervaring of een eigen visie. Zou er ook een overschot aan informatie kunnen zijn? Of heb jij hier een andere verklaring voor?
@Arnoud: Klopt. Wat ik hier nog had kunnen melden, is dat de “aandacht” vooral ook uitgaat naar vluchtige media als Twitter. Deze week was noh inhet nieuws dat Nederlanders fervente Twitteraars zijn. Ayyention span van een amoebe, betekent dat. Lijkt niet goed voor Verlichting 2.0, maar het sorteert zich vanzelf uit. Nieuwe media betekenen ook altijd een nieuwe polarisering in socialisering, kennis en vaardigheden. Is niet per se slecht, maar wel altijd anders, dan gehoopt.
Jaap, kennis en vaardigheden. Prachtig. Het internet is revolutionair. Vroeger zat ik op mijn fiets om naar de bibliotheek te fietsen en wat te lezen. Nu haal ik via mijn beeldscherm allerlei kennis van het internet en ben met één muisklik op de hoogte van allerlei zaken die me interesseren. Met oprechte dank aan allen die dat mogelijk maken. Nieuwe vaardigheden kunnen we pas in ons gedrag integreren als we naast het vergaren van kennis ook de tijd nemen voor een periode van reflectie en durven te experimenteren. De laatste twee fasen van het leerproces mis ik op het internet.
Het zou mooi zijn als we bijvoorbeeld op het gebied van de (huishoud)economie of persoonlijke financiën meer en meer gebruik kunnen maken van speciaal ontwikkelde interactieve programma’s waarin alle vier de factoren die leiden tot het aanleren van vaardigheden zijn geïntegreerd. Voor zover ik het weet is dit er nog niet. Of zie ik iets over het hoofd? Het aanbod is volgens mij vooral gefragmenteerd te vinden, waarbij verschillende sites vooral op het gebied van kennis of informatie aanbieden en weer andere sites vooral ervaringen delen. E-coaching schijnt zeer succesvol te zijn, zo hoorde ik laatst op BNR! Volgens mij kunnen we op het internet nog wel het een en ander verwachten op het terrein van educatie zodat de ‘Verlichting 2.0’ een gouden toekomst tegemoet gaat.
Verlichting (2.0) of verplichting? In de financiële wereld wordt men geconfronteerd met een noodzakelijke gedragsverandering. Vloeit deze gedragsverandering voort uit een moment van verlicht denken of is er sprake van een opgelegde verplichting?
Het verkrijgen van kennis leidt niet per definitie leidt tot een gedragsverandering. Jaap van Duijn schrijft in zijn column ‘Niet geleerd’ over het feit dat de financiële sector niets heeft geleerd van de kredietcrisis. Gelukkig wijst hij ook consumenten op hun verplichting tot het nemen van hun verantwoordelijkheid.
In Amerika zijn de eerste initiatieven al genomen, voordat Obama de afgelopen week op verbale wijze zijn nieuwe maatregelen aankondigde, door particulieren die een campagne zijn gestart om het geld te verplaatsen van grote ‘Bonusbanken’ naar kleine regionale banken. Bij ons hoor je hier niet zoveel over, maar de Triodos Bank en de ASN Bank zijn groeiende.
In onderstaand artikel zijn de verschillende elementen van de leercirkel van Kolb in meerdere of mindere mate te herkennen, namelijk: theorie, experimenteren, reflectie en doen.
Verplaats je geld:
http://www.huffingtonpost.com/arianna-huffington/move-your-money-a-new-yea_b_406022.html
Yes we can, bleek een holle retoriek te zijn omdat Obama ten aanzien van de economie niets heeft veranderd (zoals wel was beloofd) maar uiteindelijk op gedragsmatig niveau steeds meer van hetzelfde bleek te zijn als zijn voorganger Bush. Sterker, het beleid van Bush verbleekt erbij! Jammer, jammer en nogmaals jammer.
Obama heeft een jaar lang de kans gehad om alles anders aan te pakken. Wellicht dat Geitner (ex-Goldman Sachs) hier debet aan is. Gelukkig heeft Obama recentelijk een zetel verloren. Laat hem dat aan het denken zetten. Een ObamaDrama had voorkomen kunnen worden als hij het beleid bij zijn aantreden echt had omgegooid. Iedereen had het geaccepteerd omdat de rokende puinhopen van Bush boekdelen spraken. Nu krijgt Obama de verwijten naar zich toegeworpen. De gewone Amerikaan pik het niet meer omdat hij de schulden niet meer kan betalen, uit zijn huis wordt gejaagd en zijn baan kwijt raakt! Gelijk hebben ze.
Ik vermoed dat de Amerikaanse kiezer een hoop ellende had willen slikken als Obama het roer had omgegooid met de mededeling: ‘Sorry, maar ik zit opgescheept met de troep van een ander’. Nu denkt de gemiddelde Amerikaan steeds vaker:’Die Barack maat er en zooitje van’. Jammer, jammer en nogmaals jammer, het is verschrikkelijk jammer.
Wat betreft Barclays. Gaat het de mannen om een gedragsverandering als gevolg van een moment van reflectie, of zien ze op maatschappelijk niveau de bui al hangen als ze onbeperkt doorgaan met het verstrekken van bonussen? Ik twijfel aan de goede bedoelingen. We zullen het pas te weten komen op het moment dat de rest van het bankwezen producten op de markt zetten die rieken naar woekerpolissen, en Barclays door de rest als sufferds worden beschouwd. Zijn zij dan in staat op basis van hun reflectie-ervaringen om hun rug recht te houden? Ik zeg het zelden: ‘De Heer helpen hen!’
Prima: http://www.volkskrant.nl/economie/article1341341.ece/Steun_voor_tweede_termijn_Bernanke_slinkt . Laat eens een ander aan de slag gaan. Iemand die niet uit de gelederen van G.S komt.
Het zou jammer zijn als Barack Obama de zwarte piet krijgt toebedeeld. Als B.O de oorlog verklaart aan bankiers, dan kan hij het zichzelf wel eens heel moeilijk maken. Zoals de Chinezen hun trots hebben, zo zullen de bankiers (verenigd in de FED) niet snel hun macht willen afstaan. ‘Politici komen en gaan, de macht van bankiers blijft aldoor bestaan.’
Iedereen beoordeeld de wereld om hem heen, zo ook jouw trouwe studentenvrienden, op basis van zijn eigen referentiekader en de cultuur waarin je bent opgegroeid. Wie waren eind jaren negentig de helden? Welke aandelen zijn in koers geëxplodeerd? Nu het applaus is verstomd en de Aegonnetjes in koers zijn geïmplodeerd valt het niet mee om het oude denkkader los te laten. Ik denk dat men in de financiële sector steeds meer wordt geconfronteerd met gevoelens van ongeloof, boosheid en verwardheid. Waarom moet men ons pakken?
Voordat de genoemde gevoelens kunnen worden getransformeerd tot een gedragsverandering is er volgens het S.G.G-model een reële kans aanwezig dat men zich niet zomaar bij de situatie neerlegt. Is er nu een periode van (zinloos) verzet en strijd aangebroken? Een periode van verzet wel, maar of het zinloos is moeten we nog maar afwachten.
Tijdens de kredietcrisis heeft de politiek niet echt kunnen doorpakken, zo blijkt uit het versneld terugbetalen van overheidssteun met als gevolg dat er een nieuwe en gigantische bonusronde op gang is gekomen. Het verzet was dus succesvol. De politiek probeert het nu nog een keer. Als men de rug nu wel recht houdt en het verzet in de financiële sector tot niets leidt, pas dan kan men in de financiële sector de bereidheid tonen om zichzelf langzaam maar zeker zichzelf aan te passen aan een nieuwe situatie. Laat de politiek zich niet opstellen als die leraar die maar blijft dreigen en nooit tot actie overgaat. De goede man wordt door zijn leerlingen op een gegeven moment niet meer serieus genomen! Barack, doe wat je zegt!
Gerelateerde artikelen
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!