Gisterochtend publiceerde Petra de Boevere (@slijterijmeisje) hier op Marketingfacts een stuk over De Social Media Expert. In het artikel wordt geclaimd dat een social media expert niet bestaat, dat we dat feitelijk allemaal zijn. Bovenal wil De Boevere zichzelf niet zien als social media expert. Laat ik nou al het hele jaar roepen dat…De reacties die er inmiddels onder staan laten al zien dat het niet helemaal waar is. De social media expert bestaat wél, maar niet zoals De Boevere denkt, en zoals velen denken. De term is misschien wat overhyped, zoals @slijterijmeisje ook al stelt, maar dat sluit natuurlijk niet uit dat ze bestaan, die experts. Ik ga het proberen uit te leggen.
Wat maakt nou een expert?
Goed, het kan kloppen dat voor een expertstatus zo’n 10.000 uur gebruik nodig is. Maar gebruik alleen definieert in mijn ogen geen expert. Ik kan me vaag herinneren dat die discussie hier op Marketingfacts al eens eerder heeft plaatsgevonden in reacties op een bericht. Men vond toen voornamelijk dat die 10.000 uur wellicht een indicatie is, maar geen richtlijn voor expertstatus. Dit omdat een expert vooral een vertaling moet maken, van doel naar strategie. Bedrijf X wil een bepaald doel bereiken, de expert wordt ingehuurd om dat bedrijf het doel helpen te bereiken. Hoe die dat doet, kan diverse dingen inhouden. De expert kan zijn kennis over de middelen delen en kijken of er mensen in het bedrijf zijn die daar op inhaken, vervolgens iedereen begeleiden. Expert kan een plan maken en daar externen bij inhuren om het uit te voeren. Bedrijf hoeft in dat geval pas op het einde iets te doen, namelijk bepalen of het doel gehaald is en eventueel helpen nadenken over vervolgstappen. Expert kan ook plan maken, en alles zelf doen, interim bijvoorbeeld. En wie weet zijn er ongetwijfeld meer manieren waarop een expert de vertaling maakt. Het feit dat hij iets 10.000 uren gebruikt heeft, kan helpen, maar misschien pikt hij het snel op en heeft maar 2000 uren nodig om te bepalen wat handig is voor wie.
Tot zover even in het algemeen over experts. Social Media Experts zijn blijkbaar een apart volkje. Tot nu toe is de term net zo’n hype als de term Social Media op zichzelf. Geen enkele zichzelf respecterende Communicatie-expert, want daar hebben we het eigenlijk over, durft zich met verve óók Social Media Expert te noemen. Ten eerste omdat hij dan over zich heen krijgt dat Social Media nog geen 5 jaar (10.000 uur à 40 uur per week) bestaan, en ten tweede omdat je dan moet concurreren met iedereen die zich na wat tweets en Facebookpagina’s zo noemt en zich zo verkoopt. En dat is vervelend, want er zijn wel degelijk Social Media Experts die met recht zich zo mogen noemen. Wie dan?
Waar komt die Social Media Expert vandaan?
Als we het hebben over Social Media Experts, dan vallen daar een aantal rollen in te onderscheiden. Laten we het begrip even los zien van alle Social Media Enthousiastelingen en Evangelisten, beiden ook beginnend met een E toevalligerwijs. Laatst genoemden hebben absoluut goed nut, ze maken individuen en bedrijven enthousiast voor een geweldig communicatiemiddel. En dat is waar we het over het hebben: een communicatiemiddel. Laat ik nou een opleiding Communicatie hebben gevolgd, waarin communicatiemiddelen en het inzetten ervan centraal staan. Social Media had daar destijds prima ingepast, ware het niet dat het toen nog niet zo heette en ook niet zo gehyped was. Pech voor mij, anders was ik nu ook met recht Social Media Expert, toch? Dus dat is hoe het werkt: Social Media zijn een communicatiemiddel, in al hun diversiteit. Het gebruik ervan maakt je net zo min een expert als dat het gebruik van e-mail, briefpapier, een website of een poster je een communicatie-expert maakt. Het maakt je een gebruiker, en misschien een bijzonder handige gebruiker. Ben je enthousiast over de gevolgen ervan voor je doel, dan word je misschien iemand die lekker mond-tot-mond reclame doet, iedereen zou het moeten gebruiken! En warempel, je kunt een aantal mensen wat tips en trucs geven over het gebruik ervan, hoe maak je een profiel aan, wat moet je wel en niet doen, wie moet je wel en niet volgen, dat soort dingen. No big deal, iedereen met gezond verstand zou dat kunnen. Maar als we het hebben over de expertise-status, dan gaat het veel dieper! VEEL dieper. Oftewel: je kunt het wel degelijk onderdeel maken van een opleiding, dat inzetten van Social Media.
Wanneer mag je jezelf dan Social Media Expert noemen?
Antonio Thonis noemde in de reacties onder het stuk van Slijterijmeisje al een paar voorbeelden van functies waarbij je jezelf toch wel ongeveer Social Media Expert mag noemen. Daar ga ik graag in mee. De opleiding Communicatie kent diverse vakgebieden waarin je je kunt specialiseren, sommige vakgebieden komen ook vanuit andere opleidingen. Social Media Marketing mag dan van mij een apart vakgebied zijn. Ik noem het expres Social Media Marketing, want dat is een vak, in tegenstelling tot Social Media Expert. In die zin heeft Slijterijmeisje wellicht gelijk dat er geen Social Media Experts bestaan, in elk geval niet wat de pure interpretatie van de term betreft. Zo kunnen we binnen dat vakgebied prima onderscheiden:
- De community manager
- De social media strateeg
- Conversion Tracking specialist
- Webcare manager
En dat zijn nog overkoepelende termen. Taskforce Social van het IAB heeft in haar Social Media richtlijnen ook een aantal van dit soort functies benoemd, meer nog de nadruk leggend op het verschil tussen een strateeg en een vlotte gebruiker. Om maar steeds te proberen iedereen door de bomen het bos te laten zien. De keizer in zijn nakie. Social Media zijn een geweldig communicatiemiddel, en om dat als middel goed in te zetten, daar zijn echte experts voor nodig, niet de veelgebruikers die Slijterijmeisje benoemt als de Social Media Experts van volgend jaar.
Bestaan sociale media niet al veel langer?
Klein dingetje nog: de meeste middelen die we nu aanduiden als Social Media bestaan al vele jaren lang, alleen in mindere mate en misschien ook heel wat minder zichtbaar. In een andere vorm ook wellicht. In combinatie met vakgebieden als Bedrijfskunde, Marketing/Communicatie, Service en IT worden die al jaren ingezet ook om acties te ondersteunen. Maar nu staren we ons volledig blind op namen, Twitter, Facebook, Hyves, LinkedIn. Het is hip als je die namen kent, er iets mee doet. Terugvallen op conventionele, bekende, en werkende middelen is bijna achteruitgang tegenwoordig, maar waarom? Welkom bij de waan van de dag: Social Media. Een holle term, die boe noch bah zegt en inherent is aan de mensen die het hardst roepen. Als alle lawaai verstomd is, wat blijft er dan over? Mogen we het dan eindelijk weer gewoon Communicatie noemen? Gecombineerd met toffe marketing, bedrijfskunde en IT?
Wie mag zich expert noemen dan?
Iedereen, die een opleiding heeft gevolgd richting Communicatie, Marketing, e-business of Journalistiek en daar op strategisch niveau heeft leren nadenken over het inzetten van welke communicatiemiddelen dan ook, en dat weet toe te passen op bedrijven die specifieke wensen hebben, inclusief het gebruik van de huidige middelen die vallen onder wat we nu Social Media noemen, mag zich van mij Social Media Expert noemen. Maar dan niet al die mensen die nu net 1000 tweets hebben, 3 vriendjes op Facebook hebben, Hyves haten omdat het van TMG is en LinkedIn gebruiken om te laten zien hoe groot hun zakelijk netwerk wel niet is. En ook niet die mensen die gewoon een beroep of vak uitoefenen en daarbij al 3 jaar Twitter en Facebook gebruiken om de boel te promoten. Die hebben tenslotte al een beroep. Wel: gewoon mensen die met beide benen op de grond staan en niet pretenderen alles te weten van het sociale web. Gewoon mensen die geleerd hebben hoe ze de effectiviteit van een kanaal per boodschap kunnen meten, hard of zacht. Die weten hoe je imago inzichtelijk maakt en impact van negatieve kritieken. Die de doelgroep in kaart kunnen brengen. En ja, dat gaat allemaal voor een heel groot deel over cijfertjes, daar heet het marketingcommunicatie en bedrijfskunde voor. Tenslotte gaat het bij bedrijven nou eenmaal om geld, onder de streep, dat kun je ze niet kwalijk nemen. Dus ook de impact van het inzetten van Social Media gaat om cijfers uiteindelijk. En zelfs imago is in cijfers uit te drukken en een goede marketeer die weet dat. Als je maar goed genoeg doorrekent. Voor iedereen die Social Media gebruikt als leuke deel- en chatbox zal dit gewoonweg niet on-top-of-mind liggen. Maar newsflash: ieder communicatiemiddel was eerst voor de lieve blije consumenten om hun leven makkelijker en leuker te maken. De huidige tools gaan hetzelfde proces door. Claimen dat het maar gezellig van de consument moet blijven is helaas een utopie, waar consumenten zijn zullen ook altijd bedrijven zijn die de consumenten aldaar willen bereiken. Punt.
Dit is hoe ik erover denk, tegen de materie aankijk. Ik heb intussen wel gemerkt dat meer mensen er zo over denken. De reden dat ik dit schrijf, is dat ik zo graag wil dat iedereen gewoon eens nuchterder gaat nadenken over het hele social media. Dus niet om Slijterijmeisje weer eens in de weg te zitten (dit is dus ook geen persoonlijke aanval), gewoon om uit proberen te leggen het maar eens klaar moet zijn met alle gekheid in de markt op dit vlak. We willen allemaal zo graag dat social media iets speciaals is, wake up, dat is het niet. Nee, echt niet.