Behavior design: van slimme gebouwen via IKEA-hacking naar gezonde medewerkers

Verslag van de eerste Behavior Design Meetup

Afgelopen donderdag vond de eerste editie van de Behavior Design Meetup plaats. Somehow organiseert deze serie meetups samen met Info.nl/labs. Behavior design is het vakgebied waarbij we gedrag proberen aan te passen door middel van ontwerpbeslissingen. Met de opkomst van draagbare technologie en sensoren is dit actueler dan ooit. In een wereld waarin steeds meer data wordt opgevangen van gedrag, is het interessant hoe hier mee om te gaan. Behavior design is daarin een geëigend middel.

Dit verslag heb ik samen geschreven met Iskander Smit, strategy director bij Info.nl.

Gewenst gedrag

We denken daarbij overigens dat het niet gaat over het beïnvloeden van mensen om dingen te doen die ze eigenlijk niet willen, maar juist gewenst gedrag te versterken en via het toepassen van de kracht van design de steeds complexere wereld te kunnen doorgronden. Wat ons betreft gaat het dus verder dan het bereiken van een kortstondig doel, goed design creëert betekenis.

Het vakgebied behavior design zit op het snijvlak van psychologie, technologie en design. Vanuit dit perspectief proberen we diverse sprekers bij elkaar te zoeken zodat verschillende vakgebieden van elkaar kunnen leren. We zoeken naar een mix van praktische verhalen en wetenschappelijke studies. Op de eerste meetup spraken Hayley Hung van de TU Delft, Mikael Berryman van Ikea en Erik Damen van PAM.

Slimme gebouwen

Hayley Hung onderzoekt hoe we sociaal gedrag kunnen begrijpen met technologie. Ze laat zien hoe bewegingssensoren en cameratechnologie worden ingezet om gedrag van een groep te analyseren. Hierbij kijkt ze vooral hoe ze gedrag en personen kan identificeren door naar lichaamsbeweging te kijken in plaats van naar gezichten. Ze laat zien dat we veel voorspelbaar gedrag hebben. In haar voorbeeld zien we hoe vrouwen bij een date-gesprek laten zien dat ze in een man geïnteresseerd zijn en hoe te analyseren is wie in de groep het woord heeft. Dit alles gemeten door een mix van camera's en bewegingssensoren.

De volgende stap is het inzetten van deze technologie om sociaal gedrag niet alleen te meten, maar ook te beïnvloeden. Als Haley in de discussie gevraagd wordt naar het meest interessante gebied voor de toekomst, geeft ze aan dat dit zich afspeelt op het gebied van gebouwen en omgevingen. Slimme gebouwen die weten wie er binnen is, wat de relatie tussen deze mensen is daarop kan reageren.

Het verhaal van Hayley liet zien hoeveel kennis uit het observeren en verwerken van gedragsdata kan worden gehaald. Voor designers een bron van inspiratie. Een interessante vraag is daarbij wat de invloed op het gedrag is als de inzichten worden gebruikt en er een loop wordt ingebracht.

The fluid home

De tweede spreker is Mikael Berryman uit Zweden. Hij is al jong zijn carrière bij IKEA in Zweden gestart en heeft inmiddels als standplaats het innovatiecentrum van IKEA in Delft, waar hij werkt als interior design specialist. Hij spreekt over macro- en microtrends in en om ons huis.

Over de toenemende verstedelijking zegt hij dat een gevolg hiervan is dat we steeds kleiner en compacter gaan wonen. Woningen bestonden voorheen uit verschillende compartimenten voor slapen, koken en leven. Dit smelt steeds meer samen, vooral in steden. Tegelijkertijd neemt de drang naar individualisering toe, ook in huis waarbij we willen personaliseren. Mikael noemt dit de 'fluid home'.

Inmiddels is ook de generatie die zijn hele leven met schermen geleefd heeft op de leeftijd dat ze op zichzelf gaan wonen. Belangrijkste kenmerk: een groot deel van wat ze weten en ervaren komt tot ze door een interface. Leefomgevingen zullen hier op in moeten spelen.

Mikael stipt ook de vergrijzing aan. In 2050 zijn er 2 miljard mensen op aarde boven de 60 jaar. Ze zijn gezond en hebben geld en tijd. Ze zijn opgegroeid met het modernisme en gewend aan vernieuwing. Sommige beginnen hun leven opnieuw te leven. Dit gaat een grote impact hebben op hoe de maatschappij eruit ziet.

Als laatste gaat hij in op routine en rituelen. Hoe gaan we in het huis om met de producten die er staan en welke actoren hebben daar invloed op. Als voorbeeld haalt hij de slaapkamerstoel aan.

Vrijwel altijd staat er in winkels zoals IKEA een stoel in de slaapkamer en de meeste mensen hebben thuis ook een stoel in de slaapkamer. Maar als je vraagt wie van de mensen er wel eens in zit, is dat bijna niemand. Deze stoel wordt voornamelijk gebruikt voor kleding. Waarom staat die stoel dan in de slaapkamer?

Een van de interessante ontwikkelingen die Mikael schetst, is de verhouding tussen IKEA als merk en leverancier enerzijds en de consument anderzijds. Hij gelooft erg in co-design als toekomstig model om de consument meer te betrekken. Een kleine stap natuurlijk van het zelf in elkaar zetten naar het ook zelf afmaken van het ontwerp. Toch is dit binnen de organisatie van IKEA nog steeds een lastig concept. Je kunt je echter voorstellen hoe in dit proces van co-design gedrag vertalen naar de producten interessant wordt. Het is interessant om te zien of een concept als hacking IKEA – een website gericht op het aanpassen en op andere manieren hergebruiken van IKEA-producten – een onderdeel gaat worden van het winkelconcept.

Bewegingstechnologiepionier

De laatste spreker is Erik Damen van PAM. De van oorsprong natuurkundige en pionier op gebied van bewegingstechnologie deelt lessen die hij geleerd heeft in de afgelopen jaren. Inmiddels kennen we sensoren als de FitBit en Nike Fuelband, maar Erik is al meer dan 10 jaar bezig met zogenaamde digital activity monitors. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het product als voorbeeld wordt gebruikt in de verhalen van BJ Fogg, wat ons betreft een van de inspirators van deze meetup-serie.

De lessen van Erik op het gebied van draagbare sensoren wat wel en niet werkt.

1. Begin een incentive program. Zijn trackers worden veel ingezet door Amerikaanse bedrijven om hun werknemers gezonder te houden. Een incentive is in dit geval een bonus aan het einde van het jaar.
2. Begin een community program. Maak een groep verantwoordelijk voor een resultaat. Bijvoorbeeld een team van vijf, dit zorgt er voor dat mensen elkaar aan blijven sporen.
3. Zorg voor (human) coaching. Persoonlijke coaching is duur, maar een van de meest effectieve manieren om mensen te blijven motiveren door te gaan.

Daarbij is het belangrijk te beseffen dat het combineren van de drie elementen veel extra waarde oplevert, of zelfs onontbeerlijk is. Interessant om te zien hoe het bedrijf inmiddels een berg aan data heeft verzameld waar veel uit te leren is over gedrag van mensen. Kleine conclusies heeft hij al getrokken, bijvoorbeeld dat Nederlanders veel moeilijker te motiveren zijn door competitie dan Amerikanen; niet verrassend, wel mooi om bevestigd te zien. Benieuwd of de volgende fase van PAM deze data gaat benutten.

Volgende meetup

Kortom, een eerste leuke meetup met interessante inzichten, leuke discussies en diverse sprekers. Dat bleek ook uit de reacties van het behoorlijk gemengde publiek. We denken dat het inderdaad een gebied is waar veel interessante kennis te delen is en gaan door met het initiatief. De volgende meetup is gepland eind november. Houd de meetup-pagina in de gaten voor sprekers en reserveringen.

Credits foto: Dervin Sno (afgebeeld: Mikael Berryman)