Piet Bakker (Hogeschool Utrecht): “Kranten moeten een nieuw product ontwikkelen, geen beter product”

2 juli 2012, 09:07

Piet Bakker werkte lange tijd voor gratis kranten, is praktiserend journalist en geeft les aan de Hogeschool Utrecht. Ook houdt hij op een blog doorlopend de oplagecijfers van alle kranten bij, zowel uit het binnen- als het buitenland. Hij analyseert deze cijfers en haalt de trends eruit. In een digitaliserende wereld waarin krantenkennis langzaam maar zeker verdwijnt doet datajournalist avant la lettre Piet Bakker in deze aflevering van Top Names van Fast Moving Targets zijn licht schijnen over de status quo van de fysieke krant.

De krant is ongelofelijk stabiel

Hoe het staat het met de krant? Volgens Bakker niet zo slecht als we denken: “Uit de laatste cijfers kunnen we concluderen dat de krant ongelofelijk stabiel is. Al vijf à zeven jaar verliezen de kranten zo’n drie procent aan betaalde oplage.”

Je zou kunnen zeggen dat dat dramatisch is, maar aan de andere kant is dat lang zo slecht nog niet voor een medium dat vroeger een monopolie had en zich nu in een hevig concurrende positie bevindt. Drie procent is volgens Bakker heel beheersbaar, en met een klein beetje digitale inspanning kan de krant deze daling gemakkelijk inhalen.

Te groot denken heeft kranten parten gespeeld

Maar dat digitaal inhalen is tot op heden nog niet gelukt. Niet omdat kranten niet innovatief geweest zijn, maar omdat ze op een verkeerde manier innovatief geweest zijn. Bakker: “Kranten hebben het idee dat ze online dezelfde kwaliteit moeten leveren als offline. Daarom gaven ze vanaf het begin onvoorzichtig veel geld uit aan grote projecten als websites of de aankoop van televisiestations. Dat in het groot denken en bijvoorbeeld Marktplaats of nu.nl laten liggen, dat heeft kranten parten gespeeld.”

90% is genoeg

Digitaal biedt wel degelijk mogelijkheden, maar die liggen met name in lichte, slimme en eenvoudige projecten. Bakker legt uit: “Kranten kunnen het beste op een goedkope en slimme manier met een beperkt budget en binnen een beperkte periode veel kleine digitale dingen doen, en dan hopen dat er goede tussen zit. En dus niet een website maken met hetzelfde kwaliteitsniveau als een fysiek blad. 90% van de kwaliteit is voor online lezers goed genoeg. Zij zijn niet hetzelfde soort lezer als lezers van kranten; ze zijn sneller weg en hebben een minder hechte band met een medium. Dat scheelt maar zo die laatste en duurste 10% investering.”

Geen beter, maar een nieuw product

De opvatting dat innovatie gelijk staat aan het verbeteren van een product is volgens Bakker onjuist: “Het gaat juist om het maken van een nieuw product dat lichter, eenvoudiger, goedkoper en misschien wel slechter is dan je oude product. Maar met een beter product werf je vrijwel geen nieuwe klanten, en dat doe je met een nieuw product wél.”

Dat houdt echter niet in dat in de toekomst met digitaal hetzelfde verdiend kan worden als met papier. Bakker: “De krant zal meer en meer een nicheproduct worden, ook digitaal. Het wordt niet meer zoals het was; de krant heeft haar monopoliepositie verloren.”

Erwin Blom (Wormer, 1961) is voormalig hoofd van de afdeling Digitaal van de VPRO en mede-oprichter van The Crowds, een bedrijf dat zich specialiseert in ’social media’ en 'Fast Moving Targets', een platform over innovatie op het gebied van media, technologie en communicatie.

Categorie
Tags

1 Reactie

    Roy

    Nieuwe producten in de zin van positionering (NRC-Next) of juist meer in (digitale) productontwikkeling als Groupon?


    2 juli 2012 om 10:54

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!