Wat zijn volgens consumenten zelf de belangrijkste huidige en opkomende trends?

14 november 2003, 13:06

Van consensus via verharding naar humanisering Volgens een ruime meerderheid van de ondervraagden is er een duidelijke maatschappelijke beweging die zich losweekt van ‘harmonie en consensus’ en richting ‘verharding en conflict’ beweegt (60%).

Volgens een idealistische eenderde is verharding en conflict echter nooit een trend geweest en zal dat het ook nooit worden. Tegelijkertijd is er naast deze maatschappelijke verharding een humanere trend aan het ontwikkelen: Volgens 52 procent is het sociaal maatschappelijk bewustzijn, het ‘oog hebben voor de medemens’ op dit moment een van de belangrijkste trends. Ook deze trend kent zijn tegenstanders: een pessimistischer 34 procent is van mening dat deze ‘verhumanisering’ juist aan het verdwijnen is.

Groepsvorming Wellicht gedwongen door de vervaging van de maatschappelijke consensus en het harmoniemodel, of juist gedreven door de sterke behoefte aan vermenselijking gaat men zich steeds meer in ‘groepjes’ organiseren. Groepsvorming, het vormen van afgebakende culturele of sociale subgroepjes, is volgens een groot aantal ondervraagden een trend die voorlopig blijft (40%) en is volgens eenvijfde van alle ondervraagde mannen (21%) een nieuwe trend die steeds sterker op zal komen (tegen 9% van de vrouwen). Het gezin blijft voor veel mensen als belangrijke subgroep bestaan (47%). Voor 39% echter geldt dat ‘vrienden’ het gezin steeds meer als groep zullen vervangen.

Liever een sterke man dan een ideaal In het verlengde van zowel humanisering als maatschappelijke verharding zullen personen steeds belangrijker worden dan begrippen en idee?n. Volgens 54 procent is dit een belangrijke trend. Misschien niet verwonderlijk dat ‘human interest’ krant De Telegraaf de komende tijd dan ook volgens 26 procent het meest toonaangevende dagblad zal zijn. Daarna noemt men de Metro en de Spits (samen16%) en digitale kranten (15%).

Spierballen De meest trendsettende politici de komende tijd komen volgens het panel uit het linkse kamp. Geen van de ondervraagden heeft het over de politieke idealen van deze politici, maar ze dichten hun wel bepaalde karaktereigenschappen toe. Dit zijn vooral: ‘betrouwbaarheid, eerlijkheid en duidelijkheid’. Wouter Bos (PvdA) zal de komende tijd de meest toonaangevende Nederlandse politicus zijn (18%), gevolgd door Jan Marijnissen (SP) en Femke Halsema (Groen Links) (respectievelijk 9% en 8%). Minister President Jan Peter Balkenende zal slechts volgens 7,5% toonaangevend zijn. Buitenlandse politici zoals Bush (4%), Blair (0,5%) en Berlusconi (0,5%) en hun politieke idealen verbleken in toonaangevendheid bij de rijzende ster van de kersverse politicus Schwarzenegger, die men vooralsnog alleen van zijn heldendaden en de taal van zijn spieren op het witte doek kent (15% zegt dat hij een toonaangevend politicus zal zijn).

Vaderfiguur Vermenselijking heeft zijn keerzijde. Het Koningshuis zal (door de aanhoudende vermenselijking van hen in de media) volgens het merendeel van de ondervraagden steeds minder aanzien krijgen (69%). Het vaderschap van Willem Alexander kan in de redding van het imago van het Koningshuis een cruciale rol spelen: ‘Omdat hij binnenkort vader gaat worden zal hij voor veel mensen een voorbeeldfunctie zijn.’ 11% van de ondervraagden zegt dat Willem Alexander de komende tijd de meest toonaangevende politicus/hoogwaardigheidsbekleder zal zijn. Slechts 3% verkiest Beatrix als trendsetter. Bezinning in geest en materie In sobere tijden lijkt het serieus met je leven bezig zijn belangrijker dan het hedonistischer ‘pleziertjeshoppen’ dat tijden van overvloed kenmerkt. Volgens het merendeel van de ondervraagden is er een belangrijke trendverandering bezig: van het doen waar je zin in hebt naar bezinning en planning (60%). In het verlengde hiervan bezint zich men ook over zijn uitgavenpatroon. Je afzetten tegen luxe is niet hip meer, het is noodzakelijk geworden en wordt daardoor normaal gevonden. Niet zo lang geleden schaamde je je als de visite per ongeluk ontdekte dat je voorraadkast vol met Aldi-produkten stond, nu is het niet helemaal normaal als je voorraadkast ‘per ongeluk’ vol Albert Heijn producten staat. Het is zelfs niet ‘camp’ meer als je trots met je rode Dirktas door de stad loopt, het is puur een algemeen symbool geworden waarmee je duidelijk maakt dat je, net als de rest van Nederland, je gezond verstand bent gaan gebruiken als het om boodschappen doen gaat: ‘Mensen gaan steeds bewuster kopen, omdat de Nederlandse economie mensen noopt om zuiniger met de euro om te gaan’ De Aldi en Lidl hebben met respectievelijk 21 procent en 18 procent de Dirk van den Broek (11%) als meest trendsettende supermarkt van zijn troon verstoten. En ook een oude, bijna vergeten, naam wordt afgestoft en beschikt daarom volgens sommigen als enige nog over hipheidspotentieel: ‘De Jumbo is zeer goedkoop en niemand kent hem meer.’ Albert Heijn zal naast de Aldi en Lidl volgens consumenten wel een van de belangrijkste trendsetters blijven (20% zegt dat Albert Heijn trendsetter zal zijn): ‘Iedereen zal steeds de bewegingen van de Albert Heijn in de gaten houden en er zo nodig op inspringen.’

Betekenis versus imago Versobering en bezinning vertaalt zich ook in de keuze van producten zelf. 54 procent van de ondervraagden beschrijft de volgende trend: ‘Terug naar de kern van het product: een verplaatsing van belevenis naar de betekenis van een product’. ‘Gecre?erde imago’s’ doen er minder toe, bewezen betrouwbaarheid wordt belangrijker. In plaats van het aanschaffen van een merk om onderdeel te worden van een ‘grotere’ merkbelevenis (zoals bijvoorbeeld een Nike event), schaft men een product nu puur aan vanwege zijn praktische nut. Merken die volgens het panel trendsettend zullen zijn, zijn dan ook merken die zich al in het verleden in kwaliteit en innovatief vermogen bewezen hebben: men wil betrouwbaar waar voor zijn geld. Genoemd worden vooral gevestigde merken als Philips en Nokia: ‘Nokia blijft beeldbepalend in de telefoonmarkt, blijft nieuwe ontwikkelingen volgen, eigen producten innoveren en is zeer gebruikersvriendelijk voor jong en oud’. Ook het oude vertrouwde Coca Cola zal toonaangevend blijven: ‘Een van de meest gedronken dranken, waarom zou dat veranderen?’ Maar ook de huidige Breezertrend blijft nog een tijdje voortbestaan: ‘Komt steeds met nieuwe smaken en dat bevalt de jeugd wel’ Een nieuwkomer lijkt toonaangevend te kunnen worden door in te spelen op de maatschappelijke trends: ‘Orange zal toonaangevend zijn, omdat deze een hele sterke en sociale reclame heeft gestart. Dat zal aanspreken omdat sociaal weer belangrijk wordt, met al dat geweld en a-sociale gedoe van tegenwoordig’.

Hedonisme lonkt in de verte? Het is de vraag hoe snel de tegentrend van deze versobering en bezinning zich ontwikkelt. Historisch gezien blijkt ook in tijden van schaarste excessen (zij het beperkte) ruimte te zijn voor excessen van hedonisme: ongepaste ‘explosies van luxe en plezier’ die zich met hun verleidelijke escapisme afzetten tegen het gezond verstand. Tijdens algehele drooglegging ontstaat niet voor niets een natuurlijke behoefte aan dronkenschap.

De consument voorspelt:

‘Door de recessie denk ik dat mensen meer terugvallen op basiswaarden, meer zullen waarderen wat ze hebben, zich meer bewust zijn van luxe. Bewuster kopen, bewuster zijn van wat je hebt’

‘Traditionele bakkers en slagers zullen ‘in’ raken. Je zult indruk maken op je vrienden door te vertellen dat je je producten echt vers koopt, dus niet bij een supermarkt’ ‘Er komt betaalbare glamour (om de recessie te camoufleren)’

Opkomst winkel met lage prijzen, hoge -kwaliteit . Toenemende exclusiviteit van gadgets (telefoons met camera, sleutelhangers met licht, etc)

‘Vernieuwing zal komen uit de Oostbloklanden en andere tweede wereld landen’

‘Er is een soort Amerikanisering, waarbij het plaatje, de persoon, zijn vlotte babbel, steeds belangrijker wordt dan de partij die daarachter gaat’

‘Huiselijkheid en je ‘eerste kring’ wordt belangrijker (vrienden, familie, klaslokaal). Meer openheid, minder bekrompenheid. Persoonlijke relaties worden belangrijker dan carri?re’

‘Haat is groter aan het worden dan respect of liefde. Mensen gaan zich steeds meer afzetten tegen hun omgeving, er treedt verharding op, steeds minder solidariteit, ieder voor zich’

Naar welk land zullen we de komende tijd het meest kijken met betrekking tot trends? 1. VS 49% 2. Japan, 10% 3. Nederland, 10% 4. UK 7% 5. Itali? 5%

Wie zijn volgens jou de belangrijkste trendsetters? 1. Jongeren, die doen lekker wat ze willen en ouderen hobbelen daar achter aan (25%) 2. en 3. Marketeers, die steeds weer wat nieuws bedenken en popsterren (beide 17%) 4. Mijn eigen vrienden of vriendinnen (11%) 5. BN-ers (10%)

Bron: Eye.nl

Alex Stil
CEO bij Reddion

Categorie
Tags

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!