Martijn Arets

In de tsunami aan discussies die opspelen rondom vakantieverhuur-website Airbnb was daar op 21 september ineens een opmerkelijk bericht. In een brief aan de Amerikaanse beurswaakhond SEC deelde medeoprichter Brian Chesky zijn visie dat 'twenty-first century' bedrijven alleen succesvol kunnen zijn wanneer de belangen van de stakeholders op één lijn liggen. Vervolgens onthult hij zijn ambitie om de rol van de verhuurders op het platform te belonen met aandeelhouderschap, zodat ook zij kunnen profiteren van een succesvolle beursgang. Los van de vraag of dit onderdeel is van een uitgekiend marketingoffensief of dat Chesky & Co oprechte intenties tonen, heeft hij hiermee in elk geval de deur opengezet voor een discussie over een nieuwe generatie klus- en deeleconomieplatformen.

Na de deeleconomie zit de kluseconomie, de ‘Airbnb voor arbeid’ met platformen als Deliveroo, Helpling en Uber, in de lift. In de Verenigde Staten loopt de groei van de kluseconomie (gig economy), met klusjes als taxiritjes, fietskoeriers, online vertaalwerk en ‘local home services’ als schoonmaak, oppas en uitlaatservice, voor op Europa. Platformen als Uber, Deliveroo en Helpling verlagen met slimme technologie en algoritmen de drempels voor consumenten om eenvoudig en goedkoop dienstverlening in te kopen. Ideaal voor de eindgebruiker, maar hoe zit het met de arbeider die de arbeid levert? Op Marketingfacts verschenen eerder artikelen met vragen over de 'eerlijkheid' van de huidige platformen. In dit stuk een mogelijk antwoord.

De regels aan je laars lappen en intussen keihard groeien, dat klinkt niet bepaald als een lang houdbare formule. En juist dat is wat Silicon Valley-lievelingen als Airbnb ook beginnen in te zien.

Als ondernemer kijk je vooruit, maar ook terug. Om te leren en te analyseren wat er is gebeurd en hier jouw strategie op aan te passen. Als ondernemers achteruit kijken, waarom doen experts dat dan eigenlijk bijna nooit? Ik ga de uitdaging aan en blik terug op mijn ‘5 voorspellingen voor de deeleconomie in 2016’

Het platform AirDnD, waarop hobbykoks etentjes bij hen thuis aanbieden, ligt onder vuur. Traditionele horeca willen dat voor thuiskoks dezelfde regels gaan gelden als voor 'professionele' keukens. Volgens mij wordt hier een verkeerde discussie gevoerd.

Hoe belangrijk mag online reputatie zijn? Op internet maken steeds meer mensen gebruik van marktplaatsen waar zij met vreemden transacties aangaan. Zo kun je je huis verhuren via Airbnb, instappen bij een particuliere chauffeur via Uber of investeren in een toffe gadget op Kickstarter. Dat is best spannend, want je weet dus niet van te voren of je iemand kunt vertrouwen. In de loop der tijd hebben deze marktplaatsen talloze oplossingen bedacht om vertrouwen te wekken.

Steeds meer slimme ondernemers maken slim gebruik van nieuwe technologie en kunnen daardoor spectaculair groeien. Voorbeelden zijn AirbBnb, Uber, Kickstarter en Marktplaats. Deze organisaties zijn in staat een groeicurve te laten zien die exponentieel is, dankzij de integrale toepassing van onder andere community's, big data, slimme algoritmes en nieuwe technologieën. Zij worden geprezen om hun innovatiekracht en de manier waarop ze de gevestigde orde wakker schudden. Door anderen te faciliteren hun huis te verhuren, verwerkt Airbnb bijvoorbeeld meer transacties dan enig hotelketen ooit zou kunnen. Door deze faciliterende rol op te pakken, maken dit soort organisaties een groei door waar een kromgetrokken hockeystick niet tegenop kan. Maar is dit een gezonde groei? En ten koste van wat wordt deze groei gerealiseerd? En is dit een nieuwe vraag? In dit stuk mijn eerste vraagtekens. Of in ieder geval een aanzet voor een discussie.

Mijn auto verhuur ik via SnappCar, lifters neem ik mee via BlaBlaCar, mijn camerastatief leen ik uit via Peerby en een appartement in Kopenhagen huur ik via Airbnb. Ik leer nieuwe mensen kennen, heb via een paar apps toegang tot oneindig veel resources (als de zon schijnt heb ik binnen no time een boot of een cabrio) en haal waarde uit middelen die anders toch stof staan te happen. Als believer in - en ambassadeur van - de deeleconomie zie ik enorm veel voordelen en kansen. Toch is het belangrijk om tussen het hallelujagezang ook kritisch te blijven. Er moet nog wel het een en ander gebeuren om de deeleconomie ook op lange termijn houdbaar te maken. In het tweede deel van de serie ‘kritische blik op de deeleconomie’ stel ik de vraag: "Is alles delen voor geld wel zo'n goed plan?".

Vandaag kopte nrc.next op de pakkende voorpagina: "Deeleconomie = steeleconomie". In het stuk (betaalmuur; ook betaald leesbaar via Blendle) gaat schrijver en ex-nrc.next-columnist Arjen van Veelen in op de idealistische schijn die rondom de deeleconomie hangt en de vette strijkstok van partijen als Airbnb en Uber. Tijd voor een verdieping.