Positionering

Wie zich als merk wil onderscheiden van de massa is geïnteresseerd in hoe je zo’n onderscheidende positie bereikt. Daar zijn verschillende methoden voor. De volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Commerciële Communicatie (SWOCC) sterkste methoden voor positionering, gebundeld en toegelicht in een jubileumboek, worden hieronder in perspectief geplaatst.

Mariëlle Rooswinkel (Karwei), Rik Ledder (TBWA\Neboko) en Marc van Eck (New Growth Strategies) over de nieuwe marketingformule van de bouwmarktketen: klussen & inrichten. Voor man én vrouw.

In de afgelopen maanden waren we toeschouwers van een grote en plotselinge verandering in de samenleving, van een gezondheidscrisis tot een financiële en sociale crisis. Sindsdien is de grote vraag: hoe gaat de toekomst eruit zien, wat is het ‘nieuwe normaal’ en hoe kunnen we een economie bouwen op nieuwe en sterk veranderende (omgangs)regels? Het antwoord ligt in weerbaarheid en veerkracht, of in het Engels: resilience.

Iedere week bespreek ik op Marketingfacts een praktische vraag over merkbouwen. Merkbouwen wordt vaak gezien als communicatie. Maar je merk gaat vooral om wat je doet. Daarom ditmaal: hoe maak je de propositie van je merk scherp? Deze vraag is relevanter dan ooit. Door de coronacrisis veranderen veel klanten hun gedrag. Ze werken thuis in plaats van op het werk, gaan in Nederland op vakantie in plaats van in Spanje en hebben plotseling minder te besteden in plaats van meer. Dit betekent dat jouw propositie ook fundamenteel kan veranderen. Ik leg je uit hoe je hierop in kunt spelen.

Wekelijks behandel ik op Marketingfacts een primaire merkvraag. Dit is nummer 9: onze samenleving polariseert en de spanning neemt daardoor toe. Dat is heftig en onwenselijk. Desondanks zijn polarisatie en spanning voor merken juist belangrijk. Waarom is dat zo?

Iedere week probeer ik een basale, maar belangrijke vraag rond merkbouwen te beantwoorden. De vierde vraag gaat over positioneren. Want denk je aan merkstrategen, dan denk je aan positioneren. Maar waarom is positioneren eigenlijk belangrijk? 

De Nederlandse detailhandel staat aan de vooravond van een revolutie. De komst van Amazon leidt tot een kaalslag, zeggen deskundigen. Bedrijven knijpen ‘m, webshops als Wehkamp, Coolblue en Bol.com, maar zeker ook fysieke winkels. In juli zal Amazon met zijn koopjesfestijn voor abonnees genaamd Prime Day écht gaan uitpakken. Dat wordt een mokerslag. Hoe ben je als retailer daar tegen opgewassen? Met daarbij de kernvraag: wat onderscheidt succesvolle ondernemingen?  

Een marktgerichte merkportfolio is niet altijd een goed idee, weet merkspecialist Onno Maathuis. Organisaties die hun merkportfoliostrategie willen updaten, moeten niet alleen rekening houden met (veranderende) markten, maar ook met organisatie- en cultuurontwikkeling.

Dit najaar liep de agenda vol met vakbijeenkomsten, heel vaak over purpose. Het valt op dat het daar vooral gaat over hoe je purpose implementeert. Het draait volgens de meeste sprekers allemaal om de geloofwaardigheid van je purpose. Maar is dat voldoende om met een positionering op een maatschappelijk of sociaal doel succesvol te zijn? Het boerenprotest laat zien dat daar meer voor nodig is.

Ze worden vaak in één adem genoemd: een positionering en een propositie. Voor de één een beetje muggenzifterij uit de krochten van de marketingstrategie, voor een ander zo ongeveer het uitgangspunt van marketing. Het is ook een van de weinige marketingkwesties waarover professoren Byron Sharp en Mark Ritson van mening verschillen. Marc Westeneng van Flowresulting is specialist op het gebied van propositie-ontwikkeling, customer experience en prijsstrategie. Hij stelt dat het bouwen van een marketingpropositie topsport is. 

Positioneren. Marcel Aalders, zelfstandig marketingadviseur, ook wel (interim-)manager, maar vooral gekend als marketing-eindbaas van een indrukwekkende rij familiebedrijven, retailers, corporates en vooral financials, maakte er onverkort zijn ding van. Het vinden, claimen, ontwikkelen en verdedigen van een plek onder de zon. Jouw plek. Een vraaggesprek over positioneren dus, waar volgens hem echt élke marketeer mee aan de slag moet. En jaja, dat kún je leren: "Ik hou erg van merken die een mentaliteit claimen."

Coöperatie VGZ stelt zich tot doel te werken aan een gezonder Nederland. De coöperatie heeft bijna 2000 medewerkers en voert zorgverzekeringen uit voor negen verschillende merken waaronder VGZ, Univé, Zekur en IZZ. Met zijn merkenportfolio verzekert VGZ vier miljoen mensen. De organisatie heeft geen winstoogmerk en is de op één na grootste zorgverzekeraar in Nederland. Hoe beheer je zo’n complex merkenlandschap? Welke trends hebben invloed op het merk en welke rol speelt een heldere company purpose bij het succes van een merk binnen de verzekeringsbranche? Evelyn Borgsteijn is directeur Corporate Affairs bij VGZ: "Je zou kunnen stellen dat we wat betreft merkarchitectuur een 'house of brands' zijn"

Vandaag nog die nieuwe advertentie live, of eerst aan de slag met je marketingstrategie zodat die advertentie dadelijk effectiever is... Wat doe jij? Een dilemma waar veel ondernemers en marketeers mee worstelen. In andere vakgebieden weten we dit blind in een logische volgorde te plaatsen. Je begint niet aan een project zonder een projectplanning. En je begint niet aan de verkoop van een product zonder helder te hebben wat het je klant oplevert. Op marketinggebied ligt dit anders. Vaak zetten ondernemers en marketeers uitingen live, voordat ze hebben nagedacht over positionering en onderscheidend vermogen. Het lijkt misschien ingewikkeld of overbodig, maar door een paar vragen voor jezelf te beantwoorden voordat je start, zul je die marketing-euro’s effectiever en efficiënter investeren.

Marc van Eck schreef een half plankje marketingboeken, waarvan een aantal ook echt als succesvol mag worden aangemerkt. 'Business Plan op 1 A4' stond maandenlang op nummer één in de top honderd van managementboeken – inmiddels zijn er meer dan 35.000 verkocht in Nederland. Zijn boek over internal branding was het eerste en het beste dat in het Nederlands werd geschreven over dit onderwerp. 'Karaktervol positioneren' wordt links en rechts door corporates gebruikt als fundament van herpositioneringstrajecten. 

De relatie tussen marketeers, marketingafdelingen en de creatieve bedrijven waarmee ze werken, levert vaak voer voor discussie, niet het minst onder die bureaus zélf. Sinds de tijd van Don Draper groeiden 'reclamebureaus' uit tot alomvattende communicatie- en strategiefabrieken, vielen vervolgens uiteen in allerlei kleine fabriekjes en nu lijkt er weer sprake van een terugkeer naar de one-stop-shop. Tegelijk groeiden creatieve marketingafdelingen en de nieuwste bedreiging voor 'de bureaus' lijken consultancy's te zijn, die zich op hun pad begeven. Bert Hagendoorn specialiseerde zich vanuit zijn creatieve achtergrond in 'de positionering van creatieve bedrijven': als marketeer dus van marketingbedrijven.