VPRO’s Tegenlicht op zoek naar Wiki’s waarheid
Op de dag dat China de blokkering van de Engelstalige Wikipedia opheft, zond VPRO’s Tegenlicht de documentaire Wiki’s waarheid uit.
In ‘Wiki’s waarheid’ gaat regiseur IJsbrand van Veelen op zoek naar de waarheid van en achter de gratis online encyclopedie Wikipedia. Slechts vijf mensen werken betaald voor Wikipedia, en alle activiteiten worden gefinancierd via donaties en subsidies. De online encyclopedie waar iedereen die dat wil aan kan bijdragen en in kan corrigeren is inmiddels groter dan de gerenommeerde Encyclopaedia Britannica. Aan het woord komen Jimmy Wales (mede-oprichter Wikipedia), Larry Sanger (mede-oprichter maar niet meer betrokken bij Wikipedia, nu Citizendium), Andrew Keen (schrijver van ‘The Cult of the Amateur’), Phoebe Ayers (Wikipediaan in Californië), Ndesanjo Macha (Swahili Wikipedia, digitale activist), Tim O’Reilly (CEO O’Reilly Media en bedenker van de term Web 2.0), Charles Leadbeater (schrijver van ‘We Think’) en Robert McHenry (voormalig hoofdredacteur Encyclopaedia Britannica).
Een interessante documentaire dat niet echt een antwoord geeft, maar wel de voor- en tegenargumenten voor Web 2.0 op een rij zet. De vraag of een kleine groep experts tot betere informatie komt dan de massa blijft onbeantwoord. Ik denk ook niet dat deze vraag ooit sluitend kan worden beantwoord. Want wat is nu eigenlijk waarheid?
Discussie over ‘Wiki’s waarheid’ is ook te vinden op weblogs als Hans on Experience, Kletskous, Netters en Vue Royale.
Oprichter/partner Upstream, Marketingfacts, Arnhem Direct, SportNext, TravelNext, RvT VPRO, Bestuur Luxor Live, social business, onderwijs, fotografie en vader!
Waarheid? Ach, we zien de dingen niet zoals ze zijn, maar zoals we zelf zijn….
Ja, dat gezemel over ‘de waarheid’ vond ik ook een beetje storend. Experts zouden de waarheid in pacht hebben en amateurs niet. Maar ik denk dat iedereen wel eens bij de dokter is geweest en met een verkeerde diagnose weer naar huis is gestuurd. Om maar even een voorbeeld te noemen…
Web 2.0 is een paraplubegrip voor concepten waarbij sprake is van tweerichtingsverkeer, zodat mensen actief kunnen bijdragen aan ‘hun’ wereldwijde web’.
Omdat het doel van Web 2.0 niet het opzetten van een encyclopedie die samengesteld is door het publiek is, vind ik het vreemd dat wordt gesteld dat deze documentaire de voor- en tegenargumenten van Web 2.0 opsomt. Wikipedia is slechts één specifieke verschijningsvorm van Web 2.0, het lijkt me niet eerlijk om een beeld van Web 2.0 te scheppen alleen op basis van de hoogte- en dieptepunten van een Wikipedia.
Zelf heb ik de documentaire (nog) niet gezien, maar ik krijg bij het lezen hiervan een associatie met eerdere pogingen van documentairemakers om bijvoorbeeld Google onder het vergrootglas te leggen.
Keen zegt idd vaak zinnige dingen. Hiij helpt ons internet geloofwaardig te maken.
Ik heb trouwens erg gelachten om de ex-man van Brittanica met zijn kamer vol historie. Een viral waardig.
Ik heb zelf een tijdje rondgelopen in de academische wereld en vind deze discussie over de status van encyclopedieën soms overdreven. Geen enkele wetenschapper kijkt in een encyclopedie in het kader van zijn onderzoek. De laatste stand van het onderzoek vind je in in vakliteratuur. Nog niet eens in boeken, maar eerder in tijdschriften.
Een encyclopedie is eerder een soort handboek voor als je nog niets van een onderwerp weet. Kortom: in de wetenschappelijke wereld wordt een encyclopedie zeker NIET als ‘de waarheid’ gezien. Om precies die reden zijn (lees: vind ik) wetenschappers die Wikipedia afdoen als ‘inherent onwaar’ chauvinistisch, maar dat is een andere discussie 🙂
De grote kracht – en ten opzichte van de Wikipedia ook de achilleshiel – van de Encyclopedia Brittanica is het feit dat er zeer gerenommeerde kenners een eindredactie voeren. Het lijkt me dat de perfecte encyclopedie een mix is van dit sterke punt van wetenschappelijke encyclopedieën, gecombineerd met de ‘wisdom of crowds’ van Wikipedia.
En over ‘de waarheid’: sowieso gebruiken wetenschappers die term niet, want iedereen is geïndoctrineerd volgens het falsificatie criterium van Popper: er is geen waarheid, maar een axioma: slechts iets wat we allemaal voor waar aannemen totdat het tegendeel bewezen is (ook wel bekend als het ‘inductieprobleem’).
Een van de punten die Andrew Keen op de globaliserings lezing naar voren bracht was dat Google en andere web 2.0 organisaties monopolies aan het creeren zijn en of dat nou wel verstandig is. Vanuit dat perspectief verschuift de macht van grote media bedrijven en overheid juist niet naar het volk maar naar de bedrijven die deze platformen onderhouden. We verruilen de ene vendor lockin voor de andere en we raken rechten op onze eigen content ook nog eens kwijt. Daar komt gelukkig ook steeds meer gehoor voor. Data portabiliteit en data control zijn onderwerpen die dat betreft steeds relevanter worden.
Plaxo weet juist rond dit thema een businessmodel neer te zetten. Helaas maken ze een ‘ fout’. Ze creeeren weer een klassieke vendor lockin…
Gerelateerde artikelen
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!