Column: De kracht van reacties

De afgelopen jaren stond de zin van reageren ter discussie. Reinder Rustema schreef voor De Nieuwe Reporter “Krantensites moeten geen reacties toestaan onder artikelen”. Het is te gemakkelijk een quote te scoren op een van de bekende sites, maar het staat als een paal boven water dat de meerderheid van de reacties op nieuwssites niet bijdragen aan de beoogde discussie. Zoals ik al eerder schreef, is de online discussie (grotendeels) slechts een illusie. Hoe breder de website hoe lager de inhoudelijke kwaliteit van de reacties. Enkel gespecificeerde websites slagen er af en toe in inhoudelijke discussies op gang te brengen.

De column van Theo van Vugt van Molblog en Tijdschrift voor Marketing blies die discussie weer nieuw leven in. Het kost veel tijd, en levert inhoudelijk nauwelijks wat op.

Toch is het toestaan van reacties verre van zinloos, zelfs op brede websites als die van RTL Nieuws en Fok. Reageren is namelijk entertainment! Sterker nog; nieuws is entertainment. Het aantal contactmomenten met nieuws is de laatste jaren enorm verhoogd. Denk alleen al aan het aantal nieuwsbulletins op tv. Sinds de opkomst van populaire nieuwssites als Nu.nl kunnen we ons continu op de hoogte stellen en zijn we niet meer afhankelijk van zendende media. Het nut van deze continue nieuwshonger is zeker in twijfel te trekken. Is het echt noodzakelijk om nu, ogenblikkelijk te weten wat er aan de andere kant van de wereld gebeurt, of zou het best een aantal uur kunnen wachten?

Verkiezingen

De enorme aandacht voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn een goed voorbeeld van mijn stelling dat nieuws entertainment is. Want als er iets vooral vermakelijk is, dan is het wel hoe de Amerikanen hun leider kiezen. Met democratie heeft dat weinig te maken. Toch gaat het er bij ons Nederlanders in als koek, met een 5-delige serie over Obama als hoogtepunt.

De Franse, Duitse en Belgische verkiezingen, en zeker voorverkiezingen, krijgen opmerkelijk minder aandacht. Terwijl de gevolgen van deze verkiezingen niet veel minder (waarschijnlijk zelfs meer) impact op ons leven hebben.

Entertainmentfunctie

Reactie en interactie is een heel belangrijk gedeelte van die entertainmentfunctie. Dat we veel naar NU.nl surfen onder werktijd heeft er denk ik mee te maken dat het lekker kletst bij de koffieautomaat. Door te reageren op de website zelf kunnen we onze kennis nu ‘wereldwijd’ etaleren. Zelfs kinderen hebben vaak al een grote behoefte hun opgedane kennis van de wereld aan volwassenen te vertellen. Hier is ook de enorme behoefte aan ‘opmerkelijk’ nieuws aan toe te schrijven.

Filteren

Het moge duidelijk zijn dat reageren, ook al zijn de reacties van bedenkelijk niveau, wel degelijk een functie heeft. Dat neemt niet weg dat een aantal reacties gefilterd moeten worden. Anoniem en gemakkelijk reageren heeft in het verleden scheldpartijen, verwensingen en zelfs doodsbedreigingen tot gevolg gehad. De oplossing daarvan wordt hem te vaak gezocht in het verbieden van anonimiteit. Ik zie er geen gevaar in dat de online identiteit volstrekt verschilt van de ‘offline’ identiteit. Als er maar een identiteit (eenmalig) wordt goedgekeurd. DNR is hier mijns inziens redelijk succesvol in; als je eerste reactie wordt goedgekeurd, kun je daarna blijven reageren zonder moderatie.

Deze zeer beperkte ‘identiteit’ zorgt er toch voor dat een groot gedeelte van de slechtste reacties de website niet bereiken.

Karma fragmenteert

Websites voor een specifieke doelgroep kiezen steeds vaker voor ‘karma-systemen’, waar volgens mij een groot probleem van incest in schuilt. Het karmasysteem zorgt ervoor dat gebruikers bepalen wat de waarde van reacties is. De meeste sites hebben echter meerdere groepen gebruikers, waarvan de meest actieve of de grootste groep bepaalt wat de waarde van reacties is. Met als gevolg dat de andere groepen zich buitengesloten of niet geaccepteerd voelen, waardoor de website en dus de doelgroep fragmenteert.

De kans op een inhoudelijke discussie wordt daarmee veel kleiner.

Twingly

Reinder Rustema stelt een systeem als Twingly voor, waarbij de reacties van alle ‘eigen systemen’ tezamen komen. Onder een Marketingfacts-post zouden dan ook de berichten van bijvoorbeeld DC en Molblog komen. Nadeel (of voordeel) is, dat reageren dan niet meer zo laagdrempelig is. Er zijn momenteel ook een aantal bèta’s beschikbaar van reactiesystemen, die ‘alle’ reacties proberen te bundelen. Onder een Marketingfacts-post zouden dan alle reacties komen te staan die wereldwijd over het onderwerp zijn geschreven op basis van tags. Een interessante ontwikkeling waar wederom een gevaar voor incest in schuilt. De niche in de community zal hoe dan ook onder druk komen te staan. De uitdaging zal zijn om de niches te behouden in je community, om te kunnen blijven groeien.

Resumé

Het niet toestaan van reacties is zelfmoord in een tijdperk waarin nieuws voornamelijk voor entertainment doeleinden wordt gebruikt. Uitgevers moeten publicatie en conversatie in elkaar integreren.