NS moet niet zeuren om Trein App

14 oktober 2008, 07:28

{title}De NS is niet blij met de iPhone App Trein van de informaticastudent Dennis Stevense, meldde o.a. Bright vorige week. Deze App maakt gebruik van de mobiele NS-site, maar toont de informatie op een veel handiger manier dan een gewone browser. Mooi toch, zou je zeggen? Nou, de NS vond van niet. De NS had namelijk, zo verklaarde een woordvoerder ‘geen toestemming gegeven’ voor dit gebruik. ‘Bovendien zijn we zelf bezig met het ontwikkelen van onze eigen iPhone-app.’ Met juridische stappen is ‘nog’ niet gedreigd.

Dit doet denken aan al die rechtszaken over zoekmachines zoals Zoekallehuizen, Gaspedaal of Veilingnotaris, die zich ook baseren op informatie die ze van andere sites scrapen. Maar er is een belangrijk verschil hier: Trein is geen website die de informatie herpubliceert, maar een speciale webbrowser die eigenlijk maar één site aankan maar wel heel mooi. Kan de NS hier iets aan doen? En moeten ze dat wel doen?

Op feiten heb je geen auteursrecht, en de vertrektijden van treinen zijn feiten. Dus er is werkelijk niets mis met het melden van hoe laat de trein vertrekt naar een bepaalde bestemming. Maar naast auteursrecht is er ook nog het databankenrecht: een verzameling feiten is beschermd als het veel tijd, geld of moeite kostte om deze te op te bouwen en aan te bieden als doorzoekbare databank. Dit recht is eind jaren negentig ingevoerd met als expliciet doel te zorgen dat producenten van databanken konden optreden tegen anderen die die databank zomaar hergebruikten. In tegenstelling tot auteursrecht, merken of octrooien zit daar geen hoger doel achter, zoals het stimuleren van innovatie of creativiteit, maar een puur financieel doel. De bouwer van een databank moet geld kunnen verdienen met die databank.

In 2004 heeft het Europese Hof daar wel een harde grens bij gesteld: je moet hebben geïnvesteerd in die databank zelf. Veel databanken zijn eigenlijk niet meer dan een bijproduct van iets anders. Het telefoonboek is een bijproduct van de klantenadministratie van een telecombedrijf – en het spoorboekje een bijproduct van de dienstregeling. Daar zit dus geen databankenrecht op. Het is dus toegestaan om die gegevens te hergebruiken. De NS begeeft zich dan ook op juridisch glad ijs (juridisch gladde rails?) door te stellen dat er een ‘licentie’ nodig is. Licentie op wat?

Belangrijker vind ik echter de vraag waar de NS zich druk om maakt. Is het nu werkelijk zo erg dat iPhone-gebruikers op een handiger manier de NS-site kunnen bezoeken? Er is geen sprake van een concurrerende site zoals bij al die huizenzoekmachines die elkaars advertenties overnemen. Op de NS site staan ook geen advertenties die onzichtbaar worden via deze App. Dus wat is nu eigenlijk het probleem?

(Ironisch genoeg typ ik dit trouwens in de trein.)

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, blogger en partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Sinds 2001 beheert hij de site Iusmentis.com met meer dan 350 artikelen over internetrecht.

Categorie
Tags

24 Reacties

    Bart

    Tja.. Ik blijf me altijd afvragen waarom de NS in dit geval niet juist de informatie beschikbaar stelt om met de applicatie gelijk kaartjes voor de trein te verkopen. Betaling via je telefoon, met een kleine marge voor Dennis Stevense. Gewoon om hem te bedanken voor de moeite.

    Want, hallo NS, hier is iemand die jullie dienst evangeliseert. En daarmee meer impact heeft dan jullie zelf. Jullie verdienen geld met het verkopen van TREINKAARTJES. Misschien is het een idee om jullie evangelist te ondersteunen, zodat jullie meer TREINKAARTJES verkopen? Of past dat niet in jullie marketing-strategie?


    14 oktober 2008 om 08:18
    ArnoudEngelfriet

    @Mark: al mijn artikelen zijn Creative Commons, dus ga je gang. Wel graag mijn naam goed spellen bij de publicatie, en verwijzen naar de bron waar je ze gevonden hebt. Wijzigingen moet je ook als CC beschikbaar stellen.


    14 oktober 2008 om 08:25
    Matthijn

    De organisatie NS laat zich hier van zijn ouderwetse en verzuilde kant zien. Jammer, de wereld eromheen is drastisch veranderd. De NS zou juist moeten toejuichen dat iemand dit initiatief neemt. Daarnaast is deze jonge programmeur redelijk briljant. Wellicht kan de NS dat gebruiken.


    14 oktober 2008 om 08:30
    Remco

    Als de NS nou echt heel graag een eigen applicatie wil, zou ik die van die jongen overnemen. De applicatie heeft al een goede naam, staat in de top, en deze publiciteit zal dat voorlopig wel even zo houden.

    Hup, trek die portomonnee.


    14 oktober 2008 om 09:02
    mgvandenbroek

    @Remco: Adhesie 😉


    14 oktober 2008 om 09:05
    Roy Tomeij

    De NS heeft al jaren een te slechte mobiele site, er is nu een goed alternatief en opeens is de NS zelf óók bezig met een dergelijke app? Yeah right.


    14 oktober 2008 om 09:18
    Remco

    Ik zie het in de rechtszaal al helemaal voor me.

    De nederlandse spoorwegen die aanvoeren dat haar vertrektijden helemaal geen feiten zijn, althans, in de praktijk niet.


    14 oktober 2008 om 09:24
    Daan

    LOL @Remco


    14 oktober 2008 om 10:29
    Multus

    Ben het volledig met Ludo eens. Dit soort initiatieven moet je toejuichen. De NS kan dit duidelijk niet ‘in house’ ontwikkelen.


    14 oktober 2008 om 11:00
    Anne Jan

    Het blijft natuurlijk wel, zoals mark ook al zegt, dat de app wel geld kost. Dus er wordt geld gevraagd van data die de NS aanbied. Het beste lijkt mij, dat de NS gewoon die app overneemt. En ja, dat Dennis hier flink aan verdient is helemaal goed natuurlijk. Hij is tenslotte degene die dit bedacht heeft en deze app zeer populair heeft gemaakt.


    14 oktober 2008 om 11:00
    Samir

    Eens met Ludo. Misschien weten we nog hoe het afliep met de Hema die ageerde tegen de expositie El Hema? Waar de NS geen idee heeft (want dat is nog in ontwikkeling), heeft Dennis Stevense z’n app allang draaiend op nummer 1.


    14 oktober 2008 om 11:11
    Vamos

    De dataverkeer die de app zodner toestemming gebruikt kost de NS toch ook geld?


    14 oktober 2008 om 13:49
    Jori de Ruiter

    Het is heel simpel Dennis Stevense is gewoon heel goed bezig geweest, de NS heeft zitten slapen, NS heeft helemaal geen ‘Trein App’ in de maak. NS mist een gigantische kans om Dennis Stevense te omarmen met een financieel aanbod waar ze veel positieve publiciteit uit hadden kunnen halen. In plaats daarvan hebben ze zichzelf belachelijk gemaakt en veel merk-schade opgelopen door zichzelf! NS is werderom ontspoort. Zonde maar niet onverwacht…

    Gemiste kans dus! Ik heb de App uit protest tegen de NS en als steun voor Dennis aangeschaft. Ik rij nooit trein maar zal elke keer als ik de App weer zie met genoegen denken aan deze case.

    Dennis veel succes met je verdere werk en ga vooral door! Jori


    14 oktober 2008 om 20:09
    Remco de Vries

    @Vamos; Ik denk dat een eventuele verhoging van het dataverkeer hierin weinig rol speelt.


    15 oktober 2008 om 05:12
    Anonymous_

    Erg punctueel zijn ze niet bij de NS. Nu ook al te laat met een iPhone app… zouden die ontwikkelaars daar ook elke dag met de trein reizen waardoor ze later beginnen? 😉


    15 oktober 2008 om 06:33
    piet

    Die lui bij service2media zullen wel balen. Raken ze hun funding kwijt voor hun iphone development


    16 oktober 2008 om 13:03
    Peter

    INEED heeft veel meer functies. De applicatie van Dennis Stevense is alleen voor de iphone en NS. Bij INEED kun je simpelweg door een sms’je alle informatie opvragen die je op dat moment wenst. Is veel handiger!

    sms INEED JOU VRAAG naar 2211 http://www.i-need.nl

    Vraag:

    INEED Ik moet 13.00 uur in leeuwarden zijn en vertrek per trein vanaf a’dam cs. Mag ik een reisadvies? naar 2211

    Antwoord: :

    V: 10:27 Amsterdam Centraal 14b

    A: 10:48 Hilversum 3

    V: 10:52 Hilversum 2

    A: 12:54 Leeuwarden 5a

    2e klas vol tarief

    Dagretour E 39,90

    2e klas reductie

    Dagretour E 23,60

    http://www.i-need.nl


    20 oktober 2008 om 11:16
    Menno

    [qoute]Op feiten heb je geen auteursrecht, en de vertrektijden van treinen zijn feiten.

    Ik denk dat de NS misschien toch nog een zaak heeft…


    20 oktober 2008 om 12:32
    ArnoudEngelfriet

    @Menno: ze zijn als feiten bedoeld en niet als creatieve uiting van de NS, dus zit er geen auteursrecht op. Tenzij de NS gaat betogen dat haar vertrektijden geen enkele band met de werkelijkheid hebben, wat vanuit PR-oogpunt misschien enigszins onhandig lijkt.


    20 oktober 2008 om 13:30
    PaulBrackel

    Het lijkt mij dat vertrektijhden pas feiten zijn als de trein ook werkelijk is.


    21 oktober 2008 om 06:09
    PaulBrackel

    Nog een keertje:

    Zonder enige kennis over auteursrecht. Het lijkt het mij dat vertrektijden pas feiten zijn als de trein ook werkelijk vertrokken is. Daarvoor is het een plan ontsproten aan ‘creatieve geesten’ van de NS treinplanners en de software die ze daarvoor gebruiken..


    21 oktober 2008 om 06:13
    Joris

    Wat een onnodige spam van die Peter voor een dienst die in het niet valt bij Trein.app, zonder te vertellen dat zijn speeltje 90 cent per opgeroepen bericht kost.

    Trein doet me verlangen naar een iPhone, prachtig werk! Ik heb al eerder geroepen dat vervoersbedrijven verplicht moeten worden hun reisinformatie publiek te maken, al dan niet gecompenseerd, zodat inventieve toepassingen er gebruik van kunnen maken. 9292ov.nl en ns.nl zijn nou niet echt geweldig en worden traag ontwikkeld (al zijn ze stukken beter dan b.v. wat er in Frankrijk is). Google Maps biedt in sommige landen routeplanner via OV, dat zou ik hier ook best willen.


    25 januari 2009 om 15:58

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!