Economisch weerbericht (10): Sorry seems to be…
In deze tijd van woorden-van-het-jaar moeten we constateren, dat “sorry” het deze keer onmogelijk had kunnen redden. Ook deze week weer: de rente naar nul en er gebeurt niets. Dollar en pond zakken verder weg. En alle steunmaatregelen wereldwijd worden over de hele linie beschouwd als te fragmentarisch en schoorvoetend: “too little too late”. Sorry hoor: “It’s a sad, sad situation. And it’s getting more and more absurd. […] Sorry seems to be the hardest word”. Dat is mijn Kerstliedje dit jaar – met een twist, want in het origineel zijn er twee te beroerd om sorry te zeggen, terwijl het in financiën en economie juist gonst van de sorry’s. Maar aan inschattingsfouten en verontschuldigingen hebben we niks: “sorry” wordt obligaat en verzacht zelfs niet meer. Laat staan dat het vrede op aarde brengt.
Omdat het bijna Kerst is – het feest van heil en hoop – wil ik in deze economisch extreem donkere dagen toch een positief geluid brengen. We vergeten het misschien, maar er zijn lieden, die hun aandacht compleet richten op de “transformation into a global, entrepreneurial and knowledge- and innovation-based New Economy”. Zeker webhippies uit de late nineties, maar dat is niet het geval. Jaarlijks brengen de Ewing Marion Kauffman Foundation en de Information Technology and Innovation Foundation hun New Economy Index uit. Dat gebeurt in de Global Entrepreneurship Week, “een initiatief om jonge mensen over de hele wereld te inspreren om verbeelding, innovatie en creativiteit te omarmen”.
Nou kunt u zich voorstellen dat hier de afgelopen maand weinig aandacht voor was. Toch geloven de twee Foundations heilig in hun New Economy, en verwachten ze skeptici als volgt te kunnen overtuigen:
“While some use the term New Economy to refer to a brief period at the end of the 1990s, in fact, the real New Economy was not just a fad. Rather, it refers to a set of qualitative and quantitative changes that, in the last two decades, have transformed the structure, functioning, and rules of the U.S. economy. The New Economy is a global, entrepreneurial, and knowledge-based economy in which the keys to success lie in the extent to which knowledge, technology, and innovation are embedded in products and services.”
Het rapport (pdf) hanteert 29 indicatoren in de volgende 5 categorieën: Knowledge jobs, Globalization, Economic dynamism, Transformation to a digital economy en Technological innovation capacity. En dan komt eruit, dat maar 5 Amerikaanse staten aan de New Economy-termen kunnen voldoen: Massachusetts, Washington, Maryland, Delaware en New Jersey. Da’s niet erg, want de gemiddelde Amerikaan schijnt eens in de 5 jaar te verhuizen voor zijn werk. De gemiddelde Amerikaan ja, maar die holt niet achter New Economy-banen aan natuurlijk.
Wat de 2008 State New Economy Index mij zegt, is dat, gegeven de malaise in met name de autobranche, de voortschrijdende robotisering, het feit dat oud-Intel-icoon Andy Grove zegt, dat het bedrijf zich onder meer met slimme batterijtechnologie moet gaan bezighouden, de aarzeling van Henry Paulson om met een autosteunpakket te komen, en het Obama-plan voor een beter Amerika en een betere wereld, dat de oude Industriële Revolutie 2.0 in een klap compleet aan zijn eind is. De snel groeiende kloof tussen fysieke arbeid en New Economy-arbeid zal ervoor zorgen, dat het hele economische stelsel op de schop moet. Ben zeer benieuwd wat we daar na de inauguratie van Obama op 20 januari van gaan merken.
In elk geval is het belangrijk, zoals in de missie van de Ewing Marion Kauffman Foundation staat “to prepare students to be innovators, entrepreneurs and skilled workers in the 21st century economy through initiatives designed to improve learning in math, engineering, science and technology”. Maar dat duurt nog wel een generatietje of wat. In de mean time zullen we waarschijnlijk nog heel vaak “sorry” horen.
Kerstreflectie. Inderdaad, nu de kerstdagen in aantocht zijn is het goed om eens stil te staan bij uw financiële levensloop. Hetzij als professional, hetzij als particulier. Als we gedurende deze eeuw één ding hebben kunnen leren, dan is het wel het feit dat we zo weinig hebben geleerd van de geschiedenis.
Ondanks alle informatie en alle meetinstrumenten, hebben velen zichzelf toch weer laten (ver)leiden door zelfzucht en overmoed. Risicoaversie is jarenlang naar de achtergrond verschoven, terwijl het vreemd genoeg nu weer hoog op de agenda staat.
Als u tijdens de kerst tijd heeft voor een moment van bezinning, kunt u misschien eens bij uw financiële situatie stilstaan. Niet om rijker te worden, integendeel! Juist om eventuele financiële wonden sneller te laten genezen doormiddel van een plan. Het doel: ‘een gezonde en zorgeloze financiële situatie’.
Jaap Verstelt had op de Nationale Dag Financiële Marketing een mooie stelling, zo was te lezen in Het Financiële dagblad (17/12/2008). ‘Aan financiële producten die klanten glashelder doorzien is niet genoeg geld te verdienen’
Als u dan toch een plan maakt, zou Jaap Verstelt dan de cruciale sleutel in handen hebben? Houd het eenvoudig en overzichtelijk. Daarnaast kunt u misschien wel meer in eigen hand houden dan u tot nu toe bent gewend. Tenzij u niet omwille van psychische- en of medische redenen (beginnende dementie) niet voor uzelf kunt instaan.
Wellicht dat onze eigen Jaap met innovatieve producten ‘de nieuwe economie’ een beetje meer vorm kan geven. Maar Jaap, houd dan wel rekening met de psychologie aspecten en het feit dat in bepaalde beursfasen van de beurscyclus juist de simpele economische basiskennis wordt genegeerd. Daar gaat het dan ook regelmatig mis. Ondanks alle economische wetenschappers. De geschiedenis leert ons dat er steeds weer dezelfde basisfouten worden gemaakt. Desalniettemin zou het mooi zijn als de nieuwe economie zich verder kan ontwikkelen door met deze aspecten rekening te houden.
‘De nieuwe economie is een wereldwijd opererende, ondernemende, en op kennis gebaseerde economie waarin de sleutels tot succes ligt in de mate waarin kennis, technologie en innovatie zijn ingebed in producten en diensten.’
Degenen die niet op deze nieuwe economie kunnen wachten en zelf aan de slag willen gaan, kunnen de volgende interessante boeken lezen, namelijk: Rijk blijven, het ijzersterke verhaal van 4 eeuwen Nederlandse rente en aandelen (Martien van Winden); – Tulpengekte, het verhaal van ’s werelds meest begeerde bloem en de ongekende hartstocht die zij deed oplaaien (Mike Dash). Met een beetje speurwerk ontdekt u zelf wat u van de geschiedenis kunt leren. Hetzij als particulier, hetzij als professional.
Ik wens u een goede kerst toe,
Arnoud