Pyrrusoverwinning voor kabelbedrijven?

Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven vernietigde een besluit van toezichthouder OPTA om de kabeltelevisiemarkt vrij te geven. De OPTA verplichtte kabelgrootmachten Ziggo en UPC eerder hun kabelnetwerk open te stellen voor concurrentie. Die verplichting is door de uitspraak van vandaag komen te vervallen.

Dit is de tweede tegenvaller voor mede initiatiefnemer Tele2 dat onlangs ook al in het ongelijk werd gesteld en advertenties moet rectificeren. Tele2 zou de prijs van de nu ter discussie staande televisiedienst via kabelnetwerken op misleidende wijze vergelijken met die van concurrentie. De voorzieningenrechter in Den Haag bepaalde dit onlangs in kort geding, aangespannen door de kabelbedrijven UPC en Ziggo. Zo lijken de kabelmaatschappijen aan de winnende hand en de vraag rijst is deze route via de OPTA wel de juiste voor Tele2 en consorten? Een ander juridisch en strategisch scenario biedt wellicht wel soelaas.

Direct na de uitspraak van het College van Beroep vorderde Tele2 een nieuwe uitspraak van het OPTA. Maar reikt het machtsuniversum van de OPTA wel tot op de kabelnetwerken? Nog los van de formulering gaat het hier doodgewoon om concurrente overwegingen en niet om direct consumenten voordeel. Want hoe fraai triple play diensten ook verpakt worden het zijn vrijwel altijd korte termijn eurovoordeeltjes voor de overstappende consument. Geen van de huidige marktpartijen bekommert zich om huishoudens die feitelijk al decennia door exploitanten gedwongen worden een totaalpakket aan zenders af te nemen. En juist dat zou naar mijn mening toetsbaar moeten zijn.

Binnen de wetgeving economische mededinging is niet alleen aandacht voor koppelverkoop maar ook voor vendor lock-in. In dat laatste geval maakt men de consument afhankelijk van dienstverlening door als distributeur voor televisie- en radiokanalen arbitraire afspraken te maken over gekoppelde doorgifte van radio en tv kanalen. Zo wordt elke exploitant verplicht een minimale hoeveelheid televisiezenders door te geven waarvoor vervolgens de consument moet betalen. Het is in Nederland alleen mogelijk om het free to air pakket van Digitenne/KPN af te nemen waardoor je -gratis- alleen naar Nederland 1, 2 en 3 kan kijken. Heel vreemd is het wel dat als je nooit naar SBS of RTL zenders kijkt je er wel voor betaald waardoor je zelfs met het basis abonnement veel te duur uit bent.

Wil je mogelijk aanspraak maken op goedertierendheid van de mededingingsautoriteiten dan moeten A de concurrente voorwaarden duidelijk worden -dus niet het zelfde tegen tijdelijk lagere prijzen of in combinatie verpakt met andere margerijke diensten waardoor deze lager oogt- en B het onderscheidende consumentenvoordeel evident gemaakt worden. Ik wil geen 16,95 betalen voor gemiddeld 90! zenders waar ik in de marge ook nog eens door lokale programmaraden mee opgezadeld wordt maar gewoon betalen voor zenders die ik wel wil hebben.

Een naar ik heb begrepen kansvollere propositie dan de ‘meer van het zelfde’ issues die nu spelen. Ook deze markt moet leren specifiek te zijn en het consumentenaanbod af te stemmen op de individuele vraag. Mocht deze wel onderscheidende uitgangspositie overgenomen worden door de OPTA dan sluit ik mogelijk daarop volgend bevestigende jurisprudentie bij Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven niet uit. In dat geval zou de actuele winst van de kabelbedrijven een pyrrusoverwinning betekenen met nog veel verder strekkende gevolgen dan het toelaten van derden op hun netwerken. Zou KPN opgelet hebben?