Economisch weerbericht (103): Met nieuwe energie de werkloosheid te lijf

Samen met Duitsland zijn India en China, de twee grootste opkomende economieën, koploper in de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen. In Amerika heeft de olielobby dat altijd tegengehouden.

In zijn radiorede van 2 oktober 2010 zei Barack Obama hieromtrent het volgende:

“Our future as a nation depends on making sure that the jobs and industries of the 21st century take root here in America. And there is perhaps no industry with more potential to create jobs now – and growth in the coming years – than clean energy.”

Obama voorziet honderdduizenden schone-energiebanen in 2012. Dat weegt natuurlijk lang niet op tegen de 15 miljoen werklozen van vandaag en de 11 miljoen Amerikanen die onder hun niveau moeten werken.

Tot overmaat van ramp meldde de Washington Post recentelijk een opmerkelijke stijging van het aantal arbeidsongeschikten in de Verenigde Staten. Het gaat om werklozen die niet meer aan een baan kunnen komen en daarom een beroep doen op het Social Security Disability Program als hun werkloosheidsuitkering afloopt. Daarmee zijn deze mensen officieel outcasts geworden: een dure grap voor de Amerikaanse belastingbetaler. De welvaartsstaat functioneert bij de gratie van voldoende geld om iedereen te kunnen ondersteunen, die buiten de arbeidsboot valt. Maar met 15 miljoen werklozen gaat dat op den duur niet meer zo makkelijk.

Het is een belangrijk verschil met de jaren ‘30 van de vorige eeuw. Toen waren er in Amerika veel minder outcasts. Mensen werkten op het platteland en daarna, toen de Tweede Wereldoorlog begon, in fabrieken. Ondanks dat president Roosevelt indertijd een sociaal vangnet probeerde te creeren, was daar gewoon niet voldoende geld voor. Hetzelfde zien we in de opkomende economieën van nu. Net als Amerika toen, zijn die niet in staat om zich de luxe te permitteren van een Social Security Disability Program, hoe minimaal dat misschien ook is.

Wat is er hier aan de hand?

Simpel: mensen zitten op de verkeerde plekken en zijn onvoldoende geschoold. Maar zou er beter worden nagedacht en met de benodigde politieke wil, zou de Amerikaanse werkloosheidscrisis snel kunnen worden opgelost. Tegelijkertijd noemt Paul Krugman de werkloosheid structureel. Oplossingen, zoals Obama’s honderdduizenden schone-energiebanen, zijn nog jaren ver weg. In de tussentijd moet de nieuwe energie in overdrachtelijke zin maar wel concreet en doordacht worden ingezet.