Homo socius, aangenaam – deel 1: ontwijkgedrag

Drieluik over de homo socius, een nieuw type mens, voorloper in de deeleconomie met grote voorkeur voor samen, simpel en stabiel

Sociale media, de mobiele telefoon en de economie malaise. Stuk voor stuk drijvende krachten achter drastische veranderingen binnen het gedachtengoed van consumenten. Het levert nieuwe inzichten, denkbeelden en gedragingen op. De mens die ontstaat, deelt meer dan alleen een statusupdate, ontwijkt de gevestigde orde, is creatiever dan ooit en neemt volledige controle over tijd en aandacht. In dit drieluik gaan we in op de drie gedragingen die de homo socius kenmerkt. We beginnen met hun ontwijkgedrag. Welkom in het tijdperk van de homo socius. Laten we nader kennis maken.

Gevestigde orde wordt ingeruild voor nieuwerwetse merken

Dat mensen overal ter wereld argwanend zijn voor autoriteiten, is het meest zichtbaar in de politiek. Gevoed door een gevoel van onrechtvaardigheid, ontwikkelen mensen nieuwe manieren om overheden, politieke partijen en landen buitenspel te zetten. De Arabische lente, Edward Snowden en groeperingen zoals Anonymous tonen aan dat de mens steeds meer macht heeft.

En dit fenomeen is niet alleen zichtbaar bij hackers met een slecht humeur. We zien dat dit gedrag steeds verder in de maatschappij doordringt. Het wordt mainstream. Op social media hebben de brutalen de halve wereld. We worden kritischer, bevragen, vergelijken, onderzoeken, wantrouwen en boycotten wanneer we vinden dat bedrijven niet volgens onze waarden opereren. En we gaan op zoek naar alternatieven.

In 2006 was de gemiddelde leeftijd van de top-100 meest begeerlijke merken 89. Anno 2014 is die leeftijd gezakt naar 68. Logisch ook: we zijn wel toe aan iets nieuws. We zoeken naar transparantie. Nieuwkomers die zijn gefundeerd op normen en waarden die passen in de 21e eeuw worden beloond met vertrouwen. De Mercedes wordt ingeruild voor een Tesla, geen Kodak maar Instagram, liever Airbnb dan het Hilton en WhatsApp wordt klakkeloos ingeruild voor Telegram. En de stormachtige dynamiek van Bitcoin toont aan dat we zelfs geldsystemen ontwikkelen die buiten de invloed van de oude macht liggen.

Strategie

In een wereld waarin de mens de oude garde ontwijkt en op zoek gaat naar nieuwe alternatieven, zullen bedrijven samen met hun klanten een nieuwe koers moeten bepalen. Zij kunnen het vertrouwen van de kritische consument (her)winnen door een nieuwe relatie met ze aan te gaan. Een relatie gefundeerd op idealen die het merk met de mens deelt. Want, de homo socius vraagt zich niet af wat of hoe je de dingen doet die je doet, maar vooral waaróm.

Ook niet onbelangrijk; ga er dagelijks vanuit dat er ergens – verstopt in een stoffige zolderkamer of garagebox – iemand een nieuw bedrijf of merk ontwikkelt waarnaar de homo socius in de nabije toekomst gaat uitwijken. Jouw bedrijf of industrie wordt hiermee ernstig in de war geschopt. Adopteer de mindset van een start-up, vraag jezelf constant af hoe mensen jouw organisatie overbodig kunnen maken en wees vervolgens zelf dat nieuwe alternatief.

In het volgende deel ga ik in op het creatieve en ondernemende karakter van de homo socius. Jouw reactie, vragen, aanvullingen zijn zeer welkom. Ben jij een homo socius?