Mediabesteding: hoeveel tijd besteden we aan tv, lezen, internet en andere media?

SKO, NLO, NOM en het SCP publiceren gezamenlijk cijfers over mediaconsumptie in Nederland

Er zijn verschillende onderzoeksclubs die cijfers over mediaconsumptie publiceren. Heel handig, maar ze zijn vaak niet 1-op-1 te vergelijken. De gezamenlijke JIC’s (SKO, NLO en NOM) en het SCP vonden dat daar wat aan moest gebeuren en hebben samen het rapport Media:Tijd gepubliceerd. Het rapport beantwoordt vragen als “kijken Nederlanders vandaag de dag nog op de klassieke manier tv, of kijken ze wanneer het hen uitkomt (uitgesteld, on demand)?”, “hoe gebruiken ze hun smartphones en tablets?” en “lezen ze kranten op de ‘ouderwetse’ manier of via internet?”.

Nederlanders besteden dagelijks 3 uur en 25 minuten aan media. Als we het mediagebruik gecombineerd met andere activiteiten zoals koken, werken en autorijden erbij optellen, besteden we elke dag 8 uur en 40 minuten aan media. Dat is bijna net zoveel als onze gemiddelde slaaptijd (8:44).

Tijdsbesteding naar activiteit

Erg jammer van het onderzoek is de indeling van de mediatijdsbesteding. Deze wordt namelijk niet uitgeplitst naar bijvoorbeeld tv, radio en print. In plaats daarvan hanteert het een eigen indeling, namelijk: kijken, luisteren, lezen, communiceren, gamen, internet overig en media overig. Online een krant lezen valt dus onder lezen, op je smartphone een YouTube-video kijken onder kijken en online radio valt onder luisteren.

Kijken is dagelijks goed voor 3 uur en heeft daarmee het grootste aandeel in de totale mediaconsumptie. Luisteren staat op de tweede plek met een aandeel van 32 procent, gevolgd door communiceren (12,5 procent). Ouderen kijken, lezen en luisteren gemiddeld meer en de jongeren besteden meer tijd aan communiceren en gamen.

Interessant is het aantal deelnemers per medium. Als iemand minimaal 10 minuten heeft besteed aan een activiteit, dan telt hij of zij mee bij het percentage ‘deelnemers’. Op een gemiddelde dag heeft 86 procent van alle Nederlanders van 13 jaar of ouder minimaal 10 minuten tv-content gekeken, 65 procent heeft radio of muziek geluisterd, 54 procent heeft een printmedium gelezen (al dan niet digitaal) en 53 procent heeft via een elektronisch apparaat met anderen gecommuniceerd.

Omdat de respondenten per 10 minuten moesten invullen wat ze aan het doen waren, hebben we inzicht in patronen over de dag heen. Op welke momenten van de dag consumeert men media? Zo zien we dat veel mensen ’s ochtends als eerste radio en/of muziek gaan luisteren. ‘s Avonds staat in het teken van kijken. Lezen, internet, communiceren en gamen zijn veel minder tijdgebonden.

Televisie en kijktijd

Het tv-toestel neemt een zeer prominente plaats in binnen het rijtje apparaten waarop men audiovisuele content bekijkt: 93 procent van alle AV-content wordt bekeken op een tv-toestel; 7 procent wordt bekeken op een ander apparaat, waarbij het aandeel van de PC of laptop het grootst is. De tablet en de smartphone zijn goed voor een bescheiden aandeel dat ligt tussen de 1 procent en 2 procent, afhankelijk van de doelgroep. Duidelijk wordt dat PC en laptop door jongeren relatief meer gebruikt worden voor het bekijken van AV-content dan een tablet of smartphone.

Van alle kijktijd wordt 84 procent aan lineaire tv besteed. Bij jongeren is dat percentage lager: onder 13-19 jarigen is het aandeel lineaire tv 72 procent en onder 20-34 jarigen komt lineair tv-kijken uit op 71 procent. Ouderen kijken juist relatief veel lineaire tv: bij 50-64 jarigen ligt het aandeel op 89 en bij 65-plussers op 94 procent. Vrijwel alle lineaire tv-content wordt bekeken op een tv-toestel.

Multitasking

Mediatijd bestaat voor 28 procent uit media-multitasking. Dat wil zeggen dat er dagelijks 2 uur en 23 minuten meerdere media tegelijk gebruikt worden. 6 uur en 16 minuten wordt er maar 1 medium tegelijk geconsumeerd. Kijken we naar de aard van media-multitasking, dan blijken de combinaties ‘lezen en luisteren’ en ‘kijken en communiceren’ het meest voor te komen. Lean-back mediaconsumptie, zoals kijken en luisteren, wordt het meest gecombineerd met andere media.

Mediadragers

Voor elk mediaconsumptiemoment is vastgesteld welke mediadrager men daarbij gebruikte. Vaste mediadragers worden op een gemiddelde dag het meest gebruikt: 94 procent van alle Nederlanders van 13 jaar en ouder heeft bij de mediaconsumptie een vast apparaat gebruikt, gevolgd door mobiele apparaten (64 procent) en papieren mediadragers (44 procent). Op doelgroepniveau zijn er grote verschillen. Jongeren gebruiken naar verhouding meer mobiele apparaten en minder papieren media. Bij ouderen is dat beeld precies andersom.

93 procent van de tijd die men besteed aan het kijken naar audiovisuele content komt voor rekening van het vaste tv-toestel. Het aandeel van digitale devices als laptop, PC, tablet en smartphone is nog relatief bescheiden.

Bij het domein van ‘lezen’ is de papieren vorm goed voor 78 procent van alle consumptietijd. Bij de overige leestijd hebben e-readers, tablets, PC’s en laptops elk een gelijk aandeel van 4%.

Bij communiceren levert de smartphone met 41 procent van alle minuten de grootste bijdrage. Daarna volgen de laptop (23 procent) en de PC (21 procent). Tablet en vaste telefoon worden relatief weinig gebruikt voor communiceren.

Het onderzoek

Media:Tijd is gebaseerd op 2.947 respondenten en is in het najaar van 2013 door onderzoeksbureau GfK uitgevoerd in opdracht van Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en de media-onderzoeksorganisaties voor tv (Stichting Kijkonderzoek, SKO), radio (Nationaal Luisteronderzoek, NLO), print (Nationaal Onderzoek Multimedia, NOM) en online (Stichting Internetreclame, STIR). Het tijdbestedingsonderzoek is gedurende vijf weken uitgevoerd in de periode van 9 september t/m 13 oktober 2013. De populatie bestaat uit personen van 13 jaar en ouder in particuliere huishoudens in Nederland. Je kunt het rapport hier downloaden.