Sociaal ondernemerschap geeft toekomst aan de wereld – en aan je eigen bedrijf

Welkom in het nieuwe klimaat

In een week waarin delen van Nederland en Europa letterlijk onder water stonden en weerman Gerrit Hiemstra ons welkom heette “in het nieuwe klimaat”, is het niet zo gek dat we kijken naar organisaties die streven naar een duurzamere en betere wereld. Ook het NPO 3-programma de Keuringsdienst van Waarde besteedt elke donderdag aandacht aan de toekomst van ons eten. Vlees, vis, groente of insecten, wat eten we over 50 jaar? Ik was aanwezig bij de Social Entrepeneurship Day in Utrecht en leerde al snel dat het mogelijk is om iets goeds te doen voor deze wereld en daar tegelijk commercieel in te staan.

De Social Entrepeneurship Day stond in het teken van het bouwen van bruggen en werd geopend door Daan Weddepohl, oprichter van Peerby, een website die het mogelijk maakt om spullen te lenen van mensen in de buurt. Hiermee probeert Peerby een alternatief te bieden voor de wegwerpcultuur en tegelijkertijd mensen in de buurt met elkaar te verbinden. Weddepohl is van mening dat “alles wat gedeeld kan worden, gedeeld zál worden”.

Zelf had ik mijn twijfels of het model van Peerby, gebaseerd op delen, wel te combineren was met zijn nieuwste model, Peerby GO, dat het verhuren van spullen aan je buren centraal stelt. Tijdens zijn presentatie overtuigde Weddepohl mij dat dit zeker wel kan. Zijn toekomstbeeld en droom zijn dat producten in de (nabije) toekomst afgerekend worden op basis van hun performance. Daarmee stimuleer je fabrikanten dus om spullen te maken die makkelijk te repareren zijn, een lange levensduur hebben en daarna eenvoudig gerecycled kunnen worden.

Het is belangrijk dat de brug wordt geslagen tussen de sociale en commercieel ingestelde organisaties. Waar de cijfers van Airbnb omhoog knallen, zakken die van Couchsurfing (helaas) naar flink. De sterkste businessmodellen winnen dus altijd, aldus Weddepohl. Juist de combinatie tussen sociaal en commercieel moet gezocht worden.

B-Corp?

Peerby is een B-corp, een begrip dat we vaker hoorden deze dag. Gecertificeerde ‘B Corporations’ staan voor een nieuw type bedrijven die de kracht van business gebruiken om sociale en milieuproblemen op te lossen. De certificering ‘B Corp’ betekent voor duurzame bedrijven wat het fair trade-label betekent voor koffie.

Elk bedrijf moet een streng assessment ondergaan en wordt daarin getoetst op duurzaamheid, maatschappelijke betrokkenheid en prestatie. De B staat voor ‘benefit‘. In meer dan 30 van de 50 staten in de VS is het al een juridische rechtsvorm. Je krijgt dan de toevoeging ‘pbc’ achter je bedrijfsnaam, dat staat voor public benefit corporation. In Italië is nu ook een wetsvoorstel ingediend.

Nederland heeft overigens heel lang voorop gelopen met het aantal B-corps in Europa: halverwege 2012 waren de helft van alle B-corps in Europa Nederlands, zoals Tony Chocolonely, Triodos Bank, SnappCar, Seats2meet en Dopper. Inmiddels begint de rest van Europa flink in te lopen.

Utrecht als hart van sociaal ondernemerschap

Ook stond deze dag in het teken van de lancering van de Social Impact Factory Utrecht (al staat de officiële opening gepland voor het najaar van 2016). Het gebouw aan het Vredenburg 40 (voor Utrechters staat het bekend als het ‘Staffhorstpand’) meet ca. 2.000 vierkante meter en gaat functioneren als werk-, vergader- en ontmoetingsplek voor sociaal ondernemers. Daarbij gaat het om zelfstandige professionals, startups, bedrijven en organisaties die samenwerken aan innovatieve en ondernemende oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken.

Het ‘Staffhorstpand’ (bron: Het Utrechts Archief)

Door de vestiging van netwerkorganisaties, dienstverleners, financiers en fondsen moet de Social Impact Factory een landelijke hotspot worden waar alle kennis en expertise over dit thema vertegenwoordigd is. Er zal een programma van trainingen, workshops en events worden ontwikkeld, voor startups en gevestigde sociaal ondernemers, maar ook voor het grotere bedrijfsleven en de overheden die willen innoveren en transformeren naar een sociaal maatschappelijke organisatie. De focus op het creëren van sociale impact, de combinatie van allerlei soorten ondernemers en organisaties, het inhoudelijk programma dat in het pand wordt uitgevoerd én het feit dat de Social Impact Factory Utrecht onderdeel wordt van het Seats2meet.com-ecosysteem maken dit tot de nieuwe hotspot voor sociaal ondernemen.

Gewoon doen

Verder was er een scala aan mooie verhalen van social entrepreneurs die al bezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan Brouwerij de Prael. In deze brouwerij werken mensen met een beperking, die elders moeilijk aan werk komen. Hiermee heeft de brouwerij een belangrijke sociale functie. In hun prachtige proeflokaal is het ook nog eens elke avond druk, dus ben je een keertje in de buurt, ga dan zeker even langs!

Max Wohlgemuth Kitslaar van Life is out there reed in 2015 op zijn 40 jaar oude Moto Guzzi van Chili naar New York en bracht onderweg 37 bedrijven in beeld die werken aan een betere wereld. Nu hij terug is, wil hij vooral de boodschap verspreiden dat de verandering naar een betere socialere wereld bij jezelf begint. Max reed onder andere langs Laboratoria in Lima, een initiatief dat jonge meisjes uit sloppenwijken leert programmeren en ze op deze manier een baan bezorgt bij grote development-partijen in de buurt. Dit is inmiddels zo succesvol dat ze genoeg funding hebben gekregen voor de volgende lichting van 800 meisjes die opgeleid gaan worden.

Kitslaar schrijft op dit moment aan een nieuw boek, dat niet geheel toevallig gecrowdfund wordt en al in 9 landen verkocht is. Hij introduceert innovatieve en winstgevende social-businessmodellen uit Zuid-Amerika. Het boek verschijnt in de nazomer van 2016 en door het alvast te bestellen support je zijn crowdfundingcampagne.

Vraag

Wat leert zo’n dag je? Allereerst dat er gelukkig al heel veel gebeurt. En dat het ook steeds meer geaccepteerd wordt en gewaardeerd wordt als organisaties zich op deze manier profileren. Er wordt steeds vaker de voorkeur aan gegeven door de consument en de marketingafdelingen brengen dit steeds transparanter naar buiten. Als organisatie kun je jezelf dus de vraag stellen of jij al bezig bent om goed te doen voor deze wereld. Is dat zo en kun je dit rationeel onderbouwen met sterke cijfers, dan is dat alleen maar mooi – voor de wereld én voor jezelf.