Dramageddon onder influencers: de kunst van het sorry zeggen
De tranentrekkende tv-klassieker ‘Het spijt me’ keert terug. Lekker meeleven met andermans lief en leed, of toch vooral gênant? Door de opkomst van influencers en vloggers zien we dit drama online herhaald. Vorig jaar liep een fittie tussen Lena Lee en Jeffree Star helemaal uit de hand en vorige week gebeurde hetzelfde tussen Tati Westbrook en James Charles. Wat we vooral kunnen leren van dit soort ‘Dramageddons’ is dat alles geoorloofd is voor de views.
Misschien herinnert u zich het nog wel. Het programma ‘Het spijt me’ van presentatrice Caroline Tensen. Uit 1993 alweer. Terwijl ik er aan denk hoor ik de oorwurm van Anita Meijer alweer in mijn achterhoofd: “Het spijt me, vergeef me.” Mensen die voor het oog van de camera al hun ellende op televisie deelden. Werd het bloemetje wel of niet geaccepteerd? Kromme tenen kreeg ik van het programma. Overduidelijk is er een publiek voor dit soort drama, want Caroline heeft onlangs haar krabbel gezet waardoor een nieuwe reeks onze kijkbuis zal verrijken.
Dramageddon
Met de opkomst van allerlei influencers zien we dit drama online herhaald worden. Ook nu moet alle kommer en kwel weer gedeeld worden. Hoe groter de tranen, hoe meer retweets en likes een bericht krijgt. Vorig jaar voltrok zich een klein drama. Beauty-vlogster Lena Lee werd na een online fittie met BeauTuber Jeffree Star door zijn ‘stans’ (een samenvoeging van stalkers en fans) bestempeld als racist. Tweets uit haar online verleden toonden dit onmiskenbaar aan.
“Krokodillentranen worden er zonder al te veel moeite uitgeperst”
Lena Lee moest vervolgens door het stof kruipen, followers en daarmee geld verdwenen immers als sneeuw voor de zon. In een reactie nam ze een vier minuten durende film op waarin ze publiekelijk haar excuses maakte. De manier waarop deed menig wenkbrauw fronsen. Compleet over de top. Krokodillentranen werden er zonder al te veel moeite uitgeperst.
Compilatie van bekende YouTubers die publiekelijk sorry zeggen.
Deze week was het wederom bal in de online wereld van glitter en glamour. Dit keer werd beauty-guru James Charles geslachtofferd door zijn mentor, beautyvlogger Tati Westbrook. Na een 43 minuten durende aanklacht van Westbrook distantieerden diverse YouTube-collega’s zich van Charles met als direct gevolg dat zijn bereik binnen een mum van tijd met meer dan drie miljoen volgers daalde. Volgens Westbrook maakte Charles niet alleen reclame voor haar grootste concurrent, maar zou hij ook herhaaldelijk jonge hetero-jongens hebben aangespoord tot het verrichten van seksuele handelingen door gebruik te maken van zijn bekendheid:
“You are using your fame, your power, your money, to play with people’s emotions. You’re threatening to ruin them. You’re threatening to embarrass them, and you’re doing that to have them behave sexually in your favor, even if they’re straight.”
Een acht minuten durende excuus-video van Charles moet het tij keren, maar volgens de live gestreamde counter dalen zijn aantallen nog steeds. Grote vraag is nu of het James Charles op de lange termijn geld gaat kosten of niet? Tot op heden hoeven we ons geen zorgen te maken over zijn inkomen, want zijn pageviews van zijn oude video’s nemen zienderogen toe en zelfs zijn excuus-video is inmiddels meer dan 45 miljoen keer bekeken. Kassa dus!
Alles voor de views
Deze online drama’s beperken zich niet alleen tot de online beauty-wereld. Ook Nederlandse influencers zoals Monica Geuze, Enzo Knol, Dee en Famke Louise weten te scoren over de rug van goedkoop sentiment (zie bovenstaande compilatievideo). In de wereld van synthetische media is niets nog wat het lijkt: nep is het nieuwe echt. Feit is dat we met iedere like en comment deze nepwereld voortdurend nieuw leven inblazen. Schijnbaar willen en kunnen we niet zonder deze minidrama’s: de dorpspomp is vervangen door een online afvoerputje.
Interessant is ook dat deze drama’s wereldwijd groot nieuws zijn. Allerlei mainstream-media hebben het over de online ruzie. Van CNN tot de New York Times tot de NOS. Wereldnieuws of het definitieve failliet van MSM?
Ondertussen blijf ik in vertwijfeling achter. Moet ik hier nu om lachen of om huilen?
Sander Duivestein is professioneel spreker, trendwatcher, internetondernemer, adviseur, auteur en columnist over de impact van nieuwe technologie op mens, bedrijf en maatschappij. In dienst van VINT (het Verkennings Instituut Nieuwe Technologie van ICT-dienstverlener Sogeti) heeft hij aan meerdere onderzoeken meegewerkt. In de afgelopen jaren schreef hij meerdere boeken en rapporten over Bitcoin, Internet of Things, Wearables, Big Data, Social Media, Mobile, Cloud en de economische crisis. Sander is veel in de traditionele media terug te vinden. Regelmatig wordt hij gevraagd om zijn opinie in dag- en weekbladen, op de radio en op televisie te delen. Zo was hij onder andere te gast in Pauw en Witteman, Brandpunt en Nieuwsuur.