Hoe bouw je een bedrijfscultuur op als iedereen thuis werkt?

Nu bedrijven leren hoe ze hun teams op afstand kunnen managen, is een van de grootste uitdagingen hoe ze hun bedrijfscultuur kunnen behouden of verder kunnen ontwikkelen. De drastische verandering, waarbij we praktisch van de ene op de andere dag vanuit huis gingen werken, heeft organisaties enorm onder druk gezet. Organisaties moeten niet proberen hun eerdere bedrijfscultuur te kopiëren, maar accepteren dat er een nieuwe aan het ontstaan is.

Het is onmogelijk om de cultuur op kantoor te repliceren. De fysieke ruimten om te werken, te communiceren, overleggen, concentreren en ontspannen zijn immers weg. Ook de persoonlijke, informele gesprekken bij het koffieapparaat behoren deels tot de verleden tijd. Natuurlijk zijn er tal van prachtige samenwerkingstools beschikbaar die mensen met elkaar in verbinding brengen, maar ze zijn gewoonweg geen alternatief voor face-to-face-interactie. De realiteit is dat je de bedrijfscultuur die je denkt te hebben, niet kunt projecteren op een team dat op afstand werkt.

Open-sourcecultuur

In deze tijden kunnen open-sourcecommunity’s heel inspirerend zijn. De leden zijn van nature verspreid over de hele wereld en wat hen samenbrengt is een gedeelde interesse om samen iets te creëren. Elke open-sourcecommunity heeft zijn eigen cultuur, bijvoorbeeld creatief georiënteerd, artistiek of zakelijk. Er zijn vaak wel regels gericht op het stimuleren van groei, maar niet zo veel dat het engagement en creativiteit in de weg staat.

Een bedrijfscultuur moet gebaseerd zijn op vertrouwen en vrijheid

In de nieuwe ‘thuiswerkwereld’ moeten organisaties hier rekening mee houden. Een bedrijfscultuur zou gebaseerd moeten zijn op vertrouwen en vrijheid. Als je medewerkers bijvoorbeeld verplicht dat ze uiterlijk om negen uur ’s ochtends starten, of dat ze minimaal acht tot tien uur werken, dan laat je een grotere kans schieten waarbij alles draait om het realiseren van doelen en behalen van resultaten.

De innovatie die in open-source-community’s plaatsvindt, is namelijk niet het resultaat van starre processen of de tijd die aan projecten wordt besteed. Die komt voort uit de vrijheid om aan ideeën te werken die het project vooruithelpen, maar ook aan het systeem dat faciliteert dat deze ideeën overal vandaan komen, ongeacht ervaring, demografie of vaardigheid.

Elkaar vertrouwen

Open source is afhankelijk van een vrije uitwisseling van meningen, kennis en ideeën, vrijheid is belangrijk. Vrijheid stimuleert groei en is de motor van vooruitgang. Al onze medewerkers werken nu vanuit huis en zijn vrij om te kiezen wanneer en hoe ze dat doen. Daarbij is belangrijk dat we ook verantwoording afleggen over ons handelen, een andere kernwaarde van ons bedrijf. Dit betekent dat we elkaar vertrouwen om te leveren wat we beloven, zonder beperkt te worden in de manier waarop we samenwerken.

Een organisatie die alle thuiswerkers in staat stelt op een manier werken die het beste bij hen past, wordt waarschijnlijk beloond met medewerkers die het productiefst zijn. En dat werkt dus alleen als je de regels en barrières wegneemt die dit creatieve werken in de kiem smoren.

Cultuur is een proces, geen doel

Het is belangrijk om te onthouden dat geen enkel bedrijf één enkele cultuur heeft. Er kan wel een overkoepelend idee zijn van wat die inhoudt, maar de implementatie is meestal lokaal, in geografische en departementale zin, maar ook individueel.

Geen enkel bedrijf heeft één enkele cultuur

Teams in Saoedi-Arabië zullen een bedrijfscultuur heel anders interpreteren dan de Nederlandse teams. En de verkoopteams zullen op hun beurt weer een heel andere kijk hebben op de cultuur dan bijvoorbeeld de HR-afdeling. Het overkoepelende idee is wat een bedrijf samenbrengt en de lokale interpretatie is wat teams helpt om zich te binden.

Nieuwe afgeleide van bedrijfscultuur

We moeten onze huidige thuiswerkomgeving eigenlijk zien als een nieuwe afgeleide van de bedrijfscultuur. We moeten de nieuwe realiteit accepteren en proberen daar op productieve manier mee om te gaan. Deze situatie heeft enorme kansen gecreëerd voor organisaties om hun cultuur te herzien. Het legt in veel gevallen ook talenten bloot van mensen die in je de normale werkensituatie niet opmerkte.

Ik ben er zeker van dat velen van jullie hebben gezien hoe werknemers, ondanks de huidige situatie, toch nader tot elkaar komen rond gedeelde belangen. Bij Red Hat houden medewerkers bijvoorbeeld hun eigen yogasessies op afstand en houden teams virtuele ‘koffie en catch up’-gesprekken in plaats van puur werkgerelateerde sessies. Zo vinden er, ook na werktijd, nog steeds sociale ontmoetingen plaats, zij het op afstand. Deze ‘Communities of Practice’ brengen mensen samen en moeten daarom worden aangemoedigd.

Kans om ideeën te omarmen

We hebben op het moment een enorme kans om deze prachtige ideeën te omarmen die mensen en teams binden en een hechtere gemeenschap binnen organisaties bevorderen. Uiteindelijk zullen de lockdowns stoppen en de mensen naar kantoor terugkeren, maar we moeten ervoor waken dat we niet terugkeren naar de oude manier van werken. We moeten proberen de goede dingen van op afstand werken te omarmen en we zouden afscheid moeten nemen van de dingen die niet werken in kantooromgevingen.