De hypocrisie van Twitter en Facebook

We kijken naar een beroerde film waarin Big Tech sociaal bewogen acteert om te kunnen blijven profiteren van de overheid

Facebook werd opgericht in 2004 en ergens in 2006 zag Twitter het levenslicht. Het duurde nog drie jaar voordat ik mijn account aanmaakte, maar dat is inmiddels toch alweer 11 jaar geleden, dus in dat opzicht ben ik waarschijnlijk een Twitter-veteraan. In die tijd kon niemand bevroeden tot hoever de macht van deze social-mediaplatforms kon reiken. In een interview in The Financial Times in 2017 vertelde Trump, de ‘bijna voormalige’ president van Amerika, dat hij zonder Twitter geen president was geworden. Een aardige indicatie.

Met het einde van zijn termijn in het zicht werd zijn Twitter-account (bijna 90 miljoen volgers), verwijderd en konden we lezen dat De Donald Trump verdere toegang tot Twitter wordt geweigerd. Hij zou zich niet aan de regels van het platform hebben gehouden. Nu kun je dit in detail proberen te analyseren of dit inderdaad zo is, maar wat vooral relevant is, is dat dit mogelijk is. Dat iemand bij een social-mediaplatform wordt geweigerd omdat regels worden overtreden. Die regels zijn immers ook maar verzonnen. Je zou iets kunnen zeggen over wetgeving, maar wetgeving verschilt per land. Toegang tot Twitter is geblokkeerd in China, Iran, Noord-Korea, want te aanstootgevend. Onbedoeld een compliment omdat zo duidelijk wordt dat dit landen zijn waar vrijheid van denken als staatsgevaarlijk wordt gezien.

Nu Twitter de 45ste president van Amerika van het platform heeft verwijderd, wrijven de leiders van die regimes in hun handen. Wat zij allang wisten blijkt nu waar: social-mediaplatforms werken kennelijk destabiliserend. De platforms zijn gevaarlijk en kunnen aanzetten tot haat en geweld. Precies dé reden waarom ze in hun landen verboden zijn.

Portier bij de deur

Ik weet het, Twitter is net als Facebook gewoon een commerciële club. Een kroeg met een portier bij de deur, als je gedrag niet bevalt dan moet je weg. Daar valt best wat voor te zeggen, maar als je kijkt naar Amerika dan is dat nogal ingewikkeld. Bijna de helft van de Amerikanen bracht een stem uit op Trump en ik kan mij voorstellen dat die mensen iets anders tegen zijn Twitter-gedrag aankijken als de andere helft die op zijn tegenstrever stemden.

Ik kan mij voorstellen dat nu er een nieuwe wind gaat waaien in Amerika er een revisie komt van de regels. Zoals ik al memoreerde, ik ben een Twitter-veteraan met een zekere liefde voor het platform. Ik leerde er nogal wat mensen kennen en het is voor mij een bron van kennis. Je wordt er geattendeerd op artikelen en ideeën die je anders nooit hadden bereikt. Maar ik moet bekennen dat ik in de afgelopen zes maanden meer mensen heb geblokkeerd en op mute heb gezet dan daarvoor.

Kaag

In al die jaren daarvoor groeide langzaam maar gestaag het aantal rommelaccounts dat inbreekt in discussies en discussies op gang brengt. Ik keek de afgelopen tijd naar commentaren onder artikelen van Maurice de Hond, of tweets over D66 of Kaag, de boeren, Rutte of het coronabeleid van Hugo de Jong – de politiek in het algemeen. Belastingvoorstellen, de toeslagenaffaire of recent de problematiek rondom de vrouw in de bijstand die een tas met boodschappen van haar moeder kreeg. Overal duiken ze op in de discussies, accounts met nummers, account met nul volgers, anonieme reacties. De trollen. Start je ergens een discussie, dan moet je inmiddels verdomd goed opletten met wie en of je een gesprek aangaat. Het heeft geen enkele zin om van gedachten te wisselen met John01u243 over het nut van vaccinaties.

Het heeft geen enkele zin om van gedachten te wisselen met John01u243 over vaccinaties

Ik kijk met verbazing naar Twitter-discussies over het nut en de noodzaak van de lockdown, de twijfels die worden gezaaid over de ernst van covid-19. Over het ondermijnen van collectieve afspraken. De politiek die in het belang van de zorg zegt blijf vooral thuis en dat Twitter vervolgens met hashtag roept: ga naar buiten. De wet zegt rijdt niet door rood, Twitter zegt ga vooral je gang. In het diepste wezen allemaal afsprakenondermijnend. Grensoverschrijdend gedrag dat op het conto wordt geschreven van vrijheid van mening. De grenzen van die vrijheid van mening worden zover opgerekt dat het pijn doet. Alsof het niet allemaal stuk kan.

Stinkende rot van binnenuit

In die zin is het Twitter-platform allang overleden en wordt het misschien alleen nog in leven gehouden door de veteranen, de leden van het eerste uur die naast de zin van het leven ook vooral de onzin met elkaar bespreken. In dat licht is het nogal bijzonder dat de president van Amerika wordt verwijderd terwijl er niets gedaan wordt aan de stinkende rot van binnenuit.

Zo bekeken is de reactie van Twitter niet meer dan een actie voor de bühne. Misschien wel om in het gevlei te komen van de nieuwe bazen in Amerika. Dat geldt evenzeer voor Facebook dat nu ook Trump de toegang ontzegt terwijl dit plaform in 2016 nog actief hielp Trump in het zadel te hijsen.

De bazen die nu de gebruikers langs de morele lat leggen ontberen zelf morele correctheid

Misschien ook wel omdat de platforms zelf nu niet bepaald bekend staan om een voorliefde voor het betalen van belasting. De bazen die nu de gebruikers langs de morele lat leggen ontberen zelf morele correctheid. Facebook stond de afgelopen jaren voortdurend voor de rechter net als vele collega-platforms. Over het aan de laars lappen van privacy, over het uitoefenen van invloed, wangedrag.

Facebook en Twitter, maar ook Google en Apple, zetten met de regels in hun hand de Trump-administratie aan de kant. Ze ontzeggen de president en twijfelachtige apps de toegang tot hun platforms met regels die ze de afgelopen vier jaar verzaakten in acht te nemen.

Belastingdollars naar de Bahama’s

We kijken naar een hele beroerde film waarin de platforms, Big Tech, sociaal bewogen acteren om te kunnen blijven profiteren van een overheid die ze de hand boven het hoofd houdt. Met aan de ene kant die overheid die er genoegen mee neemt dat belastingdollars naar de Bahama’s vloeien terwijl een groot deel van de natie in trailerparken woont. En aan de andere kant de opportunistische adverteerders die met gemak in één zin kunnen vertellen dat ze de wereld beter willen maken, maar tegelijkertijd platforms financieren die aanzetten tot haat en verdeeldheid. Platforms die het niet zo nauw nemen met de privacyregels, en te vaak in de rechtbanken staan.

Nee, ik ben niet optimistisch. Het verwijderen van een Twitter-account van de president in deze fase van zijn leiderschap juich ik niet toe.

Amazon

Hoe is het mogelijk is dat een concern als Amazon, dat eigenhandig de winkelstraat in Nederland de nek omdraait, geen belasting betaalt? Sterker nog, Amazon ontving in 2019 voor 294 miljoen euro aan belastingvoordeel. Hoe is het mogelijk dat Facebook, Google, Twitter en Apple die vanuit het belastingvriendelijke Ierland hun zakken vullen, niet of nauwelijks bijdragen aan de samenleving en er steeds mee wegkomen? En dan nu de morele kaart spelen, de publieke opinie paaien met het blokkeren van de communicatie van een man die al uit is gerangeerd en geen schade meer kan berokkenen aan hun businessmodel, in de hoop dat de nieuwe baas van Amerika gunsten blijft verlenen. Ik ben er niet gerust op.