Winnaars van de crisis betalen bitter weinig contributie

Compenseer ondernemers die moesten sluiten voor het algemeen belang volledig

Het MKB kent in deze coronatijden verliezers en winnaars. De omzet van de zaken die dicht moesten verschoof naar de concurrentie, online bedrijven die via een uitgekookte verliesstrategie jaar op jaar groeien en niets bijdragen. Dit is zo oneerlijk, dus: compenseer iedereen die vanwege het algemeen belang moesten sluiten en zijn inkomsten zag verdampen. Dat is de enige weg naar buiten.

Het was een mooi jaar voor het MKB las ik op 25 mei in Het Financieele Dagblad. In 2020 was er meer winst voor het midden- en kleinbedrijf dan 2019. “Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf worstelde zich glansrijk door coronajaar 2020. Ondernemers hielden de hand op de knip, bespaarden fors, profiteerden van overheidssteun en wisten in te spelen op de veranderde omstandigheden”.

Zo op het oog gaat het dus prima, maar kijken we verder dan is er binnen die retail wel wat aan de hand. Het segment retail wordt gedomineerd door de supermarkten waar het geld de afgelopen jaren tegen de plinten klotste. Nu gun ik iedereen winst – als je winst maakt betaal je immers belasting enzovoort.

Voor de volksgezondheid

Zorgwekkender is het verlies. Het verlies van ondernemers die verplicht de zaak moesten sluiten. Niet omdat er iets mis was met die zaak maar vanwege besmettingsgevaar. De overheid, dat zijn we zelf nietwaar, vond het belangrijk dat er winkels gesloten werden voor de volksgezondheid.

Ondernemingen waar niets mis mee was, gingen op slot voor het algemeen belang

Ook theaters en bioscopen, restaurants en cafés moesten de deuren dichthouden. Wij hebben besloten dat die sectoren op slot moesten. Ondernemingen waar niets mis mee was, gingen op slot voor het algemeen belang. Voor de gezondheid van ons allemaal.

Kleine bloemlezing

Waar de ene zaak dicht moest, groeide de andere. Als je winkels sluit en steden op slot draait, gaan kopers online kijken. Een kleine bloemlezing: “Picnic doet goede zaken in coronatijd de websuper koerst af op 500 miljoen euro omzet in 2020”, “Omzet Bol.com explodeert door lockdown: +70 procent”, “Amazon boekt 40 procent meer omzet in coronakwartaal”, “Apple verkoopt meer iPhones en Macs”, Facebook ziet gebruikerspiek”, Zalando profiteert van coronacrisis, verwacht tot honderd miljoen meer winst”.

“Het is een van de economische ‘winnaars’ in de coronacrisis: Just Eat Takeaway, in Nederland bekend als Thuisbezorgd. In het vierde kwartaal van 2020 steeg het aantal bestellingen wereldwijd met 57 procent. Het bedrijf groeide de afgelopen jaren ook door buitenlandse overnames en is inmiddels actief in 23 landen.”

Het is maar een kleine greep uit de lofzang op de online retailontwikkelingen. Als je een dagje Google raadpleegt, ook een van de grote winnaars van deze crisis, kun je een boek vullen.

Er schuurt iets

Maar er schuurt iets. Een zaak als Picnic of Takeaway groeit tegen de klippen op, voorwaar een geweldige prestatie, maar die groei gaat gepaard met enorme verliezen. Dat kan en dat mag, zolang aandeelhouders bijstorten is er immers geen vuiltje aan de lucht. Het betekent wel dat je geen belasting hoeft te betalen, want winst is er immers niet.

Zo kun je groeien naar een miljardenomzet. Zodra je winst maakt mag je dat verlies eerst nog wel even compenseren. Dat werkt prettig, zeker als je winst en verlies wat kunt sturen. In the end gaat de zaak gaat naar de beurs, verdienen de aandeelhouders een leuke zakcent en blijft de contributie aan de samenleving in de vorm van vennootschapsbelasting achterwege.

Een formule die dankzij een muur van geld die nergens heen kan (rente wordt er door de banken immers niet betaald) nogal gangbaar is geworden de afgelopen tien, vijftien jaar. Het is geen geheim dat bol.com verlies maakt en het is ook geen geheim dat Amazon geen belasting betaalt in Nederland. Dat hoeft ook niet want winst maken kost eigenlijk geld. Geld dat ergens anders niets oplevert kun je beter maar in de groei van je onderneming stoppen. Want groei betekent uiteindelijk immers kassa voor de aandeelhouders.

Het is geen geheim dat bol.com verlies maakt en Amazon geen belasting betaalt in Nederland

Maar waar kijken we nu precies naar? Tijdens de coronacrisis moesten zaken sluiten, bedrijven die jaar in jaar uit contributie in de vorm van belasting betaalden aan ons, de overheid. Daar financierden we van alles van, de zorg, veiligheid, het onderwijs eigenlijk alles waar de overheid haar vinger in heeft.

De omzet van de zaken die dicht moesten verschoof naar de concurrentie, naar online bedrijven waarvan we de belastingmoraliteit kennen, naar bedrijven die via een verliesstrategie jaar op jaar groeien, maar niets bijdragen. Ik weet, een generalisatie want er zijn natuurlijk ook online ondernemers die alles keurig doen, maar dit gaat even over het grotere plaatje. Het miljardenspel.

Nu de nood aan de man is mogen de ondernemers die gewoon belasting betaalden hun pensioen opeten, jarenlang leningen aan de familie terugbetalen en blijven ze zitten met een schuld bij de fiscus. Terwijl de omzet verdwijnt naar concurrenten die niet of nauwelijks belasting betalen houden zij schulden bij diezelfde belasting.

Volledige compensatie

Eigenlijk is er maar een weg naar buiten. Compenseer ondernemers die voor het algemeen belang moesten sluiten volledig. Compenseer de zzp’ers die als gevolg van de coronacrisis inteerden op vermogen. Ja, dat gaat veel geld kosten. Maar het is gewoon redelijk dat ondernemers die altijd bijgedragen hebben, ook nu weer door de zaak te sluiten voor het algemeen belang, te vrijwaren van schulden. Het gaat nogal goed, we verdienen meer dan ooit, dus is het verdomd onredelijk dat we de financiële gevolgen van deze crisis afwentelen op een groep mensen omdat ze toevallig in de verkeerde sector werkten.