Wat je kunt leren van een WC-borstel
De WC-borstel zat horizontaal geklemd tussen de toiletpot en de WC-bril. Een mooie metafoor voor een waardevolle les.
Soms werk ik thuis, soms ben ik op pad. Na een productieve dag bij een klant, kwam ik thuis en ontdekte ik dit vreemde tafereel… Ok, een beetje achtergrond: dit verhaal speelt zicht af pre-COVID. Ik had net een huishoudelijk hulp ingehuurd. Na zorgvuldige selectie koos ik voor een ervaren dame, die eerder in bedrijfsschoonmaakteams had gewerkt. Nette dame, pietje precies, empathisch vermogen en proactief. Ideaal, leek mij.
Ik wist dat zij die betreffende dag voor de 2e keer mijn huis had schoongemaakt (de eerste keer was ik zelf ook thuis). En aangezien er verder niemand thuis was en er schoonmaakspullen bij de ‘crime scene’ betrokken waren, moest zij wel de ‘dader’ zijn geweest! Geïntrigeerd door het scenario als ik was, heb ik haar toch even gebeld. Of zij die WC-borstel zo raar had achtergelaten. “Jazeker”, zei ze lachend, “dat doe ik altijd zo. Als ik namelijk als laatste het toilet heb geschrobd met die borstel en wat chloor, klem ik hem tussen de pot en de WC-bril zodat hij goed en snel kan drogen. Daarmee voorkom je schimmelvorming en nare luchtjes die je anders zou krijgen als je hem nat in de houder terugzet”.
Wow. Haar routinematige simpele actie:
- Bevestigde mijn keuze voor haar (zie je wel, ik heb echt de beste uitgekozen!);
- Gaf mij het gevoel dat ze ook daadwerkelijk grondig had schoongemaakt doordat er visueel ‘bewijs’ was van gebruikte schoonmaakspullen.
Na COVID stopte zij helaas met haar particuliere klanten en ging terug naar bedrijfsschoonmaak, dus nu doe ik zelf het schoonmaakwerk weer. Maar ik heb haar methode overgenomen. Ik maak het toilet altijd als laatste schoon en als ik klaar ben klem ik de WC-borstel tussen pot en bril. Het is een soort ritueeltje geworden, een complimentje aan mezelf én een teken voor de kinderen dat ik ze niet in een ranzig huis laat wonen. Een zwaar ondergewaardeerd teken, overigens, maar dat is een andere kwestie 😉
‘Labor Effect’ in de psychologie
“Leuk verhaaltje Mischa, maar je had het toch over iets leren?” Jazeker! Dit verhaal illustreert namelijk het ‘Labor Effect’ in de psychologie. Mensen waarderen een dienst meer als ze zien dat er moeite in is gestoken. Dit is gebaseerd op de ‘inspanningsheuristiek’, waarbij de waargenomen inspanning de waardering van het resultaat beïnvloedt. Harvard Business School onderzoekers Ryan W. Buell en Michael I. Norton deden hier in 2011 onderzoek naar en bedachten de titel “labor illusion”. Maar omdat ik die naam vind uitnodigen tot misleiding heb ik het zelf liever over het ‘labor effect’.
In de praktijk: Als je werk voor iemand anders doet, laat dan – subtiel of overduidelijk, wat het beste bij je past – zien dat er inspanning in zit of heeft gezeten. Stuur updates, deel je (denk)proces, geef statusinformatie. Een klein beetje overdrijven mag wel, maar lieg nooit.
Om af te sluiten een eigen voorbeeld uit mijn eigen praktijk: Wij sturen onze klant bij sommige beïnvloedingsprojecten – die zich hiervoor lenen – de ruwe concepten, brainstormresultaten, ideeën en notities als bijlage of achtergrondinformatie mee met onze deliverables. Daar wordt altijd goed op gereageerd. Men vindt het interessant, informatief én we krijgen dikwijls de opmerking ‘jeetje, daar heeft écht veel werk ingezeten!’. Klant blij, wij blij, resultaatwaardering maximaal.
Dus: Als je iets voor iemand doet, denk dan na over jouw ‘WC-borstel’ – dat kleine teken van inspanning dat een groot verschil maakt.
Ψ Mediapsycholoog ⌆ Perspectivist ⌬ Dopamaniac Mischa is mediapsycholoog en Chief Psychology Officer bij Grey Matters, een onderzoeks- en adviesbureau dat organisaties helpt inzichten uit de psychologie in de praktijk toe te passen. Ook is hij founding partner en gedragsstrateeg bij Guideology, een adviesbureau dat zicht richt op het begeleiden van klantgedrag in de financiële sector. Mischa gelooft dat psychologie de smeerolie is voor organisaties, zowel op gebied van marketing als ook sales, HR, MD, recruitment, innovatie, security en finance. Hij heeft voor dit gfsedachtegoed de titel ‘Chief Psychology Officer’ bedacht, een rol waar inmiddels meerdere organisaties invulling aan hebben gegeven. Naast psychologie consultant (voor klanten zoals T-Mobile, Capgemini, bol.com, Rotterdam The Hague Airport, Agis, KNMG, NIMA, VvAA, Oracle, Univé, EU council, belastingdienst en diverse ministeries), is Mischa een graag geziene keynote spreker op zowel (internationale) congressen als incompany events. Ook wordt hij regelmatig als gedragsexpert op radio en televisie gevraagd voor actualiteitenprogramma’s als EditieNL, Eén Vandaag, en Radar. In zijn vrije tijd is Mischa gastdocent aan de UU, UvA, HvA, VU, UT, HHS, RU, Nyenrode en UM. Ook is hij bestuurslid van de sectie Sociale en Economische Psychologie van het Nederlands Instituut van Psychologen. Hij is Psycholoog NIP en Certified GAABS Member.
Fantastisch verhaal Mischa Coster! Fijn dat je weer terug bent. Ik miste de echte foto van de wc-borstel onder de wc-bril maar via Google vond ik hem. Goede tip inderdaad. Als het een beunhaas was geweest dan had ze hem op je wc-bril laten drogen.