Toch collectieve verkoop voetbalrechten

Vandaag (donderdag 13 december) hebben de 18 clubs uit de eredivisie zich geconformeerd aan de uitgangspunten van de nieuwe tender die komende maandag verstuurd zal worden aan geïnteresseerde partijen. AZ en Ajax zijn uiteindelijk tot inzicht gekomen en dienen het loyaliteitsprincipe dat de hoogste collectieve opbrengst uit de verkoop van de voetbalrechten moet garanderen. Het was een spannende periode voor ECV directeur Alex Tielbeke die wederom moest proberen 18 kikkertjes in de kruiwagen te houden. Voorwaar geen sinecure.

Toch is dit waarschijnlijk de laatste keer dat de uitzendrechten op deze manier vermarkt zullen worden. De ECV is een vennootschap met een min of meer afgedwongen samenhang in een continue veranderend krachtenveld met steeds groter wordende tegenstellingen tussen de kleine en grote clubs. De topclubs zijn in verhouding minder afhankelijk van deze inkomsten dan zeg maar het rechter rijtje in de competitie en moeten andere mogelijkheden verkennen om nog enigzins mee te kunnen blijven doen buiten de landsgrenzen. Internationaal voetbal zal dus de komende jaren nog belangrijker worden waardoor verdere polarisatie tussen de clubs zal plaatsvinden. De internationale markt groeit sneller waardoor de topclubs naarstig verder op zoek gaan naar additionele inkomsten zoals bijvoorbeeld PSV dat bijvoorbeeld al eerder deed in Zuid-Korea en Ajax de Chinese markt gaat gebruiken om de individuele businesscase op te rekken.

Eerst zullen de zaken in Nederland geregeld worden middels de nieuwe tender die naar verluidt wel wat ruimer is opgezet. Belangstellenden kunnen straks evenals de vorige keer gaan bieden op verschillende pakketten. De belangrijkste daarvan zijn de liverechten voor nu vijf jaar en de samenvattingen voor drie jaar. De liveduels op de vrijdagavond zullen vanaf volgend seizoen niet meer op het open net te zien zijn. RTL Nederland heeft die rechten nog tot eind mei.

Een andere logische volgende stap zou bijvoorbeeld het opzetten van een exploitatiebedrijf in samenwerking met de nieuwe rechtenhoudende(n) kunnen zijn. Dus van een CV naar BV en dan in een model waarbij de clubs medeaandeelhouder worden. Een zinvol model dat de betrokkenheid van de (top)clubs met de Nederlandse markt verder moet garanderen voor de komende decennia. De startverhouding wordt dan bepaald door een mix van resultaten uit het verleden (track record), een ‘value ranking’ op basis van de merkwaarde van de clubs en wat populariteitsscores die bijvoorbeeld uit de relatieve belangstelling voor live wedstrijden en kijkcijfers van het SKO gehaald kan worden.

Ergens zal dan de startkapitalisatie bepaald kunnen worden. De clubs ontvangen in dat geval jaarlijks boven een deelnamefee voor het inbrengen van rechten een dividend dat bepaald wordt door de prestatie in de competitie, de stand op de ranglijst en de bijdrage aan de waarde van het product betaald voetbal in Nederland. Ranking, populariteit en bijdrage aan de waarde van de Koninklijke Eredivisie BV, het zijn vooral de sportieve factoren die de uiteindelijke commerciële waarde voor en de inkomsten van de clubs in Nederland zullen bepalen. Nog los van alle nieuwe tenderaspecten die er nu in zitten of in de toekomst nog worden toegevoegd, zo hoort het ook te zijn…