Kim start weblog over relatie journalistiek en commercie

Gisteren ontving ik een email van Bart Brouwers (hoofdredacteur van Sp!ts) over het Kim, een forum voor reflectie op journalistiek dat via de nieuwe Kimblog de aandacht wil vestigen op het spanningsveld dat bestaat tussen commercieel succes en journalistieke onafhankelijkheid.

Achterliggende gedachte is dat al dan niet aanwezig geld in hoge mate de kwaliteit van de journalistiek in Nederland bepaalt. Recente voorbeelden van reorganisaties, overnames en toenemende eisen van adverteerders geven extra voeding aan het belang van het thema. Specialisten uit het brede werkterrein van de media komen in de loop van 2008 op dit weblog aan het woord om vanuit hun eigen perspectief hun licht over het onderwerp te laten schijnen. Op die manier moeten de komende maanden de talrijke deelaspecten van commercie en redactie aan bod kunnen komen.

Marnix Kreyns, directiesecretaris bij de Koninklijke BDU en sinds 9 jaar verbonden aan de Raad voor de Journalistiek, schreef de eerste bijdrage waarin hij stelt dat krantenredacties gevoeliger zijn voor commerciële druk, omdat het oude verdienmodel niet meer functioneert. Kreyns noemt vier factoren die het oude verdienmodel hebben aangetast:

1. inkomsten uit advertenties en abonnementen zijn teruggelopen

2. uitgaven (personeel, techniek, distributie) zijn gigantisch gestegen

3. er is een overkill aan media gekomen op de Nederlandse markt

4. de media zijn in verkeerde handen gekomen

De precaire relatie tussen redactie en commercie vloeit volgens Kreyns rechtstreeks voort uit het economisch model waarbinnen kranten worden gemaakt. “Ik denk dat niet zozeer de druk vanuit commercie op de redactie is toegenomen, maar dat er een toegenomen bereidheid bij de redactie is om aan die druk – volstrekt noodgedwongen – toe te geven. Jongens en meisjes van mediabureaus weten dat op waarde te schatten. Op een site, waar zij als vakgenoten onder elkaar spreken, wordt de term ‘commercieel volwassen’ gebruikt voor hoofdredacteuren, die ‘leuke’ commercieel-redactionele een-tweetjes tot het repertoire laten behoren.”

De traditionele muur tussen redactie en commercie is een bouwval geworden, die niet langer gestut kan worden met redactiestatuten, schrijft Kreyns. “Verwacht moet worden dat de muur verder zal afbrokkelen.” Dat geldt volgens hem voor zowel huis-aan-huisbladen, nieuwsbladen als betaalde en onbetaalde dagbladen. “Resteert nog slechts de vraag, hoe erg we dat moeten vinden. Dat is een kwestie van appreciatie.”

Prima initiatief dat ik alleen maar kan toejuichen, heren succes!