Economisch weerbericht (77): Politieke noodtoestand

2 april 2010, 07:02

Daar staan we dan: waar het de “stakes” betreft aan het begin van de grootste non-profit marketing-campagne ooit. Interessant is natuurlijk dat gezonde duurzame profit nu juist is waar de Tweede Kamer-verkiezingscampagne over gaat.

Om dat doel te bereiken moet er de komende vijf jaar 15 tot 18 miljard worden gesneden en tot 2020 zelfs 29 miljard. Niemand hoefde trouwens te wachten op de 1 april-verrassing van de ambtenarenwerkgroepen: bij RTL was er de Bezuinigingswijzer en Willem Vermeend had Baas van Nederland opgetuigd. Waar Nederland in elk geval NIET op wil bezuinigen, zijn de volgende vijf punten:

  1. Verhoging eigen risico
  2. Beperking basispakket
  3. AWBZ versoberen
  4. Uitkeringen
  5. Minimumloon

Variantenboek

Deze vijf kwamen uit een peiling in opdracht van het programma EenVandaag, terwijl ambtenaren laten afvloeien de populairste bezuinigingsmaatregel was. Niet snijden in de zorg, het financiële vangnet en de basisbezoldiging: geen ontwrichting en tweedeling van de samenleving. Zulke kwalificaties vielen al snel na de presentatie van de oranje doos van Pandorra met de twintig boekjes met Brede Heroverwegingen die de vaderlandse ambtenarij in het afgelopen half jaar heeft opgesteld. Daar hadden we eigenlijk niet zo lang hoeven wachten, aldus het oordeel van een aantal ingewijden en deskundigen. Bij RTLZ zei Willem Vermeend, dat er al jaren een zogenaamd “variantenboek” is. Daarin staan de knoppen beschreven waaraan je kunt draaien om het financieringstekort terug te dringen, teneinde de staatsschuld niet verder te laten oplopen.

Over de kop

Erger dan een half jaartje langer te hebben moeten wachten is de discussie over de 20 procent bezuiniging, de opdracht waarmee de ambtenarij verleden herfst aan het heroverwegen werd gezet. Eerst was het 35 miljard, nu nog maar 29 en het kan nog best minder, zo vinden sommigen. Anderen voorspellen echter, dat de 29 miljard nog wel eens over de kop kan gaan, wanneer we een paar licht- en donkergrijze scenario’s meewegen.

10 weken te gaan

Een historische bezuinigingsoperatie om de staatsschuld af te bouwen staat per definitie op gespannen voet met het op peil houden van de werkgelegenheid, met sociaal zijn en met de economie stimuleren. Behalve de genoemde no-go’s van gemiddeld Nederland hierboven zijn er wat mij betreft ex aequo de hete aardappels van wonen en onderwijs. Als er één ding als een paal boven water staat, dan is het wel dat de Nederlander zelf de hand nog meer op de knip zal houden. Verder ben ik heel benieuwd wanneer de politieke partijen met nog maar 10 weken te gaan naar 9 juni duidelijk het debat zullen aangaan in de grootste non-profit marketing-campagne ooit. Die periode is natuurlijk veel te kort en op dit moment horen we vooral wie wat NIET wil. De verwachting is helaas, dat er veel nog na 9 juni tijdens de regeringsformatie zal moeten worden geregeld.

Bestuur van Nationale Eenheid

Vrees eigenlijk, dat deze miljardenproblematiek net een paar maatjes te groot is voor onze politiek. En al zeker voor het volk, dat straks op 9-6 zijn vertegenwoordigers moet kiezen. Eigenlijk is het de hoogste tijd voor een buitenpolitiek Bestuur van Nationale Eenheid. Toch jammer dat niemand hier officieel de politieke noodtoestand kan afkondigen, die de facto al lang is ingetreden.

Jaap Bloem
Research Director Sogeti/VINT bij Sogeti/VINT

Jaap Bloem is in IT since the PC and now a Research Director at Sogeti/VINT. In his days at KPMG Consulting he co-founded the IT Trends Institute. Jaap was a publisher of IT books and editor in chief of IT magazines at Wolters Kluwer. Before coming to VINT, Jaap was the Marketing Executive for the Dutch Chapter of ISOC, the Internet Society. Jaap has co-authored many books and articles, and loves to develop and evangelize ground-breaking thought and insight together with colleagues and partners. Jaap Bloem is in augustus 2018 overleden.

Categorie
Tags

10 Reacties

    Arnoud Rademaker

    Mooie samenvatting van actuele ontwikkelingen. Al lezende bekruipt mij het gevoel dat er een grote verschuiving plaatsvindt in ons denken. Wat is ook al weer de oorzaak van de kredietcrisis? Wat is er in wezen veranderd bij de bron? In plaats van na te denken over de oorzaken en deze vervolgens aan te pakken, verleggen we de discussie naar de gevolgen. Een interessante ontwikkeling omdat de gevolgen van de crisis via de overheidstekorten worden afgewenteld op de Nederlander.

    Het lijkt erop dat er opnieuw een grote financiële herverdeling aan de gang is. Ditmaal zullen niet alleen de armen opnieuw armer worden, maar is eveneens de middenklasse aan de beurt om in te leveren. ‘Arm’ is natuurlijk een betrekkelijk begrip. Laten we dat voorop stellen. We hebben het in ons land goed voor elkaar. Dat heeft, zoals met bijna alles, ook een keerzijde. De sterke toename van ons bezit, lijkt bij individuen hand in hand te gaan met een groeiende zorg voor het ontstaan van een (materieel) gebrek. Tot op heden konden we het ontstaan van een eventueel gebrek opheffen door gebruik te maken van kredietfaciliteiten.

    In psychologisch opzicht hoeft er geen emotioneel maatschappelijk drama op ons af te komen omdat we ons vaak vergelijken met de mensen die we als ons gelijke beschouwen: bijvoorbeeld buren, vrienden, familie en collega’s. Als iedereen inlevert, dan hoeft het ontstaan van een gebrek niet altijd gevoed te worden als blijkt dat anderen ook op dezelfde uitgave inlevert. In plaats van een uitzondering te zijn, wordt het nieuwe zuiniger denken een algemeen maatschappelijk verschijnsel. Hetzelfde is gebeurd ten aanzien van het langer doorwerken. Als we met z’n allen langer door moeten werken, zoals dat min of meer in heel Europa gaat gebeuren, dan is het lastig maar leggen we ons er vroeg of laat bij neer omdat iedereen langer moet werken.

    In financieel opzicht kunnen er natuurlijk veel meer mensen zijn die worden geconfronteerd met individuele problemen. Er moet geschrapt worden om de rekeningen te kunnen betalen terwijl de zorgen en het aantal slapeloze nachten kunnen toenemen. Consumenten hebben een overgangsperiode nodig om de uitgaven aan te passen aan het inkomen.

    Het zal me niet verbazen als er op een gegeven moment zoveel weerzin komt tegen het kopen op de pof, ofwel een belangrijke oorzaak van de kredietcrisis, dat er daardoor een drastische afname van de kredietverstrekking op gang zal komen. Consumenten kunnen zich, en zouden zich moeten realiseren dat het maken schulden, juist tot armoede kan leiden. Een herverdeling van de welvaart zou voor sommigen het laatste zetje kunnen zijn om definitief in een ‘armoedeval’ terecht te komen.


    2 april 2010 om 08:17
    JaapBloem

    D66 gaat 15 miljoen kappen in de komende kabinetsperiode. Waarom moeten we tot na Pasen wachten op debat? De tijd dingt.


    2 april 2010 om 13:00
    Arnoud Rademaker

    Kleine correctie. Het gaat om 15 miljard: “Door de plannen van D66 verbeteren de overheidsfinanciën de komende vier jaar al met 15 miljard. In 2020 heeft D66 het begrotingstekort omgebogen tot een overschot. Pechtold: “Behalve investeringen in onderwijs, wil D66 ook bezuinigen, bijvoorbeeld op re-integratiesubsidies en gratis schoolboeken.” Ook voert de partij een aantal hervormingen door, op bijvoorbeeld de arbeidsmarkt, de woningmarkt en bij de overheid. Deze leveren vooral op lange termijn veel geld op. Pechtold: “Door de stilstand van de afgelopen jaren moeten we nu echt durven hervormen om de structuur van de Nederlandse economie te versterken en het groeivermogen te vergroten. Daarmee stimuleren we het vertrouwen van Nederlanders in hun eigen toekomst en die van hun land (www.D66.nl).”


    2 april 2010 om 15:06
    JaapBloem

    Was een geintje, die 15 mio ipv 15 mrd. NUL REACTIE? SUKKELS. Is de teneur in godgans HOL-land. Lekker X Factor kijken jongens . . . 😉


    2 april 2010 om 16:50
    JaapBloem

    😉 GRAAG KLOK GELIJK ZETTEN OP M! — CHEERS, JAAP


    2 april 2010 om 17:06
    Arnoud Rademaker

    Ook na 1 april last van een hypotheekkater? Misschien kunt u met behulp van de volgende rekentools uw financiële klok weer met de werkelijkheid gelijk zetten.

    ‘Financiën spelen een zeer belangrijke rol in je leven. Om problemen te vermijden is het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van al je financiële zaken en alles goed te plannen. Of het nu gaat om sparen, hypotheeklasten of een inschatting van je volledige financiële toekomst, het is altijd lastig om de juiste getallen en bedragen boven water te krijgen waarop je je beslissingen kan baseren. Deze website biedt je een aantal rekentools die je hiermee kunnen helpen (www.hypotheekkater.nl ).’


    2 april 2010 om 20:01
    Arnoud Rademaker

    Jaap van Duijn heeft een prachtige politiek georiënteerde column geschreven.

    ‘Maar nu liggen de verhoudingen ineens anders. De Nederlanders die straks mogen gaan stemmen zijn veel minder toekomstgericht dan de stemmers van twintig jaar geleden. Ze zijn gemiddeld genomen veel rijker dan Nederlanders ooit voor hen waren en ze hebben, als er wat moet gaan veranderen, veel te verliezen. De economische crisis komt hun slecht uit (www.telegraaf.nl/dft/goeroes/jaapvanduijn/6448638/__Jong_versus_oud__.html ).’

    Als er toch op de vijf punten wordt bezuinigd, waarop kiezer niet wil bezuinigen, dan gaat men veel verliezen. De koopkracht kan volgens sommigen met 4 à 5 procent afnemen. Voor Jan Modaal betekent dit dat hij er qua koopkracht met circa 100 euro per maand op achteruit gaat. Statusangst? Is dat wat ons te wachten staat?

    In plaats van succes te prediken, kondigen politieke partijen nu zeven magere jaren aan. Voor individuen kan het opgeven van een belastende ambitie net zo’n grote opluchting zijn als het verwezenlijken ervan. Het opgeven van de droom om bijvoorbeeld nog groter te wonen kan heel bevrijdend werken op uw financiële gemoedsrust als de (hypotheek)lasten de komende jaren gestabiliseerd kunnen worden of zelfs kunnen worden afgebouwd.

    Als er inderdaad sprake is van een koopkrachtvermindering van 4 à 5 procent, dan zou het bekekenen dat Jan Modaal bij een rente van 5 % ongeveer 40.000 euro extra moet aflossen. Dit is natuurlijk ondoenlijk. Daarom zullen velen van ons de komende jaren hun prioriteiten moeten herzien. Bereidt u er zich maar vast op voor!

    Hopelijk kunnen we over 20 jaar zeggen dat er sprake was van een noodtoestand, maar dat we ternauwernood zijn opgestaan uit de financiële dood. Allen een goed Pasen toegewenst.


    3 april 2010 om 05:56
    JaapBloem

    Tav People-Planet-Profit was het altijd zoeken naar een adequaat Nederlands equivalent. De Belgen hadden ooit Mens-Milieu-Maatschappij bedacht, maar de fin-ec. crisis en Grote Recessie hebben de intieme vervlochtenheid van PPP zwaar benadrukt. Niet voor niets is de non-profit-mktng-campagne die Tweede Kamer-verkiezingen 2010 heet, bij uitstek gericht op duurzame profit. Prachtig daarom, die vondst van Mens-Milieu-Meerwaarde en de aandacht van Herman Wijffels voor LLL: LevensLang Leren. Anders blijven “we vooral bezig met het besturen van de bezemwagen” en blijft HOL-land met zijn X Factor-“cultuur” hoogtij vieren.


    5 april 2010 om 05:14

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!