Disclaimer: Ik word niet betaald om dit te schrijven
We kennen allemaal de voorbeelden wel. Een blogger die argwaan wekt omdat hij zich opvallend positief uitlaat over een printer of een artiest die wel heel blij is met het nieuwe Nespresso apparaat. Voorbeelden die het grijze gebied aangeven waarin Social Marketing zich momenteel bevindt. Moet er in Nederland een Social (Media) Marketing gedragscode worden opgesteld?
Dit was onderwerp van de discussie op 9 juni 2010 in Lab 111 in Amsterdam georganiseerd door DDMA (de branchevereniging voor dialoogmarketing) en SMP (Social Marketing Platform).
“Het DDMA wil met het Social Marketing Platform de Social (Media) Marketing sector op een hoger niveau brengen en helpen groeien. Een van de actiepunten is om in 2010 een Gedragscode voor Social (Media) Marketing te introduceren. In 2009 bracht het SMPA een eerste versie hiervan uit als discussie –starter, gebaseerd op de internationaal toonaangevende Womma Ethics Code.”
Over de belangrijkste punten uit deze SMPA guidelines met betrekking tot Social Marketing werd op 9 juni gediscussieerd:
- We zijn transparant en open als het gaat om de relatie tussen de consumenten en marketeers.
- We verplichten marketeers de relatie met consumenten te vermelden in social media marketing initiatieven.
- We verplichten marketeers effectief te monitoren of consumenten de relatie met het merk wel juist beschrijven.
- We zijn tegen initiatieven waarbij consumenten worden betaald door een commerciële partij om aanbevelingen of reviews te plaatsen.
- We verplichten consumenten een vermelding te maken van de bron van te ontvangen producten of andere incentives.
- Wanneer er een connectie bestaat tussen de aanprijzer van een product en de verkoper van een product, dient dit nadrukkelijk te worden vermeld.
Bron: http://www.smpa.nl/guidelines/
Via o.a. LinkedIn en Twitter was een oproep uitgegaan naar alle Social (Media) Marketing professionals om deel te nemen aan de discussie. Zo’n dertigtal waren woensdag aanwezig. Wat volgde was een discussie die meer vragen opriep dan antwoorden. Want wie bepaalt wat er in zo’n code komt te staan? Wie handhaaft die code? Wat zijn de gevolgen van een overtreding van de code? En bij wie ligt de verantwoordelijkheid voor implementatie van de code; bij de uitgever, de adverteerder of het communicatiekanaal? Je kan je bijvoorbeeld voorstellen dat wanneer een tweet betaald is men voortaan gebruik maakt van #pt (paid tweet).
De antwoorden op deze vragen blijven vooralsnog uit. Maar hoe lang duurt het tot de politiek zich hiermee gaat bemoeien? Willen we echt dat Den Haag zich hierover gaat buigen en dat er straks een opgelegde richtlijn van kracht is? Of is dit het moment om als professionals hen voor te zijn en hier (zo mogelijk) overeenstemming over te bereiken? Wat is jouw mening over deze gedragscode? Moet hij er komen? Zo ja, in welke vorm? Of vind je het allemaal maar onzin en geloof je dat de markt zichzelf wel reguleert?
Dit is jouw kans om jouw mening te laten horen en deze code mede vorm te geven. Discussier mee over dit onderwerp.
Als onafhankelijk adviseur richt Anneli zich op merken en bureaus die meer resultaat uit social media willen halen. Als één van ‘s lands eerste social media experts heeft ze inmiddels meer dan een decennium ervaring met het positioneren van merken op social media. Ze heeft hierin naam gemaakt en wordt gezien als thought leader binnen dit vakgebied. Anneli haar specialiteit is het opzetten en optimaliseren van social media operaties (zowel in-house als in-agency), op lokaal als global niveau. Als geen ander kan ze de effectiviteit van teams analyseren en hen helpen hun prestaties te verbeteren met heldere strategische, tactische en operationele kaders. Credentials: Heineken, McDonald's, SEAT, Volkswagen, Royal Canin, KLM, LeasePlan, Nederlandse Spoorwegen, Vodafone Ziggo, AEGON, ING.
@Marco
De richtlijnen van de WOMMA bestaan al een tijdje. Toch is er blijkbaar in NL nog niet voldoende draagvlak of bekendheid mee. Als dat wel zo zou zijn dan zouden er nu veel vaker disclaimers in NL’se maar ook in internationale Social Media uitingen moeten staan. Zolang dit niet het geval is lijkt mij dit een nuttige discussie om te voeren.
Het feit dat tegenwoordig iedereen publisher is/kan zijn maakt het er ook niet makkelijker op natuurlijk. Hoeveel mensen die “iets met social media doen” zijn aangemeld bij een branchevereniging? Ik in ieder geval (nog) niet.
We hebben nu de kans om als Social Media Professionals een grote rol te spelen in het vormen van een gedragscode. Wanneer wij dit niet doen en de politiek dit soort uitingen als een probleem gaat zien dan is de kans dat we voor een voldongen feit komen te staan.
In Amerika vermelden alle serieuze schrijvers al hun affiliaties bij bedrijven waarover ze schrijven of concurrenten daarvan. Als mensen dat niet doen, zetten ze hun geloofwaardigheid op het spel. Hoe je in Nederland dit soort dingen kunt doen en daarna toch ‘geloofwaardig’ kunt blijven is mij een raadsel en maakt dat de hele beroepsgroep niet serieus te nemen is.
3 jaar geleden al heeft webrep associates (hier ben ik projectmanager) hier al iets op bedacht: een verificatiecode. degene die een post plaatst namens een bedrijf (kan ook een medewerker zelf zijn) zet hier zijn naam en relatie tot het bedrijf onder, bijvoorbeeld: ik behoor tot het webcareteam van … en daaronder komt de tekst: verifieer deze post op (website) met code …. Op een speciaal voor onze klant aangemaakte pagina kan de lezer de post verifiëren door de code in te voeren. de tekst van de post verschijnt dan op deze pagina met de exacte tekst zoals in de discussie. dit is ook gedaan om te voorkomen dat anderen zich voor gaan doen als een webcareteam lid die geen relatie hebben tot de organisatie. Nu staan onze klanten nog vrij om daar gebruik van te maken, de code is optioneel. De ervaring leert echter dat klanten het nog niet zo belangrijk vinden. Lezers trouwens ook niet. sporadisch wordt een post geverifieerd.
@ Marco, wat je zegt klopt. Er zijn richtlijnen en dit is inderdaad geen wetgeving. Echter, bij het opstellen van een code (en we krijgen feedback dat velen uit social marketingbranche hier behoefte aan hebben) geldt deze – mits aanname door de Stichting Reclame Code – voor de gehele branche. Dus NIET alleen voor organisaties die zijn aangesloten bij een vereniging als DDMA of IAB. Lijkt mij in alle opzichten een goede zaak.
Ter ondersteuning van mijn woorden lees de comments van Sprey en Brombacher in de discussie binnen de linkedingroep ‘Social Marketing Platform’:
Sprey:”Als er een code is en als die door, bijvoorbeeld, de Reclamecodecommissie wordt gehandhaafd, dan zullen alle serieuze adverteerders die code gaan volgen. Dat is tenminste de praktijk. Met name multinationals gaan echt niet in dit landje reputatieschade oplopen door branchenormen te overtreden.
Natuurlijk zullen er altijd adverteerders zijn die op het randje blijven lopen, maar dat is dan wel het randje van de regels die de branche heeft opgesteld. Dan is ten opzichte van de goeddeels regelloze situatie nu al heel veel gewonnen.”
Brombacher: “Een kantelpunt in publieke opinie en politiek is snel bereikt en komt vaak onverwacht.
Regulering, een gedragscode die je jaarlijks actualiseert, lijkt mij uitstekend.
Op die manier laat je de politiek zien dat je a. consument en adverteerder bescherming biedt en b. je eigen bedrijfstak serieus neemt.”
Wat ik even zie is dat de verschillende doelen van de brancheorganisaties even op 1 hoop worden gegooid hier. Regels voor affiliatetoestanden zijn leuk, maar wat heeft een webcareteam daaraan? Het is mijn beleving juist wel handig dat diverse brancheorganisatie hun eigen richtlijnen hebben. Tenslotte is dat gewoon een bekende club waar bedrijven kunnen kijken of iemand daarbij aangesloten is en wat voor regels daaraan verbonden zijn ter verificatie. Dat is toch het idee? Dat “klanten” kunnen zien dat de expert die ze inhuren op een bepaalde manier geverifieerd wordt? Zodat ze geen loos geld uitgeven aan iemand die maar wat loopt te blaten. En omgekeerd geldt dus dat die experts weten dat ze zich aan richtlijnen moeten/kunnen houden en desnoods kunnen vermelden bij hun klanten dat ze zich aan bepaalde richtlijnen houden, of ze nou wel of niet bij de betreffende club zijn aangesloten.
Oja, en dit kunnen we dus echt prima oplossen zonder politiek, en wellicht gewoon decentraal. Verschillende regels voor verschillende groepen. Anders krijg je weer dat 1 partij voor de rest gaat bepalen hoe het wel of niet moet. Als ik me aansluit bij IAB omdat ze een Taskforce Social hebben, dan conformeer ik me toch veel liever aan eventuele richtlijn van die club dan dat DDMA vanalles over mijn vakgebied gaat roepen terwijl ik daar verder misschien niet eens bij aangesloten ben? Ook omdat beide partijen gewoon andere doelen hebben.
Anyway, richtlijnen, prachtig, en inbreng zeker ook, maar dan wel daar waar het van toepassing is en daar waar er behoefte aan is.
Geen idee of dat nou precies ontopic is, maar dat is wat er nu even in me opkwam.
@Annelies: mee eens, serieuze adverteerders, publishers maar ook adviseurs/bureaus zijn aangesloten bij een branchevereniging, spreken onderling met elkaar de richtlijnen af en kunnen elkaar daarop aanspreken. Internationaal is daar jaren geleden al goed over nagedacht, neem die richtlijnen over, spreek dat met elkaar af en houd elkaar daar aan. Voor de rest is het een normen en waarden-discussie en daarvan weten we inmiddels waartoe dat leidt 😉
@Marco: ik heb de internationale IAB richtlijnen nooit bekeken, weet jij of ze vergelijkbaar zijn met die van de Womma ?
@Willem: is ook prima dat er richtlijnen zijn, zou helemaal goed zijn als die internationaal zijn afgestemd en niet per land worden opgesteld en dat deze marktbreed gedragen wordt door de verschillende branchepartijen. Wat ik nogmaals wil benadrukken is dat het niet zo heel veel zin heeft om opnieuw de spelregels met elkaar te bedenken als er internationaal al spelregels zijn. Je moet ze hooguit vertalen en inderdaad in context plaatsen.
@Willem: ja die zijn op elkaar afgestemd; mag hopen dat IAB UK en andere IAB-landen dat ook hebben gedaan, die heb ik niet in detail bekeken!
@Marco: eens, dat is precies de reden dat de draft die we nu als startpunt gebruiken een vertaling (90% overlap) is van de Womma code. Daar is goed over nagedacht dus we hoeven het wiel inderdaad niet helemaal uit te vinden. Overigens heeft de discussie naast het invullen van eventuele nuanceverschillen nog een doel: awareness en buyin.
@Willem: met die laatste opmerking ben ik het helemaal eens!
@Marco: Ik denk niet dat alle publishers zich bij een branchevereniging zullen aansluiten. Wat je veel ziet is dat bedrijven partijen/personen benaderen die een voor hen relevant bereik hebben. Deze individuen zullen zichzelf misschien niet eens als publisher beschouwen. Gelden voor hen dan andere regels dan voor de geregistreerde partijen? Dat leidt volgens mij tot misleiding en een gebrek aan transparantie waar we als markt niet trots op kunnen zijn.
@Anneliesje: Ik zit er ook niet op te wachten dat mij door een branchevereniging of zelfs overheid regels worden opgelegd waar ik het niet mee eens ben. Daarom heb ik er voor gekozen mee te doen aan de discussie. Leuk om te zien dat meer mensen dit willen doen.
In een pioniersmarkt zie je vaak dat er eerst wat piraterij moet plaatsvinden, de regelgeving volgt. Dit is in het verleden ook het geval geweest bij bijvoorbeeld providers van mobile content (ringtones/wallpapers). Die hebben met een aantal bedrijven hun eigen richtlijnen en gedragscodes op papier gezet om zichzelf te professionaliseren en zich te wapenen tegen bedrijven die zich op de markt begaven en de markt vervuilden met ordinaire zakkenvullerij.
@anneli ik zit ook niet te wachten op zulke dingen van bovenaf, maar ik zou het prettig vinden om een keuze te hebben. Stel, het IAB heeft wat richtlijnen, DDMA heeft wat richtlijnen, NIMA heeft er wat, en nog een paar hebben er wat, dan kan ik zelf kiezen welke regels ik voor mij toepasbaar genoeg vind. Als mij dan gevraagd word of ik ook volgens bepaalde richtlijnen werk, kan ik altijd zeggen dat ik werk volgens richtlijnen van partij-X. Dan hoef ik er nog niet eens lid van te zijn. Besluit ik dat ik al die regels gewoon stom vind, dan moet ik ook die keuze kunnen maken. Dat zal dan wel gevolg hebben voor mijn business, maar ja, das dan het risico. Dus, men moet wel zelf de keuze hebben om regels wel of niet te volgen. Als je lid wordt een organisatie met regels, dan is wel de consequentie dat je ze echt moet volgen, anders mag je zelf kiezen. Maar goed, wellicht dat het voor een groot Social Marketingbedrijf belangrijker is om lid te zijn van een organisatie dan voor mij als einzelganger. Neemt niet weg dat voor mij en voor zo’n organisatie regels van overheidswege gewoon stom zijn. Overheid weet amper wat internet is…
Gerelateerde artikelen
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!