Economisch weerbericht (100): Sci-fi wordt realiteit

10 september 2010, 07:21

Science fiction wordt werkelijkheid. Daarvan moeten we het hebben. Zeker niet van “de economie”. Een dubbele dip en Grote Depressies zijn obsessies van weleer. Niet half vol of leeg is het glas – hele andere peilglazen zijn nodig. Waar we mee te maken hebben is een ongekende transitie, een “paradigmawisseling” met een mooi woord. In het begin wou ik er nog niet zo aan. Maar na exact honderd weken van deze weerberichten op M!, ben zelfs ik daar nu van overtuigd. Met zijn allen zijn we op weg naar een Nieuwe Gouden Eeuw. Maar wie die mee zal maken, is niet in staat om nu de vinger hoog te heffen. Niet economie maar technologie heeft de toekomst. En dat is dus waarschijnlijk nog wel even wachten. In elk geval langer dan gedacht. Sci-fi wordt realiteit, want “visie is easy”, zoals ik altijd zeg. Daar is geen twijfel over mogelijk. Alleen wanneer?

Memristor – memory resistors – op nanoschaal nemen over jaar of wat de plaats in van de in vergelijking onbeholpen grote en daarmee trage transistors op de huidige computerchips. Het eerst aan de geheugenkant, het zogeheten ReRAM, maar straks ook aan de verwerkingskant, in de processorlogica. Precies een halve eeuw nu is er sprake van de memristor. Lange tijd was hij een fictieve component, een missing link, een sleeping beauty, maar dank zij de memristor hebben we in 2013 met zekerheid 1 terabyte op duimformaat.

In 1960 duikt de term “memristor” op als bouwsteen voor ADALINE, het Adaptive Linear Neuron-circuit waarmee neurale netwerken kunnen worden opgebouwd. Elf jaar na dato publiceerde Berkeley-hoogleraar Leon Chua het artikel “Memristor, the Missing Circuit Element”, maar het zou dan nog 37 jaar duren voordat Nature het op Chua teruggrijpende artikel “The Missing Memristor Found” zou publiceren. Onder leiding van Stan Williams had het Hewlett Packard Information and Quantum Systems Lab een titanium-dioxide memristor weten te fabriceren. Twee jaar daarvoor, in 2006, was er overigens al een polymeer-variant ontwikkeld.

Vijftig jaar nadat de term memristor voor het eerst opdook, is anno 2010 het grote nieuws tweeërlei: HP heeft ontdekt hoe memristors in processoren kunnen worden gebruikt, en: de commercialisatie van ReRAM is definitief in gang gezet. In 2013 komt de eerste hardware met ReRAM aan boord op de markt: terabyte-opslag ter grootte van een duimoppervlak wordt haalbaar, en vervolgens steken we door naar de petabytes.

Binnenkort zal de digitale gegevensstroom op aarde elke dag vier keer zo groot worden, zegt IBM. Verviervoudigen! Iedere dag weer! In de New York Times merkt Stan Williams het volgende op ten aanzien van deze zogeheten “Age of Big Data”: “we’re drowning in data […] and unless we can catch up it will remain useless.” Precies hetzelfde valt te lezen in de publicatie “The Fourth Paradigm. Data-intensive Scientific Discovery” van Microsoft Research. Dat “wetenschappelijk” in de titel moeten we tegelijk heel praktisch zien, namelijk als de gedroomde bijdrage aan de antwoorden op de grote uitdagingen van vandaag inzake onder meer energie, klimaat, water, voedsel, maatschappij, medicijnen, zorg, businessinnovatie, nieuwe manieren van werken enzovoort. In die zin krijgen we hopelijk net op tijd een nieuwe Renaissance en Verlichting [pdf], een nieuwe “Age of Discovery”, een nieuwe paradigmawisseling, die de echte e-volutie en e-mancipatie van de menselijke soort en zijn leefomgeving in de brede zin des woords ten goede komt [pdf].

Zonder slag of stoot gaat dat niet, als we het rapport “The Promise and Peril of Big Data” [pdf] mogen geloven, dat het Aspen Institute begin dit jaar openbaar maakte. Onlangs verscheen daarbovenop de studie “The Evolving Internet. Driving Forces, Uncertainties, and Four Scenarios to 2025”, van Cisco en het Global Business Network. We maken in veel opzichten goede voortgang, maar maar zekerheid of we op tijd de juiste oplossingen zullen hebben, is er niet.

Jaap Bloem
Research Director Sogeti/VINT bij Sogeti/VINT

Jaap Bloem is in IT since the PC and now a Research Director at Sogeti/VINT. In his days at KPMG Consulting he co-founded the IT Trends Institute. Jaap was a publisher of IT books and editor in chief of IT magazines at Wolters Kluwer. Before coming to VINT, Jaap was the Marketing Executive for the Dutch Chapter of ISOC, the Internet Society. Jaap has co-authored many books and articles, and loves to develop and evangelize ground-breaking thought and insight together with colleagues and partners. Jaap Bloem is in augustus 2018 overleden.

Categorie
Tags

9 Reacties

    Arnoud Rademaker

    De economie lijkt te zijn vervallen tot een vorm van wetenschapsfictie. Er worden steeds meer elementen verzonnen om economische verschijnselen draaiende te houden of om te voorkomen dat het betaalverkeer verschrompeld. Economie is een wetenschap die zich bezighoudt met de voortbrenging en verdeling van schaarse goederen en diensten. We lijken de economie opnieuw te definiëren en zijn verslaafd geworden aan het creëren van geld. Kunnen we nog wel met tegenslag omgaan?

    De naoorlogse generatie heeft ongemerkt hun Gouden Eeuw achter de rug. Ze proberen het nog wat te rekken door te voorkomen dat hun pensioen wordt afgestempeld, maar het einde lijkt nabij te zijn van een bloeiende periode. Hoe langer deze periode duurde, hoe meer het begon te ontbreken aan logica.

    Aan het einde van de echte Gouden Eeuw speelde het thema geld in ons land een belangrijkere rol dan het investeren in het voortbrengen van schaarse goederen en diensten. Rentenieren en beleggen leverden toen meer op dan het ondernemen. Het einde van de Gouden Eeuw werd geweten aan gezapigheid van de regenten. Deze groep had het goed en waarom zouden ze ook maar iets veranderen? Zouden ze in de gaten hebben gehad, of kon het hen wat schelen dat de rest van Europa niet stil bleef staan en ons land in economisch opzicht inhaalde?

    Welke parallellen kunnen we tegenwoordig met de ontwikkeling van China trekken? Is onze naoorlogse generatie te vergelijken met de regenten van toen? In toenemende mate is er sprake van een drankprobleem onder de naoorlogse generatie en dan specifiek onder de rijke ouderen, aldus de Volkskrant (www.volkskrant.nl/binnenland/article1418340.ece/Meer_alcoholproblemen_onder_babyboomers , 10/09/2010).

    Economie is wat mij betreft en in tegenstelling tot wat velen denken eerder een gedragswetenschap dan een exacte wetenschap. Het wordt steeds duidelijker dat modellen en formules met één pennenstreek inwisselbaar zijn zodra er sprake is van een onwenselijke situatie. Het is een kwestie van besluitvorming. De werkelijkheid kan een tijdje worden verhuld, maar vroeg of laat zal duidelijk zijn dat ons gedrag is achterhaald of dat er nieuwe ontwikkelingen hebben plaatsgevonden die we volledig hebben genegeerd. We staan erbij en kijken ernaar, net zolang tot het te laat is!


    11 september 2010 om 10:58
    JaapBloem

    Sci-fi wordt altijd werkelijkheid. Dat is natuurlijk de grote grap. En dan zeg jij: “Economie is wat mij betreft en in tegenstelling tot wat velen denken eerder een gedragswetenschap dan een exacte wetenschap. Het wordt steeds duidelijker dat modellen en formules met één pennenstreek inwisselbaar zijn zodra er sprake is van een onwenselijke situatie. Het is een kwestie van besluitvormingEconomie is wat mij betreft en in tegenstelling tot wat velen denken eerder een gedragswetenschap dan een exacte wetenschap. Het wordt steeds duidelijker dat modellen en formules met één pennenstreek inwisselbaar zijn zodra er sprake is van een onwenselijke situatie. Het is een kwestie van besluitvorming.” HEAR HEAR ;-)))))


    11 september 2010 om 19:16
    Arnoud Rademaker

    Over besluitvorming gesproken! De programma’s Kassa (hypotheekrente) en Buitenhof (pensioenen) spreken in dit geval boekdelen. Werkgevers en consumenten staan erbij en kijken erna. Meer hoef ik er niet over te zeggen 🙂


    12 september 2010 om 13:56

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!