‘Start-ups zijn de rockbands van de zakenwereld’

Wie de afgelopen tijd enigszins online was, weet dat de iPad, e-readers, de Samsung Tab en andere aanverwante producten the next big thing zijn. Het zal je dan ook niet verwonderen dat dit nieuwe gadgetdevice een hot topic was op InCTspiratie, het congres over innovatief uitgeven, ebooks en andere vormen van digitaal uitgeven. Gastspreker Derk Haank, CEO van Springer Uitgeverij, is na een klein intern bedrijfsonderzoek al enige tijd overtuigd van de korte levenscyclus van de eReader: “De iPad is de redding voor veel uitgevers. De Kindle is helemaal niks. Collega’s kregen eReaders soms niet eens aan de praat.”

Laaielichterij

Haank begon zijn betoog over innovatie in de uitgeefbranche met de bewering dat uitgevers in essentie geen ondernemers zijn en dus wat betreft innovatie niet het voortouw moeten nemen. “Ikzelf pas bijvoorbeeld op de winkel en doe weinig aan innovatie. Dat is niet erg, maar ik moet er wel voor waken dat andere collega’s nog minder aan innovatie doen dan ik.” Hoe stereotype wil je hem hebben…

De topman prees verder de komst van de iPad te meer het device het afsluiten van een abonnement heeft teruggebracht tot een handeling; een simpele click… “Dat zou wel eens het einde kunnen inleiden van de papieren krant as we know it.”

Dat Apple door de inzet van de iPad dertig procent van de inkomsten opeist, bestempelde hij als laaielichterij en een schande voor het vak. “Voor het distribueren van bestaande content is dat wel erg veel. Het is meer dan de drukker en de TNT krijgen in de papierenwereld.” Drie procent zou volgens Haank dan ook een realistischer getal zijn.

Grote gevolgen

“Nederland loopt zo’n twee a drie jaar achter vergeleken met de ontwikkelingen in de VS”, aldus Wiebe de Jager, directeur van uitgeverij Eburon en mede-oprichter van eReaders.nl, als hij spreekt over de opkomst van eReaders.

Dit zou betekenen dat omstreeks 2012 zo’n tien procent van het totaal aantal verkochte boeken in ons land een ebook is. Of het zo’n vaart in zal lopen, valt nog zeer te bezien. Momenteel staat de teller voor het aantal verkochte eReaders (dus geen iPads of andere tablets) namelijk op 54.000. Met zo’n vier gedownloade boeken per device haalt deze gadget met zo’n 200.000 verkochte ebooks daarmee nog niet eens de een procent marktaandeel(!). De totale boekverkoop in Nederland ligt zo rond de 31 miljoen exemplaren.

Volgens De Jager moet de uitgeefbranche minder aan navelstaren doen en vooral kijken naar de toekomst, om daarvandaan terug te redeneren naar het heden. “De komst van het ebook, op welk device dan ook, lijkt voor velen slechts een kleine aanpassing van de bestaande spelregels in de uitgeefsector. Toch zijn de gevolgen groter dan de meeste denken. De kosten voor opslag, distributie et cetera zijn namelijk nihil. Dat gaat de branche merken. Misschien nu nog niet doordat een doorsnee ebook vandaag de dag toch al gauw nog tachtig procent van een papieren boek kost, maar op de middellange termijn gaan die kosten omlaag.”

Mijnbestseller.nl

Een van de start-ups die knagen aan het bestaande businessmodel in de uitgeefsector is het Nederlandse Mijnbestseller.nl, een online platform dat schrijvers ondersteunt bij het schrijven, opmaken, publiceren en verkopen van een boek. Robert Bosma, een van de oprichters en ex-business development manager bij Wegener: “We hebben de gehele keten geautomatiseerd. Van uploaden, redigeren tot de marketing en de distributie aan toe. Desgewenst huren wij (tegen betaling) professionele redigeerders in, maar als het even kan halen we ze uit onze (nog te bouwen, red.) community of via sociale mediakanalen.” Het concept van Mijnbestseller.nl, dat officieel pas in januari volgend jaar in Nederland wordt gelanceerd, lijkt veel op de acht jaar geleden opgerichte en inmiddels internationaal succesvolle uitgeverij Lulu.com. Belangrijk verschil, de ‘Nederlandse’ variant rekent maar liefst vijftig procent revenue share, het dubbele van haar grote voorbeeld.

Rockstart

Oscar Kneppers, die in 2007 nog werd uitgeroepen tot meest innovatieve uitgever, eindigde de dag met een pleidooi voor eigentijdse ondernemers door het aankondigen van zijn nieuwe bedrijf Rockstart. “Toen ik gevraagd werd om hier te spreken, ben ik gaan nadenken over wat ik wilde gaan doen na mijn Bright-periode. Toen kwam ik erachter dat start-ups me enorm fascineren. Het zijn wat mij betreft de rockbands van de zakenwereld. Evenals een beginnende band is de start van een bedrijf een fase vol dynamiek, alles drijft op gevoel en vernieuwing, en er is een enorme drive om samen iets moois tot stand te brengen. Dat is iets waar ik graag mijn steentje aan wil bijdragen door mijn nieuwe bedrijf.”

Dat klinkt zeer uitgewerkt, alhoewel een vastomlijnd businessplan nog in de maak is. Kneppers: “Het idee is zo nieuw dat ik het vandaag eigelijk voor het eerst aan meer dan twee mensen vertel. Ik heb de .com-url en de naam vastgelegd, that’s all. De invulling komt door erover te praten op momenten zoals deze.”

Waar moeten we dan bij Rockstart aan denken? “We zouden start-ups kunnen helpen met bijvoorbeeld ‘Rockstart, the greatest start-up movie of all time’, een film over start-ups. Of door het invulling geven aan Rockstart.apps (“Handige apps gericht op starters”), of Rockstart.festival (“Een festival gericht op…), Rockstart.tv en ga zo maar door. Alles gefocust op het maken en verspreiden van goede ideeën en business van start-ups.”

Hoe staat het eigenlijk met de eerder aangekondigde iPad-app van Bright (geplande release eind september 2010, red.)? Kneppers: “Hij komt er aan.” En vindt hij dat de uitgebreide Bright-app de eerder gecommuniceerde negend euro waard is? “De unieke en relevante content die we daarbij aanbieden is het dat zeker waard.”