Gaat SOPA het internet stukmaken?

5 januari 2012, 09:58

Google, Amazon, Facebook en Twitter overwegen om hun sites ‘op zwart’ te zetten. Dit om de internetgebruiker te laten zien wat er kan gebeuren als de omstreden SOPA wet wordt. SOPA zou auteursrechthebbenden namelijk het recht geven websites te laten sluiten die auteursrechtinbreuk ‘faciliteren’. Dus niet materiaal laten verwijderen dat ergens illegaal staat, maar de site op zwart en de domeinnaam in beslag genomen omdat men een hyperlink náár illegaal materiaal heeft. Ook als de site niet inhoudelijk betrokken is bij dat materiaal. Een comment met een hyperlink naar illegaal aanbod onder deze blog zou dus tot sluiting van Marketingfacts! kunnen leiden.

SOPA?

De Stop Online Piracy Act (SOPA) is een Amerikaans wetsvoorstel gericht op het bestrijden van intellectuele-eigendomsfraude en online piraterij. Natuurlijk hebben we al lang auteurswetten, maar deze vinden rechthebbenden niet effectief genoeg. Je kunt wel kopieerders aanpakken, maar die internetjongens zijn zo slim tegenwoordig: ze bieden zelf geen kopieën aan maar zetten alleen een torrentje of hyperlink neer en roepen dan dat ze niets fout doen. Internetproviders wassen hun handen in onschuld, claimen geen boodschap aan de boodschap te hebben maar lopen wel binnen met dure all-you-can-download abonnementen waarvan ze toch moeten weten dat daarmee niet elke dag alleen maar filmpjes van de kleinkinderen worden gedownload. Adverteerders kijken eveneens de andere kant op maar verdienen ondertussen wel aan hun banners bij pagina’s vol verwijzingen naar illegale meuk. En wat te denken van payment providers zoals Paypal die zomaar géld laten geven aan piraten?

Aansprakelijk voor gebruikers

De Amerikaanse politiek bleek gevoelig voor deze agressieve redenering en introduceerde het SOPA-voorstel dat rechters de bevoegdheid geeft om elke site te sluiten wanneer deze weliswaar niet zelf auteursrechten schendt maar dat wel “faciliteert” – op een of andere wijze daarbij behulpzaam is. En ja, het hebben van een commentmogelijkheid is ook een ‘faciliteit’, dus als die wordt gebruikt (misbruikt?) voor het indirect schenden van auteursrechten dan kan de site in kwestie daarop worden gesloten.

Natuurlijk kun je ook nu al worden aangesproken als een gebruiker of bezoeker auteursrechten schendt. Hiervoor is eind jaren negentig de notice and takedown-procedure bedacht. Een site krijgt een klacht, en als die duidelijk juist is dan moet de site de betreffende comment (of video of wat dan ook) verwijderen, op straffe van aansprakelijkheid voor de schade. Dit systeem bleek een goede balans tussen de belangen van rechthebbenden (geen schendingen van hun rechten) en van de dienstverleners (geen angst dat je hele site op zwart gaat vanwege één plaatje).

Die balans dreigt door SOPA fundamenteel te worden verstoord. Een site die aansprakelijk is voor wat gebruikers plaatsen, zonder mogelijkheid om zich daar via bv. notice en takedown voor te beschermen, zal niet snel gebruikers zomaar zaken laten plaatsen. Partijen als Youtube kunnen het helemaal vergeten natuurlijk; hun site bestáát bij de gratie van geüploade content. Idem, als je kwaad denkt, Google. Want hoe veel illegaal materiaal is er wel niet te vinden via deze zoekmachine? En ze verdienen er nog geld aan ook!

Auteursrecht boven alles?

Kijk, ik snap best dat rechthebbenden problemen hebben met sites als The Pirate Bay, die moeilijk uit de lucht te halen zijn of vage streamingsites die binnenlopen op illegale content. Maar om daarmee nu een fundamenteel stuk internetrecht onderuit te halen, gaat me véél te ver. Auteursrecht is geen absoluut recht dat ten koste van alles moet worden gehandhaafd. Auteursrecht is een privilege dat we verlenen voor een maatschappelijk doel: zorgen dat auteurs werk maken en publiceren, in ruil voor een redelijke vergoeding. Het onderuit schoffelen van YouTube (of Marketingfacts) past niet bij dat doel.

Ik ben benieuwd of een dagje op zwart gaan genoeg is om de Amerikaanse kiezer in beweging te krijgen tegen SOPA.

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, blogger en partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Sinds 2001 beheert hij de site Iusmentis.com met meer dan 350 artikelen over internetrecht.

Categorie
Tags

10 Reacties

    Nienke

    U schrijft dat SOPA rechters de bevoegdheid geeft om sites af te sluiten.

    Ik had uit andere berichten juist begrepen dat daarvoor geen tussenkomst van de rechter meer nodig was, alleen een bevel van de officier van justitie.

    Hoe zit dat?


    6 januari 2012 om 08:46
    ArnoudEngelfriet

    Het Amerikaanse SOPA voorstel vereist inderdaad court orders, omdat het idee daar is dat een private partij de eis mag instellen. Auteursrecht is namelijk een private kwestie, tussen de rechthebbende en de inbreukmaker. Dus daar moet een onafhankelijke derde zeggen wie er gelijk heeft.

    In Nederland is een paar jaar terug voorgesteld dat officieren van justitie zelfstandig websites moeten kunnen sluiten wanneer daar naar zijn oordeel strafbare zaken gebeuren. Dat gaat dus verder; de officier van justitie is geen rechter.


    6 januari 2012 om 08:50
    Dennis Sievers

    Elke vorm van “recht” die de vrijheid van het internet beperkt kan wat mij betreft de prullenmand in. De overheid betaalt de snelheidsboetes toch ook niet omdat de gebruikers van (snel)wegen er te hard overheen rijden? Het rechtssysteem, zeker omtrent auteurskwesties, is prima geregeld. Dat men te weinig manschappen heeft om naleving te controleren en daarop te handelen is niet het probleem van de burger of de organisatie die een website heeft met mogelijkheden om te kunnen “faciliteren”.


    6 januari 2012 om 09:48
    Remi

    Mooie vergelijking van Dennis.

    Als we ‘faciliteren’ ineens gaan zien als illegaal. Dan kan het halve wetboek op de schop en doen we allemaal van alles fout.

    Het tuincentrum faciliteert henneptelers. De NS faciliteert zelfmoord. Auto’s kunnen allemaal te hard, dus automerken zijn ook allemaal schuldig. En de kroegen kunnen ook dicht, want die faciliteren dat mensen dronken achter het stuur zitten. En postbodes, die zijn helemaal erg! Die faciliteren poederbrieven!

    Rare politici. Wie stemt er eigenlijk op die flapdrollen?


    11 januari 2012 om 11:43
    Dennis Sievers

    Jammer ook dat Nederland nu de eerste providers websites laat blokkeren op verzoek van Brein. Een organisatie die volgens mij meer kost dan oplevert. Als er op het gebied van audio en video nou iets meer “faciliteiten” van deze tijd komen tegen betaalbare prijzen, dan hoeven we het niet langer illegaal te downloaden. Maak series direct volledig beschikbaar via het on-demand kanaal: DAT is wat de mensen willen. Een keer in de week een aflevering van 40 minuten kijken die door de reclames een dik uur duurt is niet langer van deze tijd, althans niet voor de doelgroep die BREIN probeert te bestrijden. En mensen willen daar best voor betalen als het makkelijk en snel toegankelijk is, althans ik wel.


    11 januari 2012 om 13:57
    Anonymous

    En daar gaat de vrijheid van Internet om een beetje geld.


    13 januari 2012 om 10:03
    the joker

    viva la communisme

    stalin will be revived

    sovejt nuke incomming


    13 januari 2012 om 10:05
    Latesha

    What’s it take to become a sublime exneopdur of prose like yourself?


    25 april 2016 om 22:11

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!