Zomervakantie of zakenreis na de coronacrisis

11 experts over (zakelijk) reizen nu en in de toekomst

Het gáát gebeuren: we kunnen straks weer reizen! Zakelijk of voor vakantie. Maar hoe gaan we dat doen? Wat zal er veranderen? Elf experts aan het woord over reizen na covid-19.

Vorige zomer hebben wij onze vliegtickets, geboekt bij Turkish Airlines, vanwege de pandemie en het oranje advies ‘on hold’ gezet. We kunnen ze binnen een bepaalde tijd weer activeren. Maar gaan we in de zomer van 2021 op vakantie? We hebben afgelopen jaar weliswaar een fijne en mooie vakantiezomer in Nederland, maar we willen in 2021 toch weer ‘echt’ op vakantie… Maar we durven nog geen concrete plannen te maken. Kunnen we op vakantie in 2021? En zo ja, hoe?

‘Essentiële pijlers keren niet terug’

Elizabeth Becker, auteur van ‘Overbooked: The Exploding Business of Travel and Tourism’, merkt op dat de pandemie de wereldwijde reisindustrie van acht biljoen dollar van de ene op de andere dag heeft “gedecimeerd”. “De essentiële pijlers van de 21e-eeuwse wereldwijde reizen – open grenzen, open bestemmingen en visumvrij reizen – zullen op korte of zelfs maar middellange termijn niet terugkeren”, zegt ze.

Amanda Hills, President of MMGY Hills Balfour geeft in dit artikel haar visie over reizen: “Reizen wordt weer een voorrecht, waarbij mensen weloverwogen keuzes maken over niet alleen hoe en waar ze reizen, maar ook waarom. Ik denk dat mensen waarschijnlijk minder maar langere, langzamere vakanties zullen nemen en hoe cliché het ook klinkt, de reis en ervaring zullen net zo belangrijk zijn als de bestemming. Na zo lang opgesloten te zijn geweest, geloof ik dat reizigers serene vakantiebestemmingen zullen zoeken, omdat ze verlangen naar rust, eenvoud en een verlangen om weer contact te maken met de natuur.”

Wat zeggen andere, Nederlandse experts? Ik vroeg negen van hen naar hoe zij denken hoe wij straks weer op pad gaan.

Anita Boudewijn-van den Broek, Travel Professional at Travel Counsellors

“Wat we afgelopen zomer hebben gezien, toen er wel weer wat gereisd kon worden, is dat accommodatieverschaffers, luchthavens, luchtvaartmaatschappijen en lokale partners zich razendsnel wisten aan te passen en de benodigde maatregelen wisten te treffen. De trend was dat we massaal in eigen land bleven, of in ieder geval binnen Europa, en er logischerwijs kort voor vertrek geboekt werd. De focus ligt nu op digitale marketing zodat je gezien blijft en er ook nu te zijn voor advies en begeleiding. Jezelf ontwikkelen nu er tijd voor is. En alvast kijken naar wat voor leuks er in het verschiet ligt zodra de wereld weer opengaat. Zo wordt er volgens Google enorm veel gezocht op de Malediven voor vakantie in 2021.

“Er zullen zeker partijen gaan omvallen wat natuurlijk erg te betreuren valt. De keten is heel lang en lokale schoonmakers, gidsen, taxichauffeurs, noem maar op, hebben het heel zwaar. Ja, er zal veel veranderen. Ik verwacht dat als we zo weer meer mogen, de vraag om te reizen groot zal zijn. Men is lang niet weggeweest, vindt dat we wel wat verdiend hebben na zo’n jaar. Ondanks dat er een groep is die financieel hard geraakt is, is er ook een groep mensen die hun geld niet heeft kunnen uitgeven. Geen vakanties, luxe etentjes, feestjes et cetera. Ook verwacht ik dat men meer zal gaan kiezen voor kwaliteit boven kwantiteit en privéhuizen, -transfers, -excursies zal boeken om op die manier grote groepen te vermijden. Dat vraagt om maatwerk. Mensen zullen dit meer dan voorheen hun reis via een gedegen tussenpartij willen regelen en dit dichter op de vertrekdatum boeken.

“De digitale wereld is een mooie aanvulling maar zeker geen vervanging”

“Gezien de ervaringen van afgelopen jaar met betrekking tot repatriëringen, annuleringen en de maartregelen die op een bestemming gelden, willen mensen een aanspreekpunt, goed geïnformeerd en met garanties op reis. Daarnaast denk ik dat juist persoonlijk advies, ervaring en kennis en kunde van een fysiek persoon nog belangrijker wordt. De digitale wereld is een hele mooie aanvulling daarop maar zeker geen vervanging. Wij gebruiken de slogan, ‘we care’. Dat is iets wat een computer niet kan, hoe intelligent ook.”

Corné Hoogendoorn, Director of Marketing Corendon

“De reissector is keihard geraakt door covid-19. Je ziet dat veel organisaties zich hebben aangepast door vakanties in Nederland aan te bieden. Bij Corendon zagen we in de zomer een grote vraag daarnaar en deze winter zien we die vraag nog steeds. Veel consumenten willen toch van huis weg en een paar dagen of langer in een andere omgeving verblijven. Met al het gemak en comfort wat daarbij hoort.

“Een andere positieve ontwikkeling die ik zie is dat veel automatisering is versneld. Zowel in klantcontact als marketing zijn automatiseringstrajecten versneld. Uiteindelijk is dat goed voor de klantbeleving en de organisatie.

“De nabije toekomst (dit jaar) zal sterk afhangen van het tempo van vaccineren en hoe snel we weer terug kunnen naar het ‘oude normaal’. Als dat er weer is verwacht ik dat het grootste deel van de consumenten weer op vakantie wil gaan zoals men dat daarvoor deed. Uiteindelijk blijft het voor veel mensen een groot hoogtepunt in een druk jaar.”

Remco Hofstede, CEO & founder of BookerZzz (HotelSpecials & BungalowSpecials)

“Ik verwacht niet dat de markt in 2021 al weer helemaal normaal is. Er zal impact zijn vanuit reorganisaties bij touroperators/luchtvaartmaatschappijen maar ook doordat zakelijke reizen niet meer op het niveau van voor de coronacrisis zullen komen. Dit zal impact hebben op prijzen van vliegtickets en capaciteit. Ook zal er een consolidatie komen die gedreven is door technologie, dat zal door corona worden versterkt. Consumenten zullen wellicht ook minder vliegen in verband met bewustzijn van de impact op het milieu. Over twee jaar zullen we het weten, maar ik zie niet dat we een grote scherpe bocht nu naar links of rechts gaan maken. Behalve dat er minder partijen over zijn in de markt en trends zich versnellen.

“Als ik de reisbranche nu vergelijk met drie jaar geleden dan zie ik nog niet het verschil”

“Trends die er al waren, worden versneld maar aan de andere kant gaat het ook allemaal langzamer dan iedereen zegt. Termen als VR, IA, dynamic packaging, gebruik van chatbots, het is allemaal vrij complex om aan te werken en zeker aan alles tegelijk. Als ik de reisbranche nu vergelijk met drie jaar geleden dan zie ik nog niet het verschil. Onze focus lag op mobiel en daar hebben we echt grote stappen gemaakt, juist ook door niet aan alle zaken tegelijk te werken – je moet keuzes maken. Veranderingen zijn wel allemaal technologie-gedreven en vooral vanuit/door wat consumenten gewend raken op websites zoals Zalando, Amazon. Hier kan en moet je van leren. Complexe AI maar een (mobiele) website die slecht is heeft naar mijn mening geen zin.”

Daan van Luipen, CEO | Bebsy & GoMundo

“Er wordt veel gespeculeerd over de toekomstige manier van reizen en vakantie vieren. Nauurlijk zullen dingen anders worden, maar ik verwacht dat we toch wel erg dichtbij de oude werkelijkheid blijven. Organisatorische veranderingen zie ik wel gebeuren. Andere betaalafspraken met leveranciers of aangepaste voorwaarden die aan de dienstverlening verbonden zijn. Maar goed, daar merkt de consument misschien weinig van.

“Het massatoerisme komt gewoon weer terug”

“Het massatoerisme komt naar mijn idee gewoon weer terug. De vakantie van afgelopen jaar is al in het water gevallen dus als het virus onder controle is, dan wil men echt wel weer op pad. De vraag is alleen wanneer. Als we allemaal weer massaal het vliegtuig instappen zal de discussie over duurzaamheid weer hoog op de agenda staan.Een goed punt natuurlijk want dat is in deze fase van overleven toch wel erg weggezakt. Reizen met de trein gaat het denk ik niet winnen van het vliegtuig. Het lijkt mij verstandig (maar ingewikkeld) om vliegen duurzamer te maken in plaats van een alternatief zoeken dat over een lange afstand op dit moment echt ongeschikt is. Wij geloven wel in stedentrips met de trein op een redelijke afstand. Ik denk dat korte uitstapjes populair blijven. Als daar met de trein invulling aan gegeven kan worden zullen wij dat ook integreren in ons productaanbod.”

Ruud Couwenhoven van FrankrijkBinnendoor.nl en auteur van de bestseller ‘Frankrijk Binnendoor’

“De reisbranche is door covid-19 voorgoed veranderd. Zeker de komende twee à drie jaar zal een groot deel van de toeristen kiezen voor eigen land en Europa. In 2020 hebben veel mensen ontdekt dat Nederland ook een fantastische vakantieland is. Maar ook in de zomermaanden hebben veel mensen mooie vakantielanden zoals Frankrijk, Duitsland en de Alpenlanden voor het eerst gezien.

“Mijn voorspelling voor de komende jaren is dat de vakantieganger het zoekt in deze trends: natuur, rust, veiligheid, ruimte, luxe en wellness. Verder zal zeker het komende jaar, als reizen in Europa steeds meer mogelijk wordt, de autovakantie heel belangrijk worden. Reizen in je ‘eigen bubble’ zal voor veel mensen een veilig gevoel creëren.

“Reizen in je ‘eigen bubble’ zal voor veel mensen een veilig gevoel creëren”

“Misschien geen vakantie van drie weken maar bijvoorbeeld twee weken en dan wel in een luxe vrijstaand vakantiehuis met privé-zwembad. Je ziet in Nederland al dat deze trend doorgetrokken worden in zeer luxe en kleinschalige vakantieparken in de natuur. Deze hebben luxe villa’s waar het je aan niets ontbreekt en zelfs een eigen sauna hebben en zijn vooral gericht op koppels, familievakanties met meerdere gezinnen (drie generatievakanties) en kleine groepen tot tien à twaalf personen. De vakantieganger zal er ook rekening mee moeten houden dat vakanties hierdoor wel duurder worden maar daar staat tegenover dat de kwaliteit aanmerkelijk zal toenemen. Mogelijk dat dit ook leidt tot kortere vakanties. Dus niet drie weken in de zomer maar bijvoorbeeld drie keer een week lekker luxe en comfortabel.”

Joep Kelder, Director Online Marketing & Sales Prijsvrij.nl

“Het verlangen naar een vakantie is groter dan ooit. Daarop terugkomend zien we als trend dit jaar dat de gemiddelde reissom een stuk hoger ligt, dit heeft alles te maken met het feit dat veel Nederlanders vorig jaar niet weg zijn geweest en het daardoor nu wat luxer aanpakken. Ook is het aandeel verre reizen nu hoger dan normaal, wat ook hierdoor verklaard kan worden: men heeft door het missen van de vakanties goed kunnen sparen voor een wat kostbaardere en meer bijzondere reis. Daarnaast zien we de trend ontstaan dat er vanwege covid-19 meer vraag komt naar rustige kleinschalige accommodaties, wat exclusiever en weg van de massa.

“Uiteindelijk blijven Nederlanders een ondernemend volk, dat graag erop uit trekt”

“Ik denk dat er op leisure gebied niet veel gaat veranderen, natuurlijk duurt het nog even voordat we weer op het zelfde peil zijn als pré-covid-19. Maar uiteindelijk blijven Nederlanders een ondernemend volk, dat graag erop uit trekt en geniet van hun welverdiende vakantie in het buitenland. Tot die tijd zullen de bestemmingen dichterbij Nederland en in eigen land goed blijven lopen. Waar naar mijn verwachting wel een flinke verandering zal plaatsvinden is de businesszijde, ik verwacht dat er veel minder gevlogen gaat worden voor een fysieke meeting. Door de coronacrisis hebben we allemaal ervaren dat er met de huidige middelen heel veel mogelijk is, zeker ook op het gebied van video conferencing.”

Jeroen Vinkesteijn, Lecturer Breda University of Applied Sciences

“Er is een blijvende interesse en behoefte aan veiligheid, hygiëne en informatie daarover. Dit betekent dat bedrijfsprocessen zoals ‘schoonmaak’, crisismanagement en zaken gekoppeld aan gezondheidsrisico’s (HACCP), een cruciale rol gaan spelen, ook in de marketingcommunicatie en positionering. Veiligheid op het gebied van de algemene gezondheid van gasten (‘scannen’, ‘gezondheidscertificaten’ , een uitgebreidere fit-to-fly en meer) wordt net zo gewoon als veiligheid met betrekking tot voorzieningen en voedsel. Dit krijgt impact op verantwoordelijkheden en type personeel. Medici worden een vast onderdeel van het personeel, net als een basale medische training.

“Veel bedrijfsmodellen, in theater, luchtvaartindustrie, accommodatie et cetera zijn nu gebaseerd op ‘vaststaande’ processen: inkoop, zo snel en attractief mogelijk verkopen, en op een later moment leveren. Onder andere Booking.com (met gratis annuleren vaak tot 24 uur voor aankomst) doorbrak dit al, nu zal dit veel verder gaan. Garantiecontracten een jaar vooraf afsluiten wordt vrijwel onmogelijk en alle inkoop die risicospreiding en flexibiliteit tegen gaat, staat zwaar onder druk.

“Flexibiliteit is de norm: bij ieder product moet er een ontboekingsplan zijn”

“Flexibiliteit is de norm: bij ieder product moet er ook een ontboekingsplan zijn: hoe gaan we vooraf al om met een mogelijke cancelling van alles, ‘what if’-scenario’s. Een soort omgekeerde funnel: terug vanuit de koper naar ‘audience’. Dit moet vooraf gepland klaar liggen. We kunnen leren van bedrijven als Zalando, die werken met retourpercentages van 40 procent (natuurlijk totaal andere type product, maar toch).

Marlotte Lubbers, eigenaar Kids Vakantiegids

“We zien qua boekingsgedrag de vakantie in eigen land duidelijk op nummer één staan. Vakanties in Nederland worden nu nog altijd volop geboekt, aangezien gezinnen die al de keuze hebben gemaakt om dit jaar weer in eigen land op vakantie te gaan toch graag verzekerd willen zijn van een vakantieadres met kidsfun. Afgelopen zomer waren de accommodaties met veel faciliteiten voor gezinnen al snel volgeboekt en veel gezinnen moesten zodoende genoegen nemen met een alternatief. Reizen naar het buitenland worden nog mondjesmaat geboekt, de consument lijkt hier een stuk voorzichtiger, ondanks de scherpe tarieven en de soepele boekingsvoorwaarden die de touroperators nu hanteren. Hierbij worden de autovakanties nog net zo vaak geboekt als de zon/vliegvakantie en ook de bestemming is bij laatstgenoemde niet per se binnen Europa, zo zien we nog altijd boekingen voor zowel Griekenland en Spanje als voor Turkije en Curaçao.

“We zien dat de toeristische sector wereldwijd in razend tempo een digitaliseringsslag heeft gemaakt door covid-19. Zo werken veel reisorganisaties nu met een uitgebreide app, zo kunnen de gasten bijvoorbeeld steeds makkelijker inchecken via de app, een tijdsblok reserveren voor de horeca, het zwembad of de speel-en spelfaciliteiten, boodschappen in de accommodatie laten bezorgen of een uitgebreid ontbijt of diner bestellen. Stond je eerst bij de balie voor de incheck allerlei formulieren in te vullen, nu kun je dit vooraf thuis doen en hoef je alleen nog langs een loket te rijden om snel je sleutel af te halen.

“Als de kinderen het naar de zin hebben, hebben de ouders dat ook”

“We zien duidelijk dat gezinnen veel zin hebben om weer lekker op vakantie te gaan als het weer mag en als de kinderen het naar de zin hebben, dan hebben de ouders het ook. Dat is altijd zo geweest en dat zal altijd zo blijven. Om deze reden ben ik ervan overtuigd dat touroperators met kindvriendelijk aanbod het enorm druk gaan krijgen als er weer gereisd mag worden, want gezinnen zijn echt aan vakantie toe. Van rondreizen die speciaal gemaakt zijn voor gezinnen, accommodaties in de buurt van of bij pretparken tot aan de vakantieadresje die volop kinderfaciliteiten en water-en speelplezier aanbieden. Door de pandemie zie je hier dat de touroperators die oorspronkelijk reizen aanboden naar verre, vreemde oorden nu ook avontuurlijke rondreizen hebben samengesteld binnen Europa. Kortom: ik verwacht dat gezinnen na deze periode massaal gaan boeken, want gezinnen kunnen niet wachten om even lekker zon, zee en strand op te zoeken, weer naar Disneyland te gaan, cultuur te snuiven, op avontuur te gaan in de natuur, maar vooral lekker onbezorgd te genieten met elkaar!”

Yuri Deutekom, Director Elizawashere (onderdeel Sunweb)

“Het afgelopen jaar hebben wij hard gewerkt aan onze selfservice roadmap waarin de Eliza was here-app (EWH) een belangrijke rol speelt. Door covid-19 zijn de ontwikkelingen op dit vlak echt geaccelereerd. Vorig jaar maart bood EWH zijn reizigers de optie aan om een voucher te accepteren die ze later konden verzilveren bij het boeken van een nieuwe vakantie. We hebben op dat moment binnen no time een compleet geautomatiseerde tool ontwikkeld. Hierdoor stonden onze klanten niet in de wacht bij het callcenter, maar konden we ze wel verder helpen. In de ‘Mijn EWH-omgeving’ van onze app worden de vouchers met de klant gedeeld en kunnen wij onze klanten direct ontzorgen door antwoord en advies te geven op veel van hun vragen.

“Vakantie wordt gezien als een primaire levensbehoefte”

“Vakantie wordt gezien als een primaire levensbehoefte. Het is voor veel mensen de grootste uitgave die ze in een jaar doen. We zien een trend dat mensen liever zelf hun vakantie samenstellen, maar dan wel met de nodige garanties die een reisorganisatie te bieden heeft. En de vakantie naar kleinschalige vakantiebestemmingen – waar onder andere duurzaamheid een belangrijk thema is – zal nog meer in trek komen. Denk aan kleine hotels met vijf tot tien kamers of een charmante bed & breakfast. Twee andere trends die wij signaleren is een toenemende vraag naar actieve vakanties en de vakantie dichtbij huis. Laatstgenoemde blijft populair, denk bijvoorbeeld aan Nederland, België en Frankrijk.”

Transformatief plan

Diverse meningen, ideeën en toekomst visies. Gemeenschappen, regeringen en de wereldwijde toeristenindustrie moeten met een transformatief plan komen dat werkbaar is en helpt om reizigersgedrag te veranderen en koolstofarm te maken.

De pandemie heeft ons een kans gegeven op een reset – we moeten deze kans optimaal benutten schrijft WeForum – daar sluit ik me bij aan. Of het ook daadwerkelijk voor een blijvende verandering gaat zorgen, weet ik niet. Maar wat ik wel weet is dat ik bewuster keuzes ga maken in mijn vakantieplannen. Kiezen voor veiligheid, intensere beleving en langer op een plek.