Als we het maar leuk hebben: hoe belangrijk vinden we onze toekomst?

Hoe activeer je pro-klimaat keuzes?

Mede dankzij het huidige klimaatakkoord maken steeds meer mensen zich druk om het klimaat. In aanloop naar de Europese verkiezingen blijken het bestrijden van klimaatverandering en de bescherming van het milieu de belangrijkste verkiezingsthema’s te zijn. Maar weinig mensen maken in hun dagelijkse leven ook daadwerkelijk klimaatvriendelijke keuzes. Veel mensen kijken naar de overheid en de industrie voor klimaatoplossingen en het liefst willen ze maatregelen die niet henzelf treffen. Hoe activeer je pro-klimaat keuzes?

Dit artikel werd geschreven door Reint Jan Renes, universitair hoofddocent Gezondheidscommunicatie aan de Wageningen Universiteit en lector Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein aan de Hogeschool Utrecht, en verscheen eerder op SWOCC.nl.

Als we het maar leuk hebben, toch?

Als gevolg van een ‘heden bias’ – ‘ik wil het graag nu prettig hebben’ – doen mensen liever direct leuke dingen waar ze meteen effect van zien, dan lastige dingen waarvan het nog maar de vraag is wat het ze oplevert. Het vervelende is echter dat klimaatverandering zich juist kenmerkt door een lange, trage tijdsduur en talloze onzekere oorzaak-gevolg relaties. Om straks daadwerkelijk minder CO2 uit te stoten, zullen nu lastige keuzes gemaakt moeten worden waarvan onzeker is of ze over tien jaar een positief effect hebben.

Diverse studies laten zien dat mensen ondanks een heden-bias wel degelijk geïnteresseerd zijn in hun persoonlijke nalatenschap – ‘hoe zullen mensen mij zich herinneren?’. Deze individuele behoefte om iets positiefs na te laten (de ‘legacy’-motivatie) kan een sterke prikkel zijn om nu iets te ondernemen wat mogelijk in de toekomst iets positiefs oplevert voor anderen.

Legacy-motivatie

De psychologen Zaval, Markowitz en Weber onderzochten via twee gerelateerde studies of de individuele drijfveer om iets positiefs na te laten (legacy-motivatie) pro-klimaatkeuzes activeert. Resultaten van hun eerste studie lieten zien dat mensen met een hoge legacy-motivatie (die dus graag iets goeds voor anderen willen nalaten) een sterkere pro-klimaathouding hadden en meer bereid waren er ook iets aan te doen dan mensen met een lage legacy-motivatie. Sterker nog deze groep bleek ter plekke ook bereid meer geld te doneren aan een non-profit pro-milieu organisatie – ‘Trees for the Future’. Gemiddeld gaf de groep met een hoge legacy-motivatie bijna 2 dollar meer dan de groep met een lage legacy-motivatie (3,41 versus 1,75 dollar).

“Mensen die graag iets goeds voor anderen willen nalaten, hebben een sterkere pro-klimaathouding”

In een tweede studie werd het gevoel van legacy-motivatie bij de helft van de deelnemers versterkt door ze kort te laten beschrijven hoe ze dachten een positieve impact te hebben op toekomstige generaties: Wat leer je anderen? Welke vaardigheden geef je ze mee?. De groep die vooraf kort iets over hun impact op toekomstige generaties had geschreven, bleek niet alleen een hogere legacy-motivatie te hebben dan de groep die dit niet had gedaan, maar stond ook positiever tegenover het klimaat, was meer bereid iets te doen voor het klimaat en doneerde meer geld aan de milieuorganisatie (3,34 versus 2,31 dollar).

Kortom

Om klimaatverandering in de toekomst tegen te gaan, is het nodig dat we nu pro-klimaatkeuzes maken. Het gegeven dat de effecten van individuele pro-klimaatkeuzes onzeker zijn en pas in een verre toekomst spelen, vormt voor velen een obstakel om nu iets te doen. Deze barrière kan geslecht worden wanneer we mensen laten stilstaan bij hun eigen nalatenschap. Mensen willen in het heden graag een goed gevoel hebben over zichzelf.

“We willen in het heden graag een goed gevoel hebben over onszelf”

Hoe zorg je er dan voor dat mensen keuzes maken die gunstig zijn voor de toekomstige generatie? Confronteer mensen met het gegeven dat hun keuzes in het heden, het beeld dat anderen in de toekomst van hen hebben zal bepalen, zowel slecht als goed.

Dear Future Generation: Sorry.

Het volledige artikel van Zaval, Markowitz & Weber is getiteld ‘How Will I Be Remembered? Conserving the Environment for the Sake of One’s Legacy’ en is gepubliceerd in Psychological Science (2015), Vol. 26(2) 231-236. Je vindt dit artikel hier (betaald).